ریزش نخبگان و جان گرفتن آقازاده ها در ایران
سارا.خ. خبرگزاری اف سی ان ان: فرار نخبگان و تحصیل کردگان از ایران روند صعودی بی سابقه ای را طی می کند. گروهی از این قشر به قصد مهاجرت به کشورهایی با امکانات بیشتر از وطن خارج می شوند. اما گروهی نه چندان اندک با فرار از ایران به طور کامل رابطه خود را با کشور مادر قطع می کنند. به بیانی وطن و هموطنان را به میزان صد در صد از قابلیت ها و داشته های خود محروم می کنند.
برخی دانشجویان و جوانان ایرانی مقیم خارج از کشور در گفتگو با اف سی ان ان از دغدغه های خود در این باره می گویند.آنان بیم آن دارند که نسل های بعدی ایران در آینده ای نه چندان دور قربانی فرار مغزها و نخبگان از کشور شوند.به گونه ای که درصد افراد باهوش در کشور به حداقل برسد و به همین نسبت ضریب هوشی جامعه روند نزولی غیر قابل کنترلی را در پیش بگیرد.
این جوانان هر یک عاملی را در فرار یا مهاجرت نخبگان از وطن خود دخیل می دانند.
حذف شایسته سالاری در ایران
سیما لطفی از دانشجویان مشغول به تحصیل در امریکا در گفتگو با اف سی ان ان مدعی است که بی توجهی به شایسته سالاری دلیل اصلی خروج و حتی فرار خیلی از نخبگان از ایران است.
وی با انتقاد از مطرح شدن برخی دیدگاه ها که این انتخاب جوانان باهوش را از مشکلات اقتصادی یا تمایل آنان به بی بندوباری ناشی می دانند، تاکید می کند که پول در سرنوشت جوانان نخبه ایرانی بخشی از انگیزه مهاجرت است، نه همه آن.
او معتقد است که دوستداران بی بند و باری هم به اندازه کافی در ایران فرصت گیر می آورند که نیازی به ترک خانه و کاشانه خود نداشته باشند.
به باور سیما بی توجهی به اصل شایسته سالاری در ایران، نوعی هرز رفتن نیروهای نخبه و توهین به این سرمایه های مملکت است. البته این دانشجوی ایرانی پا را فراتر می گذارد و ادعا می کند که مقامات کشورمان بدون توجه به عواقب اقداماتشان، از فرار مغزها استقبال می کنند.تا کمبود نیروی تحصیل کرده در کشور زمینه ثروت اندوزی آقازاده ها را فراهم کند.
دغدغه ایران آینده را دارم
امید سازگار ایرانی دیگری که بیش از سه دهه است به اتفاق خانواده اش در آلمان زندگی می کند، پدیده فرار مغزها را از نگاهی دیگر به قضاوت می گذارد.
امید بی توجهی به مشکلات و نیازهای هموطنانش را تاب ندارد و آرزو دارد با امن شدن شرایط بتواند به هم میهنانش خدمت کند.
به باور این جوان ایرانی فرار از کشوری که نیازمند حضور نخبگان و اندیشمندان است، هیچ گرهی را از زندگی ایرانیان باز نمی کند.
او از کسانی است که دغدغه آینده ایران را دارند.
امید در ادامه گفتگو با اف سی ان ان تاکید می کند که فرار از وطن با هیچ دلیلی قابل توجیه نیست. مگر در شرایطی که جان فرد به هیچ وجه در امان نیست.
این اتفاقی است که برای او و خانواده اش به دلیل فعالیت های سیاسی در اوایل انقلاب در ایران افتاده است.با این حال امید مدعی است که هر زمان سلامت و امنیتش تامین شود به ایران بازمی گردد و به هموطنانش خدمت می کند.
کشورمان پسرفت دارد
صادق جوانمردی هم سالهاست برای ادامه تحصیل به کانادا مهاجرت کرده است.
صادق از این که کشورش را در سن نوزده سالگی ترک کرده خوشحال است و ادعا دارد که اگر مانده بود، به سرنوشت دیگر جوانان خانواده دچار می شد.
