شدت گرفتن تبادل آتش سنگین در مناقشه بر سر قرهباغ
پرتاب موشک به استپاناکرت، پایتخت جمهوری خود خوانده قرهباغ و همچنین گنجه و چند شهر دیگر آذربایجان ادامه دارد. تلاشهای دیپلماتیک برای برقراری آتشبس بین دو جمهوری آذربایجان و ارمنستان تا کنون بیثمر ماندهاند.
منطقه کوهستانی قرهباغ و همچنین مناطق مرزی بین ارمنستان و آذربایجان، یکشنبه ناآرامی را پشت سر گذاشتند. یک هفته پس از شروع درگیری جدید دو کشور بر سر قرهباغ، رویارویی نظامی بین باکو و ایروان تشدید شده است.
حمله موشکی به گنجه، دومین شهر بزرگ جمهوری آذربایجان و همچنین ادامه حمله موشکی به استپاناکرت، پایتخت جمهوری خود خوانده قرهباغ در روز یکشنبه، به رویارویی نظامی دو کشور ابعاد جدیدی بخشید.
خبرگزاری فرانسه از وقوع چند انفجار و برخاستن ستون سیاه دود از جا به جای شهر استپاناکرت گزارش داد.
تصاویر منتشر شده از سوی رسانههای آذربایجان نیز ویرانههای برجای مانده از حملات موشکی به گنجه را نشان میدهد.
غروب یکشنبه، حکمت حاجیاف، مشاور سیاسی الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان، در توییتی نوشت، ارتش ارمنستان مناطق مسکونی و غیرنظامی آذربایجان را هدف حملات موشکی خود قرار داده است.
گفته میشود شهر صنعتی مینگهچویر و آبشوران واقع در ۸۰ کیلومتری باکو، پایتخت آذربایجان نیز هدف حملات موشکی ارتش ارمنستان بوده است.
این در حالی است که آرائیک هاروتیونیان، رئیس جمهور جمهوری خودخوانده قرهباغ اعلام کرده است که همه خاک آذربایجان هدف حملات نظامی خواهد بود.
آذربایجان و ارمنستان، هر یک دیگری را به حمله به شهروندان غیرنظامی متهم کردهاند. تا کنون و بر اساس اخبار تایید نشده، ۲۵۰ نفر در اثر رویاروییهای نظامی بین دو کشور جان باختهاند. گفته میشود که ۴۲ نفر از این تعداد شهروندان غیرنظامی بودهاند.
شروط علیاف برای آتشبس
الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان روز یکشنبه در سخنانی خطاب به مردم، شروطی را برای پایان دادن به جنگ اعلام کرد و گفت: «نیروهای ارمنستان باید سرزمین ما را ترک کنند؛ نه در حرف، بلکه در عمل!»
علیاف یک جدول زمانی برای خروج کامل نیروهای نظامی ارمنستان از قرهباغ تعیین کرده و از دولت ایروان خواسته است تا حق مالکیت آذربایجان بر این منطقه را به رسمیت بشناسد.
دولت ارمنستان به درخواست علیاف همان گونه که انتظار میرفت، پاسخ منفی داد. آنا ناگدالیان، سخنگوی وزارت امور خارجه ارمنستان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فرانسه گفت: «شروط علیاف غیرقابل قبول است.» او از باکو درخواست کرد به استفاده از قهر برای حل این مناقشه پایان دهد و به پای میز “مذاکره سازنده” بازگردد.
“یک ملت، دو دولت”
دولت ترکیه که عملا در مناقشه اخیر جانب آذربایجان را گرفته، حمله ارتش ارمنستان به شهر گنجه را محکوم کرده و ایروان را به حمله به شهروندان غیرنظامی در جمهوری آذربایجان متهم کرده است.
مقامات ترکیه بر حمایت از کشور “دوست و برادر” آذربایجان تاکید میکنند. اخیرا برخی از مقامات ترکیه، مناسبات دو کشور را تحت عنوان “یک ملت و دو دولت” توصیف کردهاند.
در واکنش به سخنان مقامات باکو و آنکارا، آرائیک هاروتیونیان گفته است این کشور حمله به پایگاه و تاسیسات نظامی آذربایجان را مجاز میداند. او با انتشار یک پست فیسبوکی خطاب به مردم آذربایجان گفته است: «من از ساکنان این شهرها درخواست میکنم، بی درنگ این مناطق را تخلیه کنند.»
روسیه، آمریکا و فرانسه از طرفین درگیر در جنگ اخیر قرهباغ درخواست کردهاند، هر چه زودتر به تبادل آتش پایان داده و برای یافتن یک راه حل سیاسی به پای میز مذاکره بازگردند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز نسبت به افزایش شمار قربانیان غیرنظامی در جریان رویارویی اخیر دو کشور ابراز نگرانی کرده است.
از زمان برقراری آتشبس در سال ۱۹۹۴، گفتوگو بر سر یافتن راهحلی برای بحران قرهباغ آغاز شده که تا کنون پیشرفت چندانی نداشته است.
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، در اوایل دهه ۹۰ جنگی تمام عیار بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر قرهباغ در گرفت که بر اساس آمار منتشر شده از سوی خبرگزاریها حدود ۳۰ هزار کشته بر جای نهاد.
منبع: DW