باز اعتراف به «ضعف و سهل انگاری»؛ مسئولیت پروازهایی که در ایران به مقصد نمیرسند با کیست؟
شاید اگر مقامات ایالات متحده بلافاصله پس از سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین آن را مشکوک اعلام نمیکردند و دولت کانادا پیگیر جزئیات این سقوط مشکوک نمیشد؛ مقامات جمهوری اسلامی به همانند سه روز اول پس از حادثه دلیل سقوط هواپیما را «نقص فنی» اعلام میکردند و اعتراف نمیکردند شلیک موشک از سوی سپاه پاسداران عامل سقوط بوده است.
اما حالا بیش از هر زمان دیگری ابهامات و سوالاتی درباره حوادث پرتعداد هوایی در ایران مطرح میشود به ویژه این که امروز مجلس شورای اسلامی پس از ۲۷ ماه اعلام کرد شرکت هواپیمایی آسمان درباره سقوط هواپیمای تهران یاسوج اطلاعات غلط داده و به همراه سازمان هواپیمایی ایران مقصر اصلی سقوط است. اما تا پیش از این مانند اکثر حوادث هوایی در ایران خلبان به عنوان مقصر اعلام شده بود.
حالا سوال بدیهی این است که در چند سقوط دیگر مقامات و مسئولان مقصر اصلی بودهاند و چه تضمینی وجود دارد که این سلسله اشتباهات دوباره تکرار نشده و قاتل جان شهروندان ایرانی نشود؟
در ادامه فهرست مهمترین سوانح هوایی ایران در ۱۰ سال گذشته و دلیل اعلام شده برای آن را مرور میکنیم:
پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین
۱۸ دی ۱۳۹۸ – ۱۷۹ کشته – دلیل: اصابت موشک سپاه پاسداران – نتیجه پیگیریها: نامشخص به دلیل امتناع ایران از تحویل جعبه سیاه
پرواز تهران – یاسوج هواپیمایی آسمان
۲۹ بهمن ۱۳۹۶ – ۶۶ کشته – دلیل: ابتدا شرایط نامساعد آب و هوایی و اشتباه خلبان اعلام شد؛ پس از ۲۷ ماه مشخص شد شرکت آسمان و هواپیمایی کشوری بودند.
پرواز تهران – طبس هواپیمایی سپاهان ایر
۱۹ مرداد ۱۳۹۳ – ۳۸ کشته – دلیل: نقص فنی
پرواز تهران – ارومیه هواپیمایی ایران ایر
۱۹ دی ۱۳۸۹ – ۷۸ کشته – دلیل: شرایط نامساعد آب و هوایی و اشتباه خلبان
اگر این فهرست را ادامه دهیم ادعای نقص فنی و اشتباه خلبان به عنوان دلیل سقوط بیشتر و بیشتر تکرار خواهد شد. موضوعی که پذیرش آن با توجه به سابقه مقامات جمهوری اسلامی در عدم پذیرش مسئولیت خطا و شکست در کنار عدم شفافیت در اطلاعرسانی و نبود رسانههای آزاد در ایران برای پیگیری شواهد و مستندات٬ به آسانی میسر نیست.
حضور چهرههای نظامی و سرداران سپاه پاسداران در شرکتهای هواپیمایی و سازمان هواپیمایی کشوری ایران موضوع دیگری است که مدیریت تخصصی و فنی بر صنعت حمل و نقل هوایی ایران را با تردید جدی مواجه میکند. این فقط مختص هواپیمایی ماهان که آشکارا برای مقاصد نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی مورد استفاده قرار میگیرد و از سوی آمریکا نیز مورد تحریم قرار گرفته است نیست و هواپیمایی آسمان نیز که امروز مشخص شد در سقوط هواپیما و مرگ ۶۶ نفر مقصر بوده در زمان وقوع حادثه تحت ریاست سردار حسین علائی از فرماندهان سابق سپاه پاسداران قرار داشت.
به نظر میرسد با حضور پررنگ چهرههای سپاه در این عرصه چندان نمیتوان به گزارشهای رسمی جمهوری اسلامی درباره دلایل سقوط هواپیما اطمینان و اعتماد داشت.
به عنوان مثال مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری ایران پس از سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی دلیل آن را نقص فنی اعلام کرد اما پس از اعتراف جمهوری اسلامی به شلیک موشک سپاه اعلام کرد که از طریق تلویزیون از این مساله باخبر شده و از این پس «جهت تحقیقات ما عوض میشود».
به این ترتیب او که عالیترین مقام سازمان هواپیمایی ایران برای بررسی سوانح است از طریق صداوسیما در جریان امور قرار میگیرد و آن طور که خودش گفته به جای بررسی فنی و دقیق تنها به تکرار مواضع نیروهای نظامی پرداخته است: «وقتی به ما اطلاعاتی ندادند، نمیدانستیم چه اتفاقی افتاده است».
به نام مردم ایران، به کام گروههای تروریستی
ناوگان هوایی در ایران فرسوده است. مقامات ایالات متحده بارها هشدار دادهاند که رژیم ایران به جای صرف منابع کشور برای رفاه مردم خود، آن را صرف حمایت از تروریسم در جهان میکند.
مایک پمپئو یک ماه پیش در باره مقابله ایران با کرونا گفته بود که رژیم ایران ثروت کشور را خرج تروریسم میکند و میگوید پول برای مراقبت از مردم ندارد
یک ماه پیش مایک پمپئو درباره هواپیمایی ماهان گفته بود که یک شرکت تروریستی است.
همچنین، مورگان اورتگاس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از نقش شرکت هواپیمایی «ماهان ایر» ایران در گسترش همهگیری ویروس جدید کرونا خواستار عدم همکاری با این شرکت تحریم شده متعلق به جمهوری اسلامی شد.