روایت ایستگاه مریم مقدس، وقتی متروی تهران به نیایش بدل میشود

در میان ازدحام شهری، ایستگاه مریم مقدس، مرزی میان دین، هنر و زندگی روزمره را درنوردیده و از نگاه رسانههای مسیحی، نشانهای از گفتوگوی زنده میان ایمانهاست.
در دل خیابان پررفتوآمد کریمخان تهران، جایی میان صدای بوق خودروها و همهمهی جمعیت، ایستگاهی ساخته شده که با سکوت و نور درونش، حالوهوایی از آرامش و تامل میپراکند.

اینجا ایستگاه مترو مریم مقدس است، نقطهای میان زمین و زیرزمین، که نه فقط برای عبور مسافران، بلکه برای مکثی روحانی در دل پایتخت طراحی شده است. روبهروی کلیسای «سرکیس مقدس»، مجسمهای از مریم مقدس درون محفظهای شیشهای ایستاده که چهرهای از ایمان و مادری که در هر دو سنت دینی، مقدس و الهامبخش است.
نمای بیرونی ایستگاه با الهام از کلیساهای قرون وسطایی طراحی شده است: دیوارهای سفید، سقفهای قوسی و ورودی محرابمانند، بیننده را به فضای نیایش میبرد. در سردرِ ورودی، نام ایستگاه بر زمینهای صورتیرنگ نقش بسته که با سفیدی دیوارها تضادی دلنشین دارد.
فضای داخلی اما آرامتر و رنگیتر است. نور آبیِ دیوارها یادآور محراب کلیسای سرکیس در آن سوی خیابان است و نوعی هماهنگی میان دو دنیای معماری و ایمان ایجاد میکند. در بدو ورود، عبارت «بسمالله الرحمن الرحیم» به چهار زبان فارسی، عربی، ارمنی و انگلیسی نوشته شده است؛ ترکیبی هنرمندانه که بیش از یک تزئین، نشانهای از گفتوگو و احترام متقابل میان فرهنگها و باورهای الهی است.
در بخش پایینتر ایستگاه، لوحی سنگی داستانی از تولد عیسی مسیح را در قالبی هنری روایت میکند؛ اثری که یادآور مشترکات دو سنت بزرگ ایمانی است و برای رهگذران، لحظهای از درنگ و اندیشه به همراه دارد.
تابلوهایی نیز از بیانات علی خامنهای درباره جایگاه والای مریم مقدس نصب شده است که گویا این بیانات تاکیدی بر احترام مشترک میان اسلام و مسیحیت به بانویی که نماد پاکی و عشق الهی است.
«محمدامین شعبانیان» مدیر پروژه شرکت متروی تهران، درباره روند طراحی این ایستگاه میگوید: «در ابتدا قرار نبود معماری ایستگاه چنین باشد، اما با درخواست جامعه ارامنه و کلیسای سرکیس مقدس، تصمیم گرفتیم طرح را بازنگری کنیم تا هویت فرهنگی و دینی منطقه در آن بازتاب یابد.»
کشیش «ساهاک خسرویان» عضو شورای خلیفهگری کلیسای سرکیس مقدس نیز گفت: «این طراحی حاصل بیش از یک سال همکاری میان مهندسان، هنرمندان و نمایندگان کلیسا بود. امیدواریم چنین پروژههایی زمینهساز نزدیکی و تفاهم بیشتر میان ادیان الهی شود.»
به گفته مسئولان پروژه، هزینه ساخت هر ایستگاه مترو در تهران حدود ۱۲۰۰ میلیارد تومان است، اما بازطراحی ایستگاه مریم مقدس هزینه مضاعفی به همراه نداشته است. بیشتر تغییرات در نورپردازی، رنگ و مصالح انجام شده تا فضایی آرام و دعوتکننده پدید آید، فضایی که در هیاهوی شهر، انسان را به یاد درون خود میبرد.
افتتاح ایستگاه مریم مقدس با بازتابی گسترده در رسانههای بینالمللی همراه شد، اما بیشترین واکنش از سوی رسانههای مسیحی بود که این اقدام را نشانهای از گفتوگو و احترام دانستند.
رسانه بریتانیایی Premier Christian News در گزارشی با عنوان “Tehran names metro station after Virgin Mary” نوشت: «نامگذاری ایستگاهی به نام مریم در قلب تهران، حرکتی غیرمنتظره اما امیدبخش است. این اقدام، یادآور ارزشهای مشترک میان مسیحیان و مسلمانان است.»
شبکه WANA News Agency نیز در تحلیلی با تیتر “Holy Mary Subway Station: A Symbol of Religious Coexistence in Tehran” تاکید کرد: «در جهانی که گاه از اختلافات دینی پر شده است، ایستگاه مریم مقدس تصویر متفاوتی از ایران ارائه میدهد، مکانی که ایمان و احترام در کنار هم قرار گرفتهاند.»
رسانههایی مانند Christian Post و Iran International نیز به این موضوع پرداختند و یادآور شدند که این اقدام میتواند گامی فرهنگی در جهت تقویت گفتوگوی ادیان و احترام متقابل باشد.
ایستگاه مریم مقدس را میتوان نه تنها یک پروژه عمرانی، بلکه نوعی بیانیه فرهنگی و هنری دانست. در جامعهای پرشتاب، این ایستگاه با طراحی و نمادهای خود، انسان را به یاد ایمان، صلح و مادری الهی میاندازد.
هرچند برخی آن را اقدامی نمادین تلقی میکنند، اما پیام آن برای بسیاری از ناظران مسیحی روشن است: «حتی در دل شهرهای بزرگ، میتوان فضایی آفرید که به جای جدایی، از همدلی و معنا سخن بگوید.»
در روزگاری که خبرها بیشتر از فاصله و اختلاف میان ادیان میگویند، ایستگاه مریم مقدس روایتی دیگر از همزیستی را پیش رو میگذارد، جایی که قطارها میگذرند، اما ایمان باقی میماند.
این مکان یادآور زنی است که با عشق، ایمان و باورش، نام خود و فرزندش را در سراسر دنیا شناساند و شاید از دل همین ایستگاه، گفتوگویی تازه میان فرزندان ایمان آغاز شود.