واکنشهای گسترده به اجرای حکم شلاق «مهدی یراحی»

اجرای حکم شلاق «مهدی یراحی» خواننده معترض ایرانی، واکنشهای بسیار گستردهای را در بر داشت.
پس از انتشار اجرای حکم ۷۴ ضربه شلاق مهدی یراحی خواننده معترض ایرانی، اعتراضات گسترده و ابراز همبستگی با وی به راه افتاد. انتشار این خبر در رسانههای بینالمللی نیز انعکاس بسیار زیادی به همراه داشت.
مهدی یراحی خواننده معترض ایرانی در شهریور ۱۴۰۲ ترانه «روسریتو دربیار» را منتشر کرد که بلافاصله پس از انتشار این ترانه توسط مامورین اطلاعات بازداشت شد. وی در مهر ماه با تودیع وثیقه ۱۵ میلیارد تومانی به طور موقت آزاد شد. او از آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی» چندین ترانه اعتراضی خواند و با انتشار آنها، حمایت خود از مردم را اعلام کرد.
وی در دی ماه ۱۴۰۲ به ۲ سال و ۸ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد که حکم یک سال حبس او قابل اجرا بود. وکلای وی اعلام کرده بودند که اتهامات وارده علیه وی، «تشویق به فساد و فحشا»، «ساخت و انتشار محتویات خلاف اخلاق و عفت عمومی»، «ترغیب و تحریک افراد به ارتکاب جرائم خلاف عفت و تبلیغ علیه نظام» بوده است.
بسیاری از فعالان مدنی و هنرمندان حکم صادر شده علیه وی را اقدامی سرکوبگرانه و نشانهای از ترس حکومت از قدرت هنر و آزادی بیان تقلی شد. آنها معتقدند که چنین احکامی نه تنها صدای اعتراض را خاموش نمیکند، بلکه بر قدرت و مقاومت جنبشهای مردمی میافزاید.
«زهرا مینویی» وکیل مهدی یراحی از اجرای حکم ۷۴ ضربه شلاق وی در روز چهارشنبه ۱۵ اسفند خبر داد. وی اعلام کرد که در پی اجرای این حکم، پرونده او به طور کامل مختومه شده است.
مهدی یراحی قبل از اجرای حکم، با انتشار پیامی در شبکههای اجتماعی حکم شلاق را «شکنجه ضد بشری» توصیف کرده و گفته بود: «آماده اجرای این حکم هستم و هیچگونه درخواستی برای لغو آن ندارم.» وی پس از اجرای حکم شلاق نیز با انتشار پستی دیگر، از حمایت مردم و وکلایش قدردانی کرده و نوشت: «آنکه حاضر نیست برای آزادی بهایی بپردازد، لایق آزادی نیست.»
اجرای حکم این خواننده معترض واکنشهای بسیار گستردهای را در داخل و خارج از ایران در پی داشت. «نرگس محمدی» فعال حقوق بشر درباره اجرای حکم یراحی، آن را انتقام حمایت وی از زنان سرزمین ایران خوانده و از همه خواست که صدای او باشند. وی با انتشار پستی در اینستاگرام نوشت: «شلاق بر بدن مهدی، تازیانهای بر تن زنان سربلند مقاوم ایران و جان شکوفا و قدرتمند جنبش زن، زندگی، آزادی است.»
مهدی یراحی در چند روز گذشته با انتشار ویدیویی درباره برگزاری کنسرت گفته بود در کنار زنان ایرانی ایستاده و هرگز به دنبال مجوز برای برگزاری کنسرت نخواهد رفت. حتی اگر هم مجوز بدهند، به دلیل تبعیض جنسیتی که علیه زنان در ایران وجود دارد، کنسرتی برگزار نخواهد کرد زیرا آن را استفاده از «رانت جنسیتی» میداند.
نرگس محمدی نیز ضمن اشاره به این پیام مهدی یراحی درباره عدم برگزاری کنسرت نوشت: «مهدی یراحی در آستانه هشت مارس (روز زن) ، با پشت کردن به رانت جنسیتی برای خواندن، بار دیگر در کنار زنان معترض حقخواه و مردم به پا خاسته و ایستاد.»