از نظر او مشکلات اقتصادی، راکد بودن صنعت و تولید، انحصار دولتی و انواع باند بازی های رایج در کشورمان راه پیشرفت جوانان را سد می کند.
به گونه ای که یا باید تسلیم شرایط شوند و به رغم توانایی هایشان به یک حرفه بی ربط با تخصص و تحصیلاتشان مشغول باشند و درجا بزنند.یا به دام اعتیاد و فساد بیفتند و زندگی شان را با بی خیالی تباه کنند.البته از نظر او راه سومی هم وجود دارد که مهاجرت و یا فرار از کشور است.
از نظر صادق کسانی هم هستند که با هوش نه چندان قابل توجه مشمول سهمیه های مختلف در مراکز تحصیلی و حرفه ای شده و به ظاهر پیشرفت می کنند.
وی ادامه می دهد:«در کل در کشوری که رکود حاکم است، هیچ کس رشد نمی کند.آقا زاده ها و پادوهای آنها هم فقط پولدار می شوند.تا نهال مسمومی مانند بابک زنجانی سبز شود.این شرایط کشور را هم روز به روز بیشتر به عقب می راند.»
زنگ های بی صدای مسئولان
در همین حال شاهدیم که گاه به گاهی برخی از مقامات کشورمان زنگی را به صدا در می آورند و نسبت به هدر رفتن توان نخبگان ایران هشدار می دهند.البته بدون آن که به ریشه ها اشاره ای داشته باشند یا کسی را در این میان مجبور به پاسخگویی کنند.
سیدضیاء هاشمی معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تایید کرده که کشورمان در بهکارگیری نیروی نخبه و تحصیلکرده ضعف دارد.به گفته این مقام مسئول در حالی که از نظر پروژههای تحقیقاتی جایگاه ۱۵ را داریم، در بهکارگیری نیروهای تحصیلکرده رتبه ۷۵ دنیا از آن ماست.
البته هاشمی مانند مقامات دیگر حاضر به معرفی نقطه های کور نیست و به تکرار چند شعار برای برون رفت از این معضل اکتفا می کند.
مهدی سیدی رییس کارگروه نخبگان شورای عالی انقلاب فرهنگی ایران هم از بیشتر شدن مهاجرت نخبگان در سالهای اخیر خبر داده و گفته که این روند دوباره افزایش یافته است.
وی در گفتگو با تسنیم و با اشاره به آخرین آمارها اعلام کرده که خروج نخبگان از ایران در سال تحصیلی گذشته (۱۵-۲۰۱۴) نسبت به زمان مشابه قبل رشد شانزده درصدی داشته است.
در این شرایط هیچ واکنشی را از سوی مقامات و دست اندرکاران امور در کشورمان شاهد نیستیم.به بیانی به نظر می رسد هیچ تلاشی برای حفظ نخبگان و جوانانی با ضریب هوشی بالا در کشور انجام نمی شود.حتی گاهی برنامه ریزی مسئولان به گونه ای است که برای از دست رفتن توان علمی کشور شتاب به خرج می دهند و از هر فرصتی بهره برداری می کنند.
این بار قرعه به نام دانشجویانی افتاده که دربرپایی مراسم دینی اسلام احساس وظیفه می کنند.
از قرار معلوم متولیان دانشگاهی کشور برای تشویق این گروه از دانشجویان و سفر آنان به کشور جنگ زده و بحرانی عراق دست به جیب شده اند.
ذوالفقار یزدانمهر رییس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم با اعلام این وعده از پرداخت وام ۷ میلیونی به دانشجویان متقاضی شرکت در راهپیمایی اربعین در عراق خبر داده است.
زمان بازپرداخت این وام بدون کارمزد هم بعد از پایان تحصیلات دانشجویان است.
از نظر این مقام سفر یاد شده یک اقدام فرهنگی و معنوی است و دانشگاه وظیفه دارد از اعزام دانشجویان به عراق در این سفر حمایت کند.