وزارت آموزش و پرورش، “فقیرترین وزارتخانه”
وزیر آموزش و پرورش میگوید، هیچ وزیری از انقلاب تاکنون قادر به حل مشکل معیشتی معلمان نبوده است. به گفته معلمان، وزارت آموزش و پرورش با انبوهی از مشکلات که لاینحل مانده فقیرترین وزارتخانه است.
شروع سال تحصیلی جدید در اول مهر امسال هم فرصتی فراهم کرده است تا گوشه‌ای از مشکلات فرهنگیان واداره‌ی آموزش و پرورش در سطح جامعه و رسانه‌ها بازتاب یابد. معلمان خواستار بهبود وضعیت معیشتی و رفع تبعیض حقوقی بین خود و سایر کارمندان دولت شدند.
علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش وعده میدهد که امسال یکی از اولویتهای وزارت آموزش و پروش معیشت معلمان خواهد بود.
مقامات از بیعدالتیها و نابرابری حقوق معلمان با سایر کارمندان وزارتخانهها سخن گفتند. احمد همتی، نماینده مردم سمنان، مهدی‌شهر و سرخه در مجلس میگوید، “یکی از اقشاری که واقعاً حقشان ضایع شده فرهنگیان هستند و امیدواریم به سمت و سویی برویم که این بیعدالتیها کمتر شود.”
سید مهدی مقدسی نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس هم میگوید توجه کافی به بودجه آموزش و پرورش نشده است و “باید در پرداخت حقوق معلمان تجدید نظر شود تا آنها هم مانند بقیه اقشار جامعه با افزایش تورم دچار مشکل نشوند.”
عدم انطباق حقوق معلمان با نرخ تورم
در آستانه سال تحصیلی۹۶ -۹۵ وزیر آموزش و پرورش اعتراف کرد که هیچ وزیری از انقلاب تاکنون قادر به حل مشکل معیشتی معلمان نبوده‌است.
یکی از مشکلات لاینحل مانده معلمان ایرانی عدم انطباق سطح حقوق آنها با نرخ تورم است. طبق ماده ۱۲۵ قانون مدیریت خدمات کشوری، دولت باید حقوق کارکنانش را سالانه معادل تورم رسمی اضافه کند.
بنابراین با افزایش نرخ تورم به همان مقدارهم باید حقوق معلمان افزایش پیدا کند ولی به گفته معلمان هیچوقت حتی در دوره دولت آقای روحانی هم این امر کامل اجرا نشده است، در نتیجه مشکلات معیشتی آنها با بالا رفتن نرخ تورم پیوسته افزایش یافته است. کانون صنفی معلمان بارها به عدم اجرای این قانون اعتراض کرده ولی تابحال شکایت آنها نتیجهای نداده است.
معلمان معترضند که دولت آنها را با کارکنان دیگر وزارتخانهها یکسان نمیبیند و پاداش و مزایا برای معلمان کمتر از کارمندان وزارتخانههای دیگر است. در پاسخ به کارمندان این وزارتخانه فانی، وزیر آموزش و پرورش میگوید “از ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم میانگین حقوق معلمان ۸۵ درصد رشد داشته است.” برخی از معلمان ولی در گفت‌وگو با دویچه وله صحبتهای آقای وزیر را تائید نکردند. آنها گفتند بویژه مزایایی که فرهنگیان میگیرند کمتر از کارمندان نهادهای دیگر دولتی بوده است.
شاهد علوی عضو سابق کانون صنفی معلمان میگوید: «معلمی شغل پردرآمدی نیست و یک معلم مجبور میشود تا شغل دومی را انتخاب کند. مشکلات معلمان، متناسب نبودن حقوق و مزایا با کاری که آنها انجام میدهند و مطابق نبودن حقوق با سطح تحصیلات آنان است. همین امر آموزش را هم تحت تاثیر قرار میدهد و باعث میشود یک معلم انرژی و انگیزه کافی برای تدریس نداشته باشد. از طرف دیگر مناسبات معلم و دانش آموز هم دچار اشکال میشود.»
این معلم سابق اضافه میکند: «آمارهای رسمی ایران نشان میدهند که ساعت مفید کار روزانه کارمندان کم تر از یک ساعت است. در قیاس با آن معلمان روزانه حداقل ۳ ساعت کار مفید میکنند. اما یک معلم با حقوق معلمی قادر نیست از عهده مخارجی چون اجاره خانه و مایحتاج دیگر زندگی برآید.»
