روز جهانی «حقوق بشر»، یادآور یک وعده جهانی که در ایران به فراموشی سپرده شده
در سالگرد اعلامیه جهانی «حقوق بشر» که یادآور یک وعده جهانیست، این حقوق در ایران به فراموشی سپرده شده و جامعه اقلیتهای ایران همچنان زیر فشار، تبعیض و تهدید قرار دارند.
جهان بار دیگر روز جهانی حقوق بشر را در روز گذشته و روز جاری (۱۰ و ۱۱ دسامبر) گرامی داشت؛ روزی که یادآور تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ است؛ سندی که قرار بود سنگبنای کرامت انسانی، آزادی فکر، وجدان، مذهب، برابری و امنیت باشد. اما این روز برای میلیونها انسان، صرفا یک یادآوری تلخ است: «اینکه بسیاری از این حقوق هنوز برای آنها در دسترس نیست. در ایران، این حقیقت بیش از بسیاری نقاط دیگر آشکار است.»
ایران به عنوان یکی از امضاکنندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر است که در عمل، بسیاری از اصول آن را بهطور گسترده نقض میکند. در سال گذشته میلادی، گزارشهای سازمانهای بینالمللی از جمله عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر، نشان دادند که حکومت ایران به شکلی سازمانیافته، آزادی بیان، آزادی تجمع، حق دادرسی عادلانه و آزادی دین را محدود کرده است.
نقض مهمترین حقوق انسانی در ایران شامل: «بازداشت خودسرانه فعالان مدنی، روزنامهنگاران و هنرمندان، برخوردهای خشن با اعتراضات مردمی، نقض حقوق زنان و تحمیل محدودیتهای شدید، تبعیض ساختاری علیه اقلیتهای دینی، احکام سنگین علیه شهروندان مسیحی، بهایی، سنی و دیگر گروهها، اعدامهای گسترده و غیرمنصفانه، فشار بر خانوادههای قربانیان اعتراضات» میباشد. این اعمال دقیقا همان مواردی هستند که مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر برای جلوگیری از آنها تدوین شده است.
برای شهروندان مسیحی ایران، روز جهانی حقوق بشر یادآور شکافی بزرگ میان «وعدههای جهانی و واقعیت داخلی» است. در سالهای اخیر روند سرکوب مسیحیان شدت گرفته و موارد زیر بهطور مکرر گزارش شده است:
- بازداشت شهروندان مسیحی به اتهاماتی مبهم مانند «اقدام علیه امنیت ملی»
- یورش به خانهها و کلیساهای خانگی
- احکام زندان برای فعالیتهای صرفا مذهبی
- محرومیت از حقوق شهروندی و فشار امنیتی بر خانوادهها
- برخورد تبعیضآمیز در محیطهای کاری، آموزشی و اجتماعی
این رفتارها، نهتنها با اصول حقوق بشر ناسازگار است، بلکه خلاف صریح ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر است که میگوید: «هر کس حق آزادی فکر، وجدان و مذهب دارد.»
از نگاه مسیحی، کرامت انسان موهبتی الهی است، نه امتیازی حکومتی. انسان به عنوان آفریده خدا، حق دارد آزادانه بیندیشد، ایمان بیاورد و وجدان خود را دنبال کند. به همین دلیل، مسیحیان جهان همواره از احترام به حقوق بشر دفاع کردهاند.
اما در ایران، شهروندان مسیحی به دلیل ایمان خود هدف آزار، بازداشت و فشار قرار میگیرند؛ امری که نهتنها نقض حقوق بشر است، بلکه توهین به کرامت الهی انسان نیز محسوب میشود.
با وجود نقض گسترده حقوق بشر در بسیاری کشورها از جمله ایران، روز جهانی حقوق بشر یادآور سه ضرورت مهم است:
- یادآوری اینکه حقوق انسانها قابل مذاکره نیست
- فشار بر حکومتها برای احترام به آزادیها و کرامت انسانی
- حمایت جهانی از قربانیان سرکوب و تبعیض
در شرایطی که بسیاری از مردم ایران برای ابتداییترین حقوق انسانی خود مبارزه میکنند، این روز فرصتی برای برجسته کردن رنج آنان و مطالبه پاسخگویی است.
روز جهانی حقوق بشر در ایران به جای جشن، بیشتر شبیه عزاداری برای حقوق از دسترفته است. تا زمانی که جمهوری اسلامی به سرکوب شهروندان خود ادامه دهد (از جمله شهروندان مسیحی که تنها به خاطر ایمانشان تحت پیگرد قرار میگیرند)، شعارهای حقوق بشر در کشور معنایی نخواهد داشت.
با این حال، نور امید همچنان باقی است: «صدای قربانیان، مقاومت جامعه مدنی و حمایت جهانی از آزادی و عدالت، همچنان این حقیقت را زنده نگه میدارد که حقوق بشر هرچند سرکوب شود، اما فراموش نخواهد شد.
