فلاحت‌پیشه: هدف آمریکا به افراط کشاندن ایران است
به گفته فلاحت‌پیشه ایران نباید از هیچ پیمان بین‌المللی خارج شود چون آمریکا با تشدید تحریم به دنبال چنین بهانه‌هایی است. محمد جواد ظریف هفته پیش خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را یکی از گزینه‌های ایران خواند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به تشدید تحریم‌های واشنگتن علیه تهران می‌گوید آمریکا تا کنون “هشت هزار نوع تحریم علیه جمهوری اسلامی” وضع کرده که این کار در تاریخ مناسبات ایالات متحده با دیگر کشورها بی‌سابقه است. او افزود آمریکا فقط “وارد فاز جنگی” با ایران نشده است.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه یک‌شنبه ۱۵ اردیبهشت (پنجم ماه مه) با بیان این‌که ایران نباید کل مناسبات خارجی خود را با آمریکا تعریف کند، به خبرگزاری ایسنا گفته که هدف واشنگتن از تحریم‌های تازه هسته‌ای علیه تهران سوق دادن جمهوری اسلامی به سمت اقدامات افراطی است.
دولت آمریکا، روز شنبه در ادامه اقداماتی که هدف آن وارد کردن “فشار حداکثری” بر جمهوری اسلامی عنوان می‌شود از تمدید بخشی از معافیت‌های همکاری هسته‌ای با ایران خودداری کرد.
معافیت‌های تمدید نشده شامل انتقال آب سنگین مازاد به عمان و مبادله اورانیوم غنی‌شده با کیک زرد می‌شود. بر این اساس پنج کشور طرف توافق هسته‌ای با ایران که هنوز به این توافق پایبند هستند (چین، روسیه، بریتانیا، فرانسه و آلمان) از چهارم ماه مه برای همکاری با تهران در این دو عرصه ممکن است دچار مشکل شوند.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیران خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان با انتشار بیانیه‌ای از این اقدام واشنگتن و عدم تمدید معافیت هشت کشور خریدار اصلی نفت ایران “عمیقا” ابراز تاسف کردند.
در این بیانیه با تاکید بر کلیدی بودن توافق هسته‌ای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ثبات و امنیت منطقه، تصریح شده که سه کشور اروپایی همچنان به این توافق پایبند هستند.
دشوار شدن ادامه غنی‌سازی
برجام به عنوان برنامه اجرایی توافق هسته‌ای میزان ذخیره اورانیوم غنی‌شده ایران را حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم تعیین کرده است. با تصمیم اخیر آمریکا، ایران یا باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند یا در عمل مجبور به نقض برجام خواهد شد.
چنین وضعیتی می‌تواند به قطع همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پایان دادن به اجرای مقررات پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) شود که برخی از مسئولان ایرانی تلویحی و حتی به صراحت امکان آن را منتفی ندانسته‌اند.
فلاحت‌پیشه نسبت به عواقب چنین تصمیم‌هایی هشدار داده و به ایسنا گفته است: «تلاش آمریکا از تحریم‌های تازه هسته‌ای وادار کردن ایران به خارج شدن از آژانس و ان‌پی‌تی است تا پرونده ایران در ذیل فصل ۷ منشور سازمان ملل قرار گیرد، لذا ما نباید وارد فاز افراطی شویم.»
خروج از ان‌پی‌تی؛ تهدید یا خواست آمریکا؟
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران یک هفته پیش و پس از بازگشت از سفری به نیویورک گفته بود که در رویارویی با تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی “یکی از انتخاب‌ها” خروج از پیمان ان‌پی‌تی است. او به خبرگزاری صداوسیما گفت: «انتخاب‌های جمهوری اسلامی متعدد است. مقامات کشور در حال بررسی آن هستند.»
فصل هفت منشور سازمان ملل که فلاحت‌پیشه به آن اشاره کرده مقرر می‌کند، علیه کشورهایی که در قطعنامه شورای امنیت زیر این فصل قرار می‌گیرند می‌توان هم از گزینه تحریم و هم از گزینه نظامی استفاده کرد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با توجه به مخاطرات این وضعیت توصیه کرده که ایران باید به پیمان‌های بین‌المللی پایبند بماند و از ظرفیت آنها استفاده کند: «استفاده از سازوکارهای بین‌المللی بدان معناست که از سازوکارهای بدون آمریکا بهره گیریم. چنین ظرفیتی برای ایران وجود دارد که ما سطح خود را به توان چانه‌زنی قبل از برجام برگردانیم. در این راه هم دلیلی ندارد وارد فاز افراطی شویم. جمهوری اسلامی ایران نباید از هیچ معاهده‌ای به صورت اعلامی خارج شود چون آمریکا به دنبال چنین بهانه‌ای است.»
او می‌گوید یکی از راهکاریی که پیش روی ایران قرار دارد مذاکره با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پنج کشور همچنان پایبند به توافق هسته‌ای برای غنی‌سازی اورانیوم “۲۰ درصد و بالاتر” است.
ادامه همکاری روسیه با ایران
توافق هسته‌ای و برجام جمهوری اسلامی را موظف کرده که میزان غنی‌سازی اورانیوم را کمتر از ۴ درصد حفظ کند. بر این پایه احتمال موافقت آژانس به عنوان نهاد ناظر بر اجرای برجام و دیگر طرف‌های توافق با غنی‌سازی بالای ۲۰ درصد بسیار بعید به نظر می‌رسد.
افزون بر این جمهوری اسلامی با تصمیم اخیر آمریکا مبنی بر عدم تمدید معافیت همکاری با این کشور در زمینه مبادله اورانیوم غنی‌شده با کیک زرد، در وضعیتی پیچیده و دشواری قرار گرفته است. با این همه رئیس مجلس ایران، علی لاریجانی اعلام کرده که این کشور به غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد.
ظاهرا تهران در این زمینه از پشتیبانی روسیه نیز برخوردار است. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه روز شنبه اعلام کرده که به رغم تحریم‌های جدید آمریکا، مسکو به همکاری هسته‌ای با تهران ادامه خواهد داد.
منبع:DW
