بعد از چهل‌سال زنان به ورزشگاه باز می‌گردند؛ زنان، امیدوار به شکستن همه محدودیت‌ها

روز پنجشنبه ۱۸ مهر، از سری مسابقات مقدماتی جام جهانی، تیم ملی ایران در تهران میزبان کامبوج است. از نظر فوتبال، یک دیدار احتمالا راحت برای تیم ایران خواهد بود اما برای جامعه ایرانی این یک روز مهم به حساب می‌آید. حکومت جمهوری اسلامی ایران که از زمان انقلاب به زنان اجازه حضور در ورزشگاه و تماشای دیدارهای فوتبال را نداده، بعد از فشارهای داخلی و خارجی، پذیرفته عده ای از زنان را به ورزشگاه راه دهد.

چهارشنبه شب، عفو ‌بین‌الملل با انتشار یک بیانیه اعلام کرد که مقامات ایران باید تمام محدودیت‌های مربوط به حضور زنان در ورزشگاه‌ها برای تماشای ‌مسابقات فوتبال را لغو کنند.

در حالیکه تا سال ۱۳۵۷ مسابقه‌های فوتبال ملی و باشگاهی بدون محدودیت با حضور تماشاگران مرد و زن برگزار می‌شد اما بعد از آن هرگز چنین نشد.

زنان برای رسیدن به ورزشگاه هزینه های سنگینی را پرداخت کرده اند. بارها پشت درهای بسته ورزشگاه ماندند، گاهی بازداشت شدند، گاهی ناسزا شنیدند و حتی مرگ یکی از دختران آزادی را تجربه کردند.

در حالی زنان ایرانی اجازه ورود به ورزشگاه را یافته اند که حتی برای تماشای بازی امروز بلیت فروشی به زنان باز هم عادلانه نبود. در حالی که قرار بود ۱۷ مهرماه یعنی چهارشنبه بلیت فروشی انجام شود، در یک اقدام از پیش اعلام نشده یک هفته زودتر و در ساعات پایانی پنجشنبه ۱۰ مهرماه بلیت فروشی برای یک جایگاه آغاز شد.جایگاهی که پشت به یکی از دروازه‌ها و دوربین های تلویزیونی بود.

اما استقبال زنان از سکوهای آزادی تا به حدی بود که تنها در چند دقیقه بلیت های اولین جایگاه به پایان رسید و مقامات ورزش مجبور شدند سه جایگاه دیگر را به زنان اختصاص دهند. درنهایت هم اعلام شد که ۴ هزار بلیت به زنان فروخته شده است. هر چند بلیت صندلی های خالی باقی مانده برخلاف قوانین فیفا به زنان فروخته نشد و عکاسان زن هم تا این لحظه نتوانسته‌اند مجوز ورود به ورزشگاه را دریافت کنند.

در مقابل مردان آن‌چنان از بازی ایران و کامبوج استقبال نکردند. رسانه ها در ایران گزارش دادند که با گذشت یک هفته از آغاز بلیت فروشی این بازی، مردان تنها ۲۵۰۰ بلیت خریداری کرده‌اند. یعنی استقبال زنان از این بازی تنها با یک روز بلیت فروشی، بیشتر از مردان بوده است.

اما اقدامات از پیش اعلام نشده مقامات تنها به بلیت فروشی یک شبه به زنان ختم نشد. تنها چند روز مانده به بازی پلیس اعلام کرد که تعداد زیادی مامور زن در ورزشگاه حضور خواهد یافت تا امنیت را کنترل کنند. همچنین تصاویر منتشر شده در شبکه های اجتماعی حاکی است که برای کنترل زنان در اطراف جایگاه آن‌ها «دوربین» نصب شده است.

تهیه‌کننده برنامه فوتبال برتر نیز به صورت تلویحی اعلام کرده که «قطعا تصویر بانوان» از تلویزیون «پخش نخواهد شد.»

