گرامیداشت نام «سنت نیکلاسِ میرا» اسقف بخشندهای که الهامبخش بابانوئل شد
مراسم گرامیداشت «سنت نیکلاسِ میرا» اسقفی بخشنده که با اعمال محبتآمیز خود، الهامبخشِ شخصیت بابانوئل شد و میراثی ماندگار برای جهان مسیحیت بهجا گذاشت، در روز جاری برگزار شد.
همه ما بابانوئل را با ردای سرخ، کیسه هدایا و ریش سفیدش میشناسیم؛ اما پشت این چهره محبوب کریسمس، مردی واقعی ایستاده است که بیش از ۱۷ قرن پیش در آسیای صغیر میزیست. «سنت نیکلاسِ میرا» اسقفی که زندگیاش سرشار از سخاوت، شجاعت و عشق به نیازمندان بود، الهامبخش اصلی شخصیتی شد که امروز نماد شادی در سراسر جهان است.
هر سال در ششم دسامبر، مسیحیان در نقاط مختلف جهان سالگرد درگذشت این اسقف محبوب را گرامی میدارند. گرچه منابع همعصر با او اندک است، اما سنت مسیحی روایتهایی نقل کرده که تصویر روشنی از تاثیر او بر جامعه مسیحی اولیه ارائه میدهد.
سنت نیکلاس در اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم میلادی زندگی میکرد؛ زمانی که مسیحیت تحت فرمان امپراتور کنستانتین گام بهسوی آزادی مذهبی برداشت و جوامع نوپای مسیحی در سراسر امپراتوری روم جان تازهای گرفتند.
استان «لیکیا» در جنوب ترکیه امروزی، زادگاه و محل خدمت نیکلاس بود؛ منطقهای بندری و پررفتوآمد که تجارت، فرهنگ و ایمان در آن تلاقی میکردند.
نیکلاس در شهر بندری پاتارا و در خانوادهای ثروتمند و مسیحی زاده شد. اما با مرگ والدین در پی یک بیماری همهگیر، او وارث دارایی قابلتوجهی شد. تصمیم او در این بزنگاه، یکی از نخستین نشانههای شخصیتیاش بود:
او ثروت خود را میان نیازمندان تقسیم کرد و خدمت به خدا و مردم را پیشه خود ساخت. پس از سالها نیایش و خدمت، به مقام کشیشی و سپس به اسقفی شهر «میرا» رسید.
نیکلاس در دوران آزارهای دیوکلتیان (یکی از سیاهترین دورههای تاریخ مسیحی)، در دفاع از ایمانش بازداشت شد. در مقام اسقف، او نهتنها راهنمای معنوی مردم بود، بلکه مدافع فقرا، کودکان، دریانوردان و بیپناهان نیز شناخته میشد.
او در روایتهای کلیسایی حتی در «شورای نیقیه» (۳۲۵ میلادی) نیز حضور یافته و از مدافعان سرسخت آموزههای ایمان مسیحی بهشمار میرود.
مشهورترین روایت درباره او، داستان پدری فقیر با سه دختر است. نیکلاس که نگران آینده دختران بود، شبانه کیسههای طلا را مخفیانه از پنجره خانه آنان داخل انداخت تا بدون شرمساری بتوانند ازدواج کنند. این حرکت «بخشندگی پنهانی»، بعدها پایه سنت هدیهدادن در ایام کریسمس شد. روایتهای دیگری مانند نجات دریانوردان از طوفان یا کمک به بیگناهان نیز باعث شد او لقب «نیکلاسِ معجزهگر» بگیرد.
سنت نیکلاس در حدود سال ۳۴۳ میلادی در ششم دسامبر از دنیا رفت. قرنها بعد، بقایای او به شهر «باری» در ایتالیا منتقل شد و آرامگاهش به یکی از مهمترین زیارتگاههای مسیحیان بدل شد. در قرون وسطی، او به یکی از محبوبترین قدیسان اروپا تبدیل شد و هزاران کلیسا به نام او در سراسر قاره بنا شد.
شهرت نیکلاس تا سدههای بعد ادامه یافت. هلندیها جشن «سینترکلاس» را بر اساس یادبود او شکل دادند و این سنت بود که در نهایت به آمریکا رسید و در فرهنگ غربی، شخصیت «سانتا کلاوز» را متولد کرد. با اینکه بابانوئل امروزی بیشتر چهرهای فرهنگی و عرفی دارد، ریشههایش همچنان به اسقفی بازمیگردد که به طور گمنام برای نیازمندان هدیه میبرد و کودکان را شاد میکرد.
در سنت کلیسایی، دعایی ویژه برای این قدیس خوانده میشود: «ای خدای ازلی که با محبت بیپایان خود به بندهات نیکلاس نامی جاودانه از مهربانی بخشیدی، به کلیسایت قوت عطا کن تا همچنان برای شادی کودکان، حمایت از دریانوردان و یاری فقرا تلاش کند.»
