بان کی مون: به جنون آزمایشهای هستهای پایان دهید
دبیرکل سازمان ملل متحد از آمریکا، ایران، اسرائیل و پنج کشور دیگر خواست که با پیوستن به «معاهده ممنوعیت جامع آزمایشهای هستهای» که امسال ۲۰ ساله میشود، به «جنون» آزمایشهای اتمی پایان دهند.
دبیر کل سازمان ملل متحد، روز چهارشنبه (۲۷ آوریل/ ۸ اردیبهشت) از هشت کشوری که هنوز «معاهده ممنوعیت جامع آزمایشهای هستهای» را امضا نکردهاند خواست که با امضای این معاهده «جنون» آزمایشهای هستهای را متوقف کنند. ایران، چین، آمریکا، پاکستان، کره شمالی و اسرائیل از جمله کشورهایی هستند که هنوز به این معاهده تن ندادهاند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، بان کی مون که برای بیستمین سالگرد تدوین این معاهده در وین به سر میبرد، گفت: «آزمایشهای موشکی آب را آلوده میکنند، موجب بروز سرطان میشوند و محیطی آلوده به تشعشعات رادیواکتیو برای نسلهای آتی به جای میگذارند.»
بان کیمون افزود: «ما در اینجا گرد هم آمدهایم تا یاد قربانیان را گرامی بداریم و بهترین یادبود برای آنها اقدام مقتضی است؛ اقدام در راه ممنوعیت و توقف کامل آزمایشهای هستهای.» به گفته او: «رنجهای قربانیان باید به جهان آموخته باشد که توقف این جنون امری ضروری است.»
معاهده ممنوعیت جامع آزمایشهای هستهای که در سپتامبر ۱۹۹۶ در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید، همه انواع انفجارهای هستهای را ممنوع کرده است. ۱۸۳ کشور جهان این معاهده را امضا کردهاند و ۱۶۴ کشور از جمله روسیه، فرانسه و بریتانیا – سه کشور از ۹ کشوری که یا سلاح هستهای دارند یا گمان میرود که داشته باشند – آن را در پارلمانهای داخلی خود تصویب کردهاند.
اما برای اینکه این معاهده رسما اجرایی شود، باید در ۴۴ کشوری که «دارنده تکنولوژی هستهایاند» به تصویب برسد. هشت کشوری که ششتای آنها از اعضای باشگاه هستهایها هستند هنوز به این معاهده تن ندادهاند: آمریکا، چین، هند، پاکستان، کره شمالی، مصر، ایران و اسرائیل.
آمریکا، چین، مصر، ایران و اسرائیل – کشوری که به احتمال قریب به یقین تسلیحات هستهای دارد اما هرگز آن را تایید نکرده – این معاهده را امضا کردهاند، اما در پارلمانهای داخلی خود آن را به تصویب نرساندهاند.
باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا در سخنرانی معروفش علیه تسلیحات هستهای در سال ۲۰۰۹ در پراگ، گفته بود: «بلادرنگ پیگیر تصویب این معاهده» در آمریکا خواهد بود؛ وعدهای که هنوز با گذشت بیش از هفت سال به خاطر مخالفتهای جمهوریخواهان محقق نشده است.
از زمان نخستین آزمایش هستهای در ژوئیه ۱۹۴۵ در نیومکزیکو، تا سپتامبر ۱۹۹۶ که این معاهده تدوین شد، بیش از دو هزار آزمایش هستهای در سراسر جهان انجام شد.
آمریکا آخرین آزمایش هستهای خود را در سال ۱۹۹۲ انجام داد و روسیه در سال ۱۹۹۰ و بریتانیا در سال ۱۹۹۱ و چین و فرانسه در سال ۱۹۹۶. آخرین آزمایش هستهای جهان، آزمایش کره شمالی است که ۶ ژانویه ۲۰۱۶ انجام شد. چین وعده داده که به زودی این معاهده را در «کنگره ملی خلق» به تصویب خواهد رساند.
منبع: دویچه وله