مذاکرات ژنو در سایه تهدید مکانیسم ماشه، ایران در تنگنای دیپلماسی و تحریم
مذاکرات ژنو حاکی از افزایش سایه تهدید مکانیسم ماشه است که ایران را در تنگنای دیپلماسی و تحریم قرار می‌دهد.
طبق گزارش‌های منتشر شده از منابع نزدیک به سپاه پاسداران، مذاکرات تازه هسته‌ای میان ایران و سه کشور اروپایی شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان روز سه‌شنبه ۲۶ آگوست برابر با ۴ شهریور، در شهر ژنو برگزار خواهد شد. بر اساس این گزارش، ریاست هیئت ایرانی بر عهده «مجید تخت‌روانچی» می‌باشد و از طرف مقابل، معاونان وزرای خارجه این سه کشور نیز در جلسه فردا حضور خواهند داشت.
یک منبع آگاه در گفت‌وگو با این خبرگزاری اعلام کرده است که محور اصلی گفت‌وگوها «مسائل هسته‌ای و موضوع رفع تحریم‌ها» خواهد بود. این نشست در ادامه رایزنی‌هایی است که هفته گذشته به‌صورت تلفنی میان وزیران خارجه ایران، سه کشور اروپایی و «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا انجام شد اما نتیجه مشخصی در پی نداشت.
سه کشور اروپایی که از اعضای اصلی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ (برجام) هستند، بارها هشدار داده‌اند که اگر ایران تا نهم شهریور (۳۱ آگوست) راه‌حلی قابل قبول برای نگرانی‌های هسته‌ای ارائه نکند، از سازوکار موسوم به «اسنپ‌بک» یا «مکانیسم ماشه» استفاده خواهند کرد؛ سازوکاری که به آنها اجازه می‌دهد تحریم‌های بین‌المللی سازمان ملل علیه ایران را دوباره برقرار کنند.
در روزهای اخیر، گمانه‌زنی‌ها درباره فعال‌سازی این مکانیسم و واکنش احتمالی تهران افزایش یافته است. کارشناسان معتقدند زمان محدودی که اروپا تعیین کرده، فضای رسیدن به توافق را بسیار محدود کرده و امکان دستیابی به راه‌حل میانه را کاهش داده است. به‌ویژه آنکه اختیار قانونی سه کشور برای استفاده از این ابزار، تنها تا ماه اکتبر معتبر خواهد بود؛ عاملی که سبب شده تروئیکای اروپایی پیش از پایان مهلت، از این گزینه به‌عنوان اهرم فشار استفاده کنند.
همزمان، گزارش‌ها حاکی از آن است که ایران و متحدان منطقه‌ای‌اش در حال بررسی راه‌های حقوقی برای مقابله با این اقدام احتمالی هستند. با این حال، تحلیلگران بر این باورند که ورود پرونده به مسیر مکانیسم ماشه، عملا به معنای بازگشت تحریم‌های سنگین سازمان ملل و تشدید فشارهای اقتصادی و سیاسی بر جمهوری اسلامی خواهد بود؛ فشاری که پیامدهای آن نه‌تنها در عرصه دیپلماسی، بلکه در زندگی روزمره مردم نیز محسوس خواهد شد.
نشست ژنو در شرایطی برگزار می‌شود که روابط تهران و اروپا در یکی از حساس‌ترین مقاطع خود قرار گرفته است، مقطعی که نتیجه آن می‌تواند مسیر آینده پرونده هسته‌ای ایران و مناسبات این کشور با جامعه بین‌الملل را تعیین کند.
