نگرانی‌ یونانی‌ها از تبدیل شدن موزه ایاصوفیه به مسجد

ایاصوفیه در استانبول که ابتدا کلیسایی ارتدوکس بود، در طول تاریخ به مسجد و در نهایت به موزه تبدیل شد. برگزاری مراسم قرآن‌خوانی به مناسبت آغاز ماه رمضان در این موزه اعتراضات مقامات یونان را به دنبال داشته است.

ایاصوفیه از اماکن معروف و جذابیت‌های توریستی شهر استانبول محسوب می‌شود. ایاصوفیه در دوران امپراتوری بیزانس در قرن ششم میلادی ساخته شد و چندین قرن کلیسا‌ی اصلی و مرکزی مسیحیان ارتدکس محسوب می‌شد.

سلطان محمد دوم عثمانی پس از فتح استانبول در سال ۱۴۵۳ میلادی دستور داد که این کلیسا را به مسجد تبدیل کنند. بعدها نقاشی‌ها و نگارگری‌های درون ایاصوفیه به دستور سلطان سلیمان اول، پادشاه معروف عثمانی پوشانده شد.

پس از روی کار آمدن آتاترک و اعلام حکومت جمهوری در ترکیه مسجد ایاصوفیه به موزه تبدیل شد تا چهره‌ی ترکیه‌ی مدرن برجسته‌تر شود. برگزاری هرگونه آیین‌ها و مراسم مذهبی (خواه مسیحی و خواه اسلامی) در ایاصوفیه که از میراث‌های فرهنگی جهان است نیز با گذشت زمان ممنوع اعلام شد.

یکی از شبکه‌های تلویزیونی ترکیه اما حال به مناسبت آغاز ماه رمضان یک برنامه مذهبی و قرآن‌خوانی را پخش کرد که در ایاصوفیه برگزار شده است. رسانه‌های ترکیه گزارش داده‌اند که این برنامه با مجوز ویژه وزارت گردشگری ترکیه انجام گرفته و در آن محمد گورمز، رئیس اداره دیانت ترکیه نیز حضور داشته است.

در خور توجه آنکه شامل طیار، از حزب عدالت و توسعه (حزب اردوغان) و نماینده استانبول در پارلمان ترکیه خواستار آن شده است که ایاصوفیه بعد از ماه رمضان همچنان مسجد بماند. او در گفت‌وگویی با نشریه ترکی صباح گفته است: «مسیحیان غرب دیگر دوست ترک‌ها نیستند و از این رو، دیگر نیازی به ملاحظه آنها نیست.»

دولت یونان با توجه به ممنوع بودن برگزاری آیین‌های مذهبی در ایاصوفیه به این اقدام انتقاد و اعتراض کرده است.

خبرگزاری آلمان روز سه‌شنبه (۷ ژوئن / ۱۸ خرداد) گزارش داد که وزارت خارجه یونان این گام را “غیرقابل درک و بی‌توجهی به میراث فرهنگی جهان” دانسته است.

حزب محافظه‌کار “دموکراسی نو” از جناح اپوزیسیون یونان نیز دولت این کشور را فراخوانده که در این ماجرا فعالانه‌تر عمل کند.

اپوزیسیون یونان در این راستا به “ناهمگام بودن عمل آنکار با خط مشی اتحادیه اروپا” سخن گفته و تصریح کرده است: «با برگزاری مراسم اسلامی در ایاصوفیه که در ۸۰ سال گذشته سابقه نداشته، این مکان “عملا به مسجد تبدیل شده است.»

در رسانه‌های یونان نیز این گمانه‌زنی بالا گرفته که قرآن‌خوانی در ایاصوفیه نخستین گام در راه تبدیل دوباره آن به مسجد و برآورده کردن خواست محافل دینی و اسلامی ترکیه است.

منیع :DW