کرونا چگونه در ایران همه‌گیر شد؛ عدم قرنطینه قم یا قصور گیلان؟
از قم به عنوان کانون شیوع کرونا در ایران نام می‌برند. بسیاری معتقدند اگر قم قرنطینه می‌شد، کرونا به این شدت ایران را آلوده نمی‌کرد. اکنون برخی مسئولان بهداشت ایران می‌گویند احتمالا قم تنها منشاء شیوع بیماری نبوده است.
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت ایران در کنفرانسی با خبرنگاران درباره آخرین یافته‌های وزارت بهداشت در زمینه منشاء بروز بیماری کرونا در ایران توضیحاتی داده است.
به گفته این مقام مسئول، «این بیماری در قم واضحا و مشخصا در ارتباط با چینی‌هایی بود که در این استان بودند؛ تعدادی کارگر چینی که در بهمن ماه رفت و آمد داشتند و همچنین یک سری دانشجو که در قم بودند».
معاون وزیر بهداشت با اشاره به اینکه “ابتدا احتمال داده شده، منشاء اولیه بیماری از قم بوده و این بیماری از قم به جاهای دیگر سرایت کرده”، از احتمال وجود منشاء دیگری در شیوع این بیماری در ایران خبر داد. رئیسی گفت: « اکنون این احتمال را هم می‌دهیم که منشاء در دو نقطه بوده؛ هم در قم و هم گیلان.»
او در ادامه سخنانش دلیل احتمال دوم را اینگونه توضیح داد: «به سر نخ‌هایی رسیدیم که تعدادی از دانشجویان ساکن ووهان، قبل از قرنطینه ووهان به استان گیلان بازگشته‌اند و این احتمال در این مورد وجود دارد.» او اما همزمان تاکید کرد که اطلاعات این وزارتخانه در ارتباط با گیلان هنوز کامل نیست.
آیا گیلانی‌ها قصور کردند؟
کیانوش جهانپور، مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت هم در سخنانی روز چهارشنبه ۶ فروردین (۲۵ مارس) به احتمال شیوع کرونا از دو کانون قم و گیلان اشاره کرده است. به گفته او بررسی‌ها برای اثبات این مسئله در جریان است. او با اشاره به نیاز دستگاه‌های ذی‌ربط به گزارش گروه‌های اپیدمولوژی در این‌باره، در پاسخ به پرسشی در ارتباط با احتمال قصور مدیریتی و پزشکی در شناسایی مبتلایان در گیلان، گفت: «اینکه آیا قصوری اتفاق افتاده من معتقدم نیستم. اما اینکه افرادی که به چین رفت‌وآمد داشتند و مشکوک شناخته نشده‌اند، می‌تواند قصور تلقی شود.»
چرا قم را به عنوان کانون شیوع کرونا در ایران می‌شناسیم؟
با اعلام خبر رسمی ورود کرونا به ایران، نگاه‌ها از همان ابتدا به قم به عنوان منشاء شیوع ویروس در ایران دوخته شد و بلافاصله اخبار نگران کننده‌ای در مورد شمار مبتلایان و درگذشتگان در اثر ابتلا به این ویروس منتشر شد که هیچ‌گونه همخوانی با خبرهای رسمی نداشت.
کیانوش جهانپور، معاون اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت یکی از نخستین کسانی بود که پس از تایید ورود کرونا به ایران و درگیرشدن چهار استان ایران، اعلام کرد مبتلایان یا ساکن قم بوده‌اند یا اینکه در روزها و هفته‌های گذشته به این شهر رفت و آمد داشته‌اند.
قم با حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، پس از مشهد دومین شهر زیارتی ایران است که سالانه پذیرای میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی برای زیارت “حرم حضرت معصومه” و “مسجد جمکران” است.
در این شهر همچنین شمار زیادی از اتباع و طلبه‌های کشورهای همسایه زندگی می‌کنند. حدود دو سال پیش حجت‌الاسلام علیرضا بی‌نیاز، معاون پژوهش جامعه المصطفی در گفت‌وگو با رسانه‌ها از تحصیل بیش از ۱۰۰ هزار طلبه از ۱۳۶ کشور در این مرکز خبر داد.
با انتشار خبر شیوع کرونا در قم، خیلی زود اخبار بر حضور طلبه‌های خارجی این شهر متمرکز شد. رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد از حضور ۷۰۰ طلبه چینی در حوزه علمیه قم به عنوان یکی از زمینههای انتشار کرونا در این شهر سخن گفت؛ سخنانی که البته خیلی زود از سوی روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تکذیب شد.
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور و رئیس قبلی “جامعه المصطفی”، یکی از بزرگترین مراکز آموزش طلبه، هم ارتباط شیوع کرونا در قم با طلاب چینی را رد کرد. حدود دو سال پیش حجت‌الاسلام علیرضا بی‌نیاز، معاون پژوهش جامعه المصطفی در گفت‌وگو با رسانه‌ها از تحصیل بیش از ۱۰۰ هزار طلبه از ۱۳۶ کشور در این مرکز خبر داد.
وزیر بهداشت هم پس از آن درباره منشا ویروس کرونا در قم اگرچه آن را به “ناقلین چینی” نسبت داد اما گفتٰ: «یکی از فوتی‌ها در قم بازرگانی بود که از طریق پروازهای غیرمستقیم سفرهایی به چین داشته است».
شهری که قرنطینه نشد، کشوری که تاکنون ۲۰۷۷ قربانی داده است
در حالی که گمانه‌زنی‌ها در این مورد که چه کسی ویروس را با خود به قم آورده، ادامه داشت و دارد و شمار مبتلایان به این بیماری روز به روز در حال افزایش است، مسئولان برای قرنطینه قم با متفق‌الرأی نبودند. قم قرنطینه نشد و بیماری به سرعت استان‌های دیگر کشور و جلودار همه گیلان را آلوده کرد.
مسئؤلان اکنون از سرنخ‌هایی سخن می‌گویند که قم را تنها کانون انتشار این ویروس نمی‌داند.
بر پایه گفته‌های مدیرکل روابط عمومی وزارت بهداشت ایران، تاکنون ۴۳ نفر از “کادر سلامت، پزشکان و پرستاران و پیراپزشکان و افرادی که در سایر واحد‌ها خدمت می‌کنند”، جان خود را در اثر ابتلا به کرونا از دست داده‌اند.
جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت ایران می‌گوید، مجموع مبتلایان به این بیماری در ایران (ظهر ۶ فرودین) به ۲۷۰۱۷ نفر رسیده ، ۹۶۲۵ نفر از مبتلایان به کووید۱۹ بهبود یافته و ترخیص شده‌اند و البته ۲۰۷۷ نفر هم جان باخته‌اند.
سرنخ‌های جدید درباره منشاء کرونا در ایران/رصد اطلاعات “هانتاویروس” در چینایران
منبع: DW
