دلایل قطعی برق در ایران؛ از سوخت مازوت تا تولید بیتکوین توسط چینیها
مقامات جمهوری اسلامی میگویند به دلیل مصرف بالای برق و گاز خانگی و تجاری ناچار به قطع برق در برخی مناطق شدهاند. برخی از کارشناسان و روزنامهنگاران اما قطعی برق را مرتبط با تولید بیت کوین توسط چینیها در ایران میدانند.
از ساعات آغازین روز سهشنبه ۲۳ دی برق در برخی مناطق تهران و بعضی شهرهای دیگر قطع شده است. برخی مناطق هم از قطعی آب خبر دادهاند. ترانه بنییعقوب، روزنامهنگار در توییترش از قطعی برق و آب در انزلی خبر داده است.
سخنگوی صنعت برق ایران با تایید این خبر، علت آن را محدودیت سوخت نیروگاهها اعلام کرده است. مصطفی رجبی مشهدی همچنین گفت: «به محض اینکه مشکل سوخت و محدودیت تامین گاز برطرف شود، خاموشی نخواهیم داشت.»
به گفته این عضو هیأت مدیره شرکت توانیر: «اگر مردم ۱۰ درصد در مصرف گاز صرفه جویی کنند مشکل قطعی برق نخواهیم داشت.» او همچنین از مردم خواست تا با خاموش کردن لامپهای اضافی، پوشیدن لباس گرم در خانه و کم کردن درجه حرارت منزل و محل کار با مسئولان همکاری کنند.
شرکت توانیر نیز در اطلاعیهای اعلام کرده «به دلیل افزایش مصرف برق و گاز در بخش خانگی و تجاری و محدودیت سوخت تحویلی به تعدادی از نیروگاهها، خاموشیهای پراکنده در برخی مناطق اعمال شده است.»
برای برخی مصرفکنندگان شهری نیز پیامکی با این مضمون ارسال شده است: «در خانه لباسهای گرم بپوشید تا گاز و برق سایر هم وطنان قطع نشود.»
در روزهای گذشته گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه در نیروگاههای برق به دلیل کمبود سوخت اصلی این نیروگاهها که گاز است از مازوت به عنوان سوخت استفاده میکنند. عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست ایران مصرف مازوت و گازوئیل غیر استاندارد در صنایع را منشا اصلی آلودگی هوا در زمستان عنوان کرد.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران ضمن تایید استفاده از مازوت برای نیروگاههای برق چاره آن را در مصرف کمتر برق و گاز خانگی دانست و گفت اگر مردم کمتر برق و گاز مصرف کنند ما هم مجبور نمیشویم برای تامین انرژی نیروگاههای برق مازوت بسوزانیم.
ردپای چینیها در قطعی برق
اما گمانهزنیهای دیگری هم مطرح است از جمله اینکه کمبود برق به استخراج بیتکوین توسط شرکتهای چینی در اطراف رفسنجان مرتبط است.
به گفته مسئولان وزارت نیرو، تولید هر کوین (ارز دیجیتال) معادل مصرف برق متعارف سالیانه ۲۴ واحد مسکونی متصل به شبکه در تهران است.
روز ۱۸ دی، نسیم توکلی از مدیران و کارآفرینان ساکن ایران در توییتی نوشت که چینیها در منطقه اقتصادی رفسنجان، مزرعه استخراج بیتکوین احداث کردهاند. او همراه با این توییت مختصات این محل را نیز با استفاده از نقشه گوگل مشخص کرد.
پس از این توییت شبکه تجارت نیوز در ۲۱ دی ماه گزارشی در این باره منتشر کرد و در آن از قول محمدرضا شرفی، عضو انجمن بلاکچین ایران این پرسش را مطرح کرد که «اگر سرمایهگذار خارجی میتواند در کشور حضور داشته باشد، چرا موانع مختلفی وجود دارد که مردم خودمان نتوانند وارد حوزه استخراج رمزارز (ارز دیجیتالی) شوند؟»
به گزارش تجارت نیوز «شرفی البته حساسیت روی موضوع مصرف انرژی را صحیح نمیداند؛ چرا که به گفته او، تعرفهای که به مراکز استخراج ارز دیجیتال تعلق میگیرد، بالاترین تعرفه در نوع خود در کشور محسوب میشود و در ضمن این صنعت هنوز در ایران چندان گسترش نیافته است.»
شبکه چندرسانهای راوی نیز با انتشار یک گزارش ویدیویی عنوان کرد که: «چینیها شبکه برق ایران را مختل کردهاند.»
در این گزارش به «رشد ۱۰ برابری بهای بیتکوین در یک سال گذشته و برق ارزان ایران» اشاره شده و این که بین این دو مسئله ارتباطی وجود دارد. این گزارش از موسسهای به نام bitooda نام برده که بر اساس نمودارهایی که در سایت آنها منتشر شده، ایران و قزاقستان با تولید هریک ۸ درصد کل بیت کوین جهان، پس از چین و آمریکا در رتبه سوم قرار دارند.
شبکه راوی در گزارش ویدیویی خود از قول امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات وجود مزارع استخراج بیت کوین در دو منطقه رفسنجان و ارس توسط چینیها را تایید میکند. او البته تصریح کرده که شرایط ویژهای به چینیها داده نشده و اگر یک شرکت ایرانی هم بخواهد همین امکانات در اختیارش قرار میگیرد.
اعتراض در شبکههای اجتماعی
موضوع ارتباط تولید بیتکوین با قطعی برق و نیز استفاده از سوخت مازوت که بسیار برای سلامتی مضر است در شبکههای اجتماعی با انتقادات زیادی روبرو شده است و به نظر بسیاری از کاربران این اقدام بدان معناست که «یا از مازوت تنگی نفس بگیرید و یا قطعی برق را تحمل کنید.»
پژمان موسوی، خبرنگار در توییترش از مصرف بالای برق در مزارع تولید بیتکوین نوشته و آن را با قطعی برق شهری مرتبط دانسته است.
مسعود نوری، روزنامه نگار نیز به مقام سوم بودن ایران در تولید بیت کوین اشاره کرده و موضوع کمبود برق در ایران را با آن مرتبط دانسته است.