نشست غزه در مصر و پیام ترامپ درباره مذاکره با ایران
نشست آتش‌بس غزه روز گذشته در مصر برگزار شد و ترامپ در این نشست ضمن مسائل مربوط به آتش‌بس غزه، از مذاکره با ایران نیز سخن گفت.
روز دوشنبه ۱۳ اکتبر (۲۱ مهر) در شهر «شرم‌الشیخ مصر»، نشست بین‌المللی غزه برگزار شد که طی آن رهبران بیش از بیست کشور گرد هم آمدند تا راهکارهایی برای پایان دادن به جنگ دو ساله در نوار غزه و بازسازی آن را بررسی کنند. این اجلاس در حالی برگزار شد که طی روزهای اخیر آتش‌بس میان اسرائیل و حماس با میانجی‌گری ایالات متحده، مصر و کشورهای منطقه مورد توافق قرار گرفته بود.
در جریان این نشست، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده، سخنرانی مهمی ایراد کرد که با تاکید بر نقش خود و تلاش مشترک کشورهای شرکت‌کننده، این روز را تاریخی توصیف کرده و گفت: «ما با هم، کاری را انجام دادیم که همه می‌گفتند غیرممکن است. سرانجام ما در خاورمیانه به صلح رسیدیم.»
در ادامه، نکات کلیدی سیاست و دیپلماسی مربوط به این اجلاس را آورده شده، همچنین سپس زمینه‌ها، واکنش‌ها، و چالش‌های پیش روی اجرای توافق نیز مطرح شده است.
ترامپ در سخنانش، نشست غزه را «روزی بزرگ و فوق‌العاده برای خاورمیانه» دانست و گفت: «ما در خاورمیانه به صلح دست یافته‌ایم.» وی خطاب به رهبران حاضر افزود: «ما با هم کاری را انجام دادیم که همه می‌گفتند غیرممکن است. سرانجام ما در خاورمیانه به صلح رسیدیم.» این اظهارات پس از امضای بیانیه‌ای توسط کشورهایی که به‌عنوان تضمین‌کننده توافق غزه مشخص شده‌اند، بیان شد.
شرکت‌کنندگان در این نشست، بیانیه‌ای را امضا کردند که هدف آن پایان دادن به جنگ دو ساله غزه است. با این وجود، در متن سخنان ترامپ و بیانیه عمومی نشست، جزئیات دقیق نحوه اجرای توافق به روشنی تشریح نشده بود.
علاوه بر این، ترامپ قبل از آغاز نشست، با «عبدالفتاح السیسی» دیدار کرد. هنگامی که از وی درباره احتمال دستیابی به توافق با ایران سؤال شد، او پاسخ داد: «نه، هنوز نه. اما باور دارم که ایران در نهایت به آن نتیجه خواهد رسید. آنها به کمک نیاز دارند و تحریم‌هایی که علیه‌شان اعمال شده بسیار سنگین است.» وی افزود: «آنها نمی‌توانند با چنین تحریم‌های شدیدی به این وضعیت ادامه دهند. در مقطعی خواهند گفت که می‌خواهند این تحریم‌ها برداشته شود. من فکر می‌کنم در نهایت، اوضاع به خوبی پیش خواهد رفت و ایران خواهد خواست به توافق برسد.»
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، ابتدا دعوت شده بود تا در این اجلاس شرکت کند، اما نهایتا از حضور در آن خودداری کرد. منابع فرانسوی گزارش دادند او به دلیل مخالفت برخی رهبران حاضر با حضورش، مجبور به عقب‌نشینی شد.
طبق گزارش‌ها، برنامه دعوت نتانیاهو در آخرین لحظات تصویب شده بود، اما ترکیه با تهدید به خروج از نشست مخالفت کرد و در نهایت وی به دلیل «تعارض در برنامه کاری» انصراف داد. با غیاب اسرائیل و نمایندگان حماس، اجلاس عملا فرصتی محدود برای پیشبرد مذاکرات مستقیم با طرف‌های اصلی جنگ فراهم کرد.
عبدالفتاح السیسی در سخنان خود تاکید کرد که فلسطینی‌ها حق دارند در کنار اسرائیلی‌ها، در کشوری مستقل زندگی کنند. وی راه‌حل دو دولت را تنها مسیر تحقق آرمان‌های فلسطینیان و اسرائیلیان دانست و گفت: «توافق غزه آغازگر عصری تازه از صلح و ثبات برای خاورمیانه است.»
همچنین مصر اعلام کرد میزبان کنفرانسی برای بازسازی نوار غزه خواهد بود و بر لزوم شروع سریع بازسازی و ارائه خدمات حیاتی تاکید کرد. همچنین همزمان با اجلاس شرم‌الشیخ، در بریتانیا نیز نشستی محرمانه با حضور مقام‌های بلندپایه کشورهای خاورمیانه و نمایندگان نهادهای مالی بین‌المللی برگزار شد. هدف این کنفرانس سه‌روزه «آغاز برنامه‌ریزی و هماهنگی حیاتی برای دوران پس از جنگ در غزه» اعلام شده است. در بیانیه معاون وزیر خارجه بریتانیا آمده بود: «باید آماده اقدام باشیم؛ برای پاک‌سازی آوار، بازسازی خانه‌ها، ایجاد زیرساخت‌ها و بازگرداندن دسترسی به آموزش و خدمات درمانی.»
در جریان این نشست، ترامپ با محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین دیداری داشت که اولین دیدار رسمی بین آنها طی هشت سال اخیر گزارش شده است. آنها برای چند لحظه گفتگو کردند و سپس ترامپ دست محمود عباس را فشرد و در حضور رسانه‌ها علامت تایید نشان داد.
