تلاش دستگاه‌های قضایی و اطلاعاتی ایران برای جهت‌دهی به اخبار پرونده‌ها و متهمان
بررسی چند خبر در خبرگزاری‌های ایران مربوط به متهمان قضایی و مسائل منطقه‌ای تنها در یک روز نشان می‌دهد که دستگاه قضایی و دستگاه‌های امنیتی همچنان به تلاش برای استفاده از خبرگزاری‌ها به عنوان بازوی اطلاع رسانی و جهت دهی به اخبار استفاده می‌کنند.
در حالیکه این هفته یک زندانی سیاسی بعد از اعتصاب غذا درگذشت، خبرگزاری ایسنا در گزارشی روز یکشنبه نوشت که او سابقه گروهکی داشته است. همزمان در خبر دیگری در خبرگزاری مهر به نقل از «یک مقام آگاه» درباره تلاش برای فراری دادن یک متهم مالی نوشته شده است.
رضا حقیقت نژاد، روزنامه نگار در ترکیه، با اشاره به خبر خبرگزاری ایسنا و گزارش خبرگزاری مهر، گفت که رویه چندین ساله قوه قضاییه و دستگاه‌های امنیتی نسبت به رسانه ها تغییر نکرده است.
در خبر خبرگزاری ایسنا، که یکشنبه ۲۵ آذر منتشر شد، این خبرگزاری به نقل منبع آگاه نوشت که وحید صیادی نصیری به دلیل برنامه ریزی برای «انجام عملیات ایذایی» دستگیر شد. این منبع توضیح داد که آقای صیادی «شروع به همکاری با گروهک تروریستی تندر کرد که با توجه به برنامه‌ریزی گروهک برای اقدامات انفجاری» دستگیر شد.
رضا حقیقت نژاد با اشاره به سابقه تلاش دستگاه‌های قضایی و امنیتی برای خط دهی به رسانه ها، به موضوع مرگ زهرا کاظمی در بازداشت اشاره کرد و گفت که سال ۸۲ دادستان تهران سعی کرد از طریق خبرگزاری ایرنا القا کند که زهرا کاظمی جاسوس بوده و پس از بازداشت در بیمارستان سکته کرده است، که تلاش او موفق نبود.
به گفته این روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل ایران، تلاشی که اکنون از سوی خبرگزاری‌های میزان و ایسنا درباره مرگ وحید صیادی نصیری در زندان صورت گرفته، شبیه همان داستان است و به نظر می‌رسد «مقام آگاه» که به خبرگزاری ایسنا اطلاعات داده، حداقل در گام اول موفق شده القا کند وحید صیادی نصیری یک مهره خطرناک بوده و علیرغم لطفی که نظام به او کرده، به مشارکت در فعالیت‌های یک گروه تروریستی بدنام ادامه داده است.
مقایسه این دو مورد در واقع نشان می‌دهد در طول ۱۵سال گذشته، رویکرد رسانه‌ای قوه قضاییه و نسبت آن با رسانهها دچار تحول خاصی نشده است.
وظایف رسانهها از نگاه دستگاه‌های امنیتی
علاوه بر قوه قضاییه، وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و در مواردی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در طول دهه‌های گذشته همین رویه را داشته‌اند. رضا حقیقت نژاد معتقد است: «از دید این نهادها، رسانهها به عنوان بازوهای اطلاع رسانی نظام باید دو کار مهم را انجام دهند؛ مولفه‌های کلان مدنظر نظام را تبلیغ کنند، خبر خوب بدهند. وجه سوم و اعلام‌نشده وظیفه رسانهها این است که لکه‌های ننگ نظام را پاک کنند. کاری که در ماجرای مرگ وحید صیادی نصیری رخ داده، انجام چنین ماموریتی است.»
این روزنامه نگار همچنین به مثال دیگری در مورد مرگ کاووس سیدامامی، فعال محیط زیست، در زندان اشاره کرد و نوشت که رسانه‌های وابسته به سپاه به طور گسترده و هماهنگ ماموریت انتشار اخبار مورد نظر خود را انجام دادند.
او گفت: «داستان‌سرایی‌های مفصل درباره ماموریت متهمان، ادعاهای عجیب وغریب، تولید شایعه و امنیتی‌کردن حداکثری ماجرا یک دستور کار مشخص است که همواره از سوی این رسانهها صورت می‌گیرد تا کشته‌شدن متهمان در حاشیه قرار گیرد و پرونده دور از دسترس باشد. در همین ماجرای وحید صیادی نصیری هم موضوع به تروریسم گره زده شد و دقیقا مانند مانند کاووس سیدامامی پرونده به شدت امنیتی شد. هدف نهایی همه این کارها، ایجاد انحراف در اطلاع‌رسانی از طریق رسانهها است.»
همزمان با انتشار خبرهایی به نقل از منابع آگاه درباره متهمان قضایی، خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، نیز در خبری تلاش کرده است که ولیعهد عربستان سعودی و ولیعهد امارات را به پیروی از سنتی در دین یهود ربط دهد.
در خبر خبرگزاری فارس با اشاره به دستبند قرمز این دو نفر اشاره شده که دستبند قرمز مذکور «مربوط به باوری خرافی در دین یهود» است.
این درحالی است که دستبند مذکور مربوط به حمایت از مسابقات معلولان ذهنی است.
آقای حقیقت نژاد معتقد است که به طور معمول رسانه‌های نزدیک به سپاه در انجام چنین ماموریت‌هایی تخصص و سابقه قدرتمندی دارند، ولی رسانه‌های دولتی و خوشنام‌تر هم، وابسته به نوع روابط دولت با نهادهای حکومتی و سازمان اطلاعات موازی، نقش خودشان را ایفا می‌کنند.
منبع: صدای آمریکا