«محسن برهانی» وکیل دادگستری، حقوقدان و استاد دانشگاه ضمن انتقاد از شلاق زدن مهدی یراحی، پستی را در شبکه ایکس منتشر کرده و نوشت: «بر اساس ماده ۱۳۴ آییننامه نحوه اجرای احکام حدود، سلب حیات، شلاق و …، مصوب ۱۳۹۸ و رویههای موجود، معمولا نحوه اجرای شلاق تعزیری به نحوی است که مشتمل بر درد نیست اما به شدت تحقیرآمیز است و کرامت شخص محکوم را مخدوش میکند. هنرمندان باید تکریم شوند و نه تحقیر.»
مصطفی نیلی یکی از وکلای مهدی یراحی در انتقاد به اظهارنظر محسن برهانی نوشت: «انتظار میرفت که اجرای حکم شلاق مهدی یراحی فرصتی برای پرداخت به این امر باشد که شلاق مجازاتی خلاف حقوق بشر است و باید برای حذف آن تلاش کرد.»
وی همچنین اعلام کرد که به هنگام اجرای حکم شلاق، پشت در ایستاده بوده و صدای ضربات شلاق بر بدن مهدی را شنیده است. وی در این باره نوشت: «اطمینان دارم که شما نیز اگر مانند من پشت در محل اجرای حکم بودید و صدای ضربات شلاق بر بدن آقای مهدی یراحی و فریاد خدایا شکرت ایشان را میشنیدید و چهره پردرد اما لبخند بر لب ایشان را بعد از اجرای حکم میدیدید و اگر میدانستید که از دیروز حتی نتوانستهاند کمرشان را به جایی تکیه دهند، هرگز اینگونه اظهارنظر نمیکردید.»
«مژگان شجریان» دختر استاد شجریان نیز با انتشار پستی به همراه ویدیویی از مهدی یراحی در اینستاگرام نوشت: «ای مرد بزرگ راه راستی و شجاعت، درد هر تازیانه ناحقی که بر پیکر استوارت زدند بر روح و جانمان نشست و حدیث زیبای نفست، مرهمی شد بر زخم تازیانههای هر روز زمانه بر پیکر دردمندمان. سر تعظیم دارم بر شجاعت، استواری و غیرتت که چون کوهی، برادرانه پشت تمام خواهران هموطنت ایستادهای.»
«محمد رسولاف» سینماگر، با انتشار پستی در اینستاگرام نوشت: «مهدی عزیز، خوب میدانی که شلاقهایی که بر تن تو نشستند نه نشان قدرت، که نشانه وحشتاند. صدایت دیوارهای پوسیده استبداد دینی را لرزانده است و حالا میلیونها ایرانی ترانههایت را زمزمه میکنند. ابزارهای سرکوب آنها هر روز بیاعتبارتر میشود. ما به عقب باز نمیگردیم، در برابر توحش این قدرت سرکوبگر، ما هنوز هنر را داریم.»
«حامد فرد» خواننده رپ اعتراضی نیز استوری را در اینستاگرام در واکنش به اجرای این حکم به همراه عکسی از مهدی یراحی منتشر کرده و نوشت: «مهدی یراحی عزیز، امروز که خبر اجرای حکم ناعادلانه ۷۴ ضربه شلاق بر پیکرت را شنیدم، گویی هر ضربه بر جان و بر قلب تکتک مردم این سرزمین فرود آمد. تو که همیشه صدای بیصدایان بودی، کنار مردم ایستادی و از زنان سرزمینت دفاع کردی. امروز تاوان حقیقتگویی و شرافتت را با زخمهای ظالمانه پس دادی. اما بدان این زخمها بر تنت ننشسته. این درد، زخمی است بر روح همه ما.»
«صبا ضامنی» و «اردوان حاتمی» خوانندگان ایرانی نیز قطعه موسیقی کوتاهی را با شعری از مهدی موسوی در حمایت از یراحی در شبکههای اجتماعی منتشر کرده و نوشتند: «برسد به دست مهدی. هیچ چیز ما را از پای در نخواهد آورد. نه شلاق، نه زندان، نه گلوله، نه باتوم و نه اعدام. ما ایران هستیم.»