بهای دلار از مرز ۲۵ هزار تومان و یورو از ۲۹ هزار تومان گذشت
افزایش مجدد بهای دلار در بازار ارز ایران حکایت از ناموفق بودن سیاست بانک مرکزی ایران و تزریق ارز به بازار دارد. نرخ برابری دلار در برابر ریال پس از کاهش مختصر خود در واپسین روزهای مرداد، بار دیگر سیر صعودی یافته است.
نرخ عرضه دلار در بازار آزاد روز سهشنبه ۱۸ شهریور (هشتم سپتامبر) به بیش از ۲۵ هزار تومان (۲۵۲۵۰) رسید. به این ترتیب، سیر صعودی بهای دلار در بازار ارز ایران ادامه یافته است.
بر اساس آمار منتشر شده از سوی نشریه “دنیای اقتصاد” نرخ برابری دلار در برابر ریال ظرف دو روز گذشته حدود ۶۰۰ تومان افزایش داشته است.
این در حالی است که سیاست پولی و مالی که از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی در ارتباط با کنترل نرخ برابری دلار و ریال دنبال شده، عملا پاسخگوی تحولات ناظر بر بازار ارز ایران نبوده است.
گفته میشود که بانک مرکزی برای مهار افزایش بهای دلار مجددا اقدام به تزریق میلیاردی دلار در بازار ارز ایران کرده بود.
تزریق ۲۸۰ میلیارد دلار
عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی سه ماه پیش (۱۳ خرداد) اعلام کرده بود که این نهاد مالی در ۱۵ سال گذشته رقمی معادل ۲۸۰ میلیارد دلار در بازار ارز ایران تزریق کرده است.
حتی تزریق چنین مبلغ هنگفتی در بازار ارز نیز نتوانسته است طی سالهای گذشته از روند صعودی نرخ برابری دلار در بازار ارز ایران جلوگیری کند. به عنوان نمونه نرخ فروش دلار در سال ۱۳۸۴ (۱۵ سال پیش) حدود ۹۰۰ تومان بوده است.
تزریق دلار در بازار ارز ایران در شرایطی صورت میگیرد که حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران بارها اعلام کرده بود که «بنا نداریم دست در جیب بانک مرکزی کنیم.» این در حالی است که تزریق ارز به بازار عملا “دست کردن در جیب بانک مرکزی” است.
همتی درباره سیاست پولی و مالی بانک مرکزی و تزریق دلار و ارز در بازار ایران چنین گفته بود:
«۲۸۰ میلیارد دلار در ظرف ۱۵ سال گذشته بهعبارتی بهطور میانگین سالی ۱۸ میلیارد دلار به بازار ارز تزریق کردهایم تا نرخ ارز را کنترل کنیم، بنابراین طبیعی است که بسیاری از این ارزها بهصورت سرمایه از کشور خارج شده است. اینهمه امکاناتی که در خارج از کشور خریداری شده بهخاطر همین ارزها بوده است، یعنی ارزهای ارزان و رانت.»
به سخن دیگر، بهرغم تزریق سالانه ۱۸ میلیارد دلار ارز در بازار ایران، بهای دلار در این بازه زمانی ۱۵ ساله ۲۷ برابر شده است.
نرخ برابری یورو نیز روز سهشنبه ۱۸ شهریور به ۲۹ هزار و ۳۸۲ تومان رسیده است. بهای سایر ارزهای خارجی، از جمله بهای درهم امارات و لیر ترکیه نیز روندی صعودی یافته است.
سکه هم گران شد
هوشنگ شیشهبران، رئیس اتحادیه طلا و جواهر اصفهان افزایش بهای ارز و همچنین بهای طلا و جواهرات در ایران را به تحریمها و همهگیری کرونا ربط داده است.
او با اشاره به افزایش بهای طلا و جواهرات در ایران گفته است که بازار راکد شده و عملا «فروش طلا و جواهر به صفر رسیده است.»
این در حالی است که بهرغم “راکد بودن” بازار طلا، بهای هر سکه روز سهشنبه ۱۸ شهریور ۲۰۰ هزار تومان نسبت به روز پیش از آن افزایش یافت. در حال حاضر بهای سکه در بازارهای ایران به ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است.