در حالی که جداسازی سکوها با حصار کشی در ورزشگاه آزادی هم در روزهای گذشته خبرساز شده بود، پلیس یگان ویژه تهران از مردانه و زنانه کردن پارکینگ‌های ورزشگاه هم خبر داد و گفت که دو پارکینگ به زنان اختصاص یافته که «تماشاگران مرد» حقوق حضور در آن را ندارند.

بیدار شو فیفا

جداسازی جنسیتی تا ورودی ورزشگاه هم ادامه دارد و زنان نمی توانند از درب اصلی که مردان وارد ورزشگاه می شوند و بالای سردر آن «مجموعه ورزشی آزادی» نوشته شده، وارد ورزشگاه شوند بلکه ورود زنان به ورزشگاه از ورودی شرقی امکان پذیر است.

با اعمال تمام این محدودیت ها هنوز هم مقامات جمهوری اسلامی دست از مخالفت با ورود زنان به ورزشگاه بر نداشته‌اند. محمدجعفر منتظری، دادستان کل جمهوری اسلامی ایران، حضور زنان در ورزشگاه‌ها را «حرکات حساب شده دشمنان» توصیف کرد و پلیس هم گفت که مخالف حضور زنان در ورزشگاه‌‌ها است. هر چند این مخالفت‌ها با الزامی که فیفا برای فدراسیون فوتبال ایران درنظر گرفته بود، این بار نتوانسته مانع بلیت فروشی به زنان شود.

حالا درهای نیمه باز آزادی برای بسیاری ها به مفهوم «پیروزی» در گام اول برای محقق شدن حق پایمال شده زنان در ۴۰ سال گذشته است. ولی بسیاری ها هم در شبکه های اجتماعی با هشتگ «بیدار شو فیفا» (wakeupfifa#) از زیر پا گذاشتن قوانین بین المللی و نمایشی بودن حضور زنان ایران در ورزشگاه آزادی سخن می گویند.

درهای واقعی را به روی زنان باز کنید

زینب صحافی معروف به زینب پرسپولیسی یکی از دخترانی که بارها سعی کرده بود خود را به ورزشگاه برساند و با گریم مردانه هم چندین بار به ورزشگاه رفت نیز از جمله کسانی است که به بخش فارسی صدای آمریکا می گوید هنوز درهای ورزشگاه به شکل واقعی به روی زنان باز نشده است.

او گفت: من آن زمان باور می کنم درهای ورزشگاه به روی زنان باز شده که زنان بتوانند برای تمام بازی‌های لیگ و جام حذفی به راحتی بلیت بخرند و به استادیوم ها بروند نه این که زنان تنها بازی های ملی یا آسیایی بتوانند به ورزشگاه بروند.

او که خود بارها به اتهام ورود به ورزشگاه بازداشت و در نهایت مجبور به ترک ایران شده است درباره بازداشت به جرم «ورود به استادیوم» اشاره کرده و گفت: به اتهامی که در قوانین جمهوری اسلامی جرم محسوب نمی شود، بازداشت می شدیم و تعهد می دادیم که دیگر به ورزشگاه نرویم. با این حال من بعد از هر تعهد باز به ورزشگاه می رفتم.

این دختر هوادار پرسپولیس افزود که زنان ایران مبارزه می کنند تا به ۴۰ سال پیش خود بازگردند.

جمهوری اسلامی بعد از انقلاب ۵۷ درهای ورزشگاه ها را بروی زنان بست و تنها در چند مورد آن هم به صورت گزینشی اجازه داد زنان وارد استادیوم آزادی شوند. وزارت خارجه آمریکا همواره تضییع حقوق زنان در ایران توسط رژیم جمهوری اسلامی را به شدت محکوم کرده و خواستار آن شده‌ است که آزار و اذیت و تبعیض علیه زنانی که تنها حقوق اولیه و بنیادین خود را مطالبه می‌کنند، پایان یابد.

با تمام این حواشی روز پنجشنبه ۱۸ مهرماه روز مهمی برای زنان ایران است. روزی که ضعیف ترین بازی برای ایران در گروه خود را ممکن است به مهمترین رویداد تاریخی برای نیمی از جامعه ایران تبدیل شود.

منبع: صدای آمریکا