شاهد علوی در گفت‌وگو با دویچه وله همچنین خاطرنشان میکند: «آموزش و پرورش سازمان پر جمعیتی است که هزینهاش بالاست و نباید به عنوان نهادی مصرفی به آن نگاه کرد. این نگاه مصرفی نگاهی غلطی است. فکر میکنند که هر پولی که آنجا صرف میشود از بین می رود.»
این کارشناس در ادامه تاکید میکند: «نگاه نظام به امر آموزش یک نگاه سنتی هست یعنی همان نگاهی که به حوزه دارد به این نهاد هم میشود در حالیکه آموزش و پرورش نهاد مدرنی است و نمیتوان با این نگاه سنتی برای مشکلات آن چاره یابی کرد.»
به نظر این کارشناس حل مشکل معیشتی معلمان بخشی از مجموعه مشکلات آموزشی کشور است. به گفته علوی دولت روحانی نتوانسته است در ظرف سه سال گذشته در این رابطه کاری بکند، زیرا حل مسئله آموزش و پرورش “نیاز به تغییر در قوانین کشور و تغییر نگاه کلی نظام سیاسی به امر آموزش دارد”.
معلمان بازنشسته فراموش شدهاند
خانم الهه بهرامی، معلم بازنشسته ادبیات و علوم اجتماعی از تهران به دویچه وله میگوید، معلمان بازنشسته جزو فقیرترین قشر جامعه به حساب میآیند و مسائل و مشکلات معیشتی آنها فراموش شده است. وی در این رابطه اضافه میکند: «حقوق بازنشستگان از حقوق کارکنان تقریبا همه وزارتخانهها پائینتر هست و بر اساس هر قانونی که میخواهند به اعتدال برسانند نمیدانم چرا مقدور نیست.»
این بازنشسته آموزش و پرورش ادامه میدهد: «یکی از معضلات معلمان بازنشسته مسائل پزشکی هست. چون به علت کهولت سن خرجشان زیاد میشود و مقدار زیادی از حقوقشان صرف خرید دارو میشود. متاسفانه بیمهها و بیمه مکمل هم ویزیتهای گران دکترها از جمله دندانپزشکی و عینک را قبول نمیکنند. حتی هزینه و پرداخت نسخهها هم در سال برای ما سقفی دارد. حقوق بازنشستگی کافی نیست، مخصوصا اگر معلمان بازنشسته اجاره نشین باشند و این حقوق به هیچ عنوان با تورم هم منطبق نیست.»
“روزی نیست که معلمان بازنشسته اعتراض نکنند”
به گفته این معلم سابق برای حل مشکل معیشتی خود معلمان بازنشسته هم بیکار ننشستند. وی در این رابطه توضیح میدهد: «روزی نیست که بازنشستگان در حال اعتراض در مقابل مجلس و وزارتخانهها نباشند. متاسفانه وضعیت ما در زمان روحانی هم تغییری نکرده است. الان هم مثل سابق هر سال فقط ۱۲ درصد به حقوق بازنشستگان اضافه میشود. در حالیکه ما انتظار داشتیم که امسال ۲۰ درصد به حقوقها اضافه شود، ولی گویا همه را دوباره بذل و بخشش کردند و ما ۱۲ درصد را دوباره گرفتیم. یکی دیگر از مشکلات ما عدم شفافیت در فیشهای حقوقی است. من اصلا نمیدانم در حقوق ما چه چیزی را بر میدارند و یا کم میکنند. اداره هم پاسخگو نیست.»
خانم بهرامی که از سال ۱۳۷۹ بازنشسته شده میگوید: «همه متفقالقول هستند که با تورم کنونی زندگی معیشتی ما نزدیک به فقر هست. آموزش و پرورش فقیرترین وزارتخانه هست و بودجهاش هم از همه وزارتخانه ها کمتر است. ما اینقدر اعتراض کردیم که دیگر توان و اعصاب ما اجازه نمیدهد که به دنبال این کار برویم. استرسها در سنین ما جالب نیست و مریض میشویم و آن مقدار پولی هم که بابت بازنشستگی به ما میدهند صرف دکترباید شود.»
وزیر آموزش و پرورش اما در پاسخ به درخواست بازنشستگان گفته است “تصمیم گیرنده حقوق معلمان بازنشسته نیست”. اما او وعده داده میدهد که وضعیت میعشیتی فرهنگیان بهبود یابد.
خانم الهه بهرامی، معلم بازنشسته ادبیات و علوم اجتماعی اما درباره صحبتهای آقای فانی، وزیر آموزش و پرورش مبنی بر “اولویت قرار گرفتن معیشت معلمان و وعده بهبود وضعیت معیشتی فرهنگیان” خوشبین نیست و میگوید مسئولین تابحال قول زیادی دادند ولی پای عمل که برسد زیرش میزنند.
منبع: DW
