نتیجه ۸ ماه فرصت‌سوزی: ۶ هزار میلیارد ریال خسارت به کشاورزی سیستان و بلوچستان
سیل در سیستان و بلوچستان تنها در بخش کشاورزی ۶ هزار میلیارد ریال خسارت وارد کرده است. مسئولان و کارشناسان دلیل آن را “هشت ماه فرصت‌سوزی” در لایروبی و اصلاح هندسی رودخانه‌های قطب کشاورزی جنوب شرق ایران می‌دانند.
خسارت‌های کلی سیل در سیستان و بلوچستان در حالی حدود ۱۰ هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود که برخی نمایندگان مجلس و مسئولان گفتند اگر برای لایروبی و اصلاح هندسی رودخانه‌های استان “هشت ماه فرصت‌سوزی” نمی‌شد، میزان خسارت‌ها در بخش کشاورزی به رقم حدود شش هزار میلیارد ریال نمی‌رسید.
برآوردهای اولیه از سه بخش کشاورزی، زیرساخت شهری و راه نشان می‌دهد مجموع خسارت به این سه بخش، حدود ۱۰۹۵ میلیارد تومان است. عباسعلی ارجمندی، مدیر ستاد بحران استانداری سیستان و بلوچستان، گفته بخش‌های زیربنایی و کشاورزی منطقه بیشترین خسارت را متحمل شدند.
به گزارش ایرنا، حبیب‌الله دهمرده، نماینده زابل در مجلس، دلیل این خسارت‌ها را بی‌توجهی به لایروبی رودخانه‌ها دانست و گفت که اگر زیرساخت‌های مناسب، فراهم می‌شد، با توجه به اینکه وقوع سیل در سیستان و بلوچستان قابل پیش‌بینی بود، می‌توانستیم جلوی خسارت‌ها را بگیریم.
هشدارها درباره حجم بالای بارندگی در استان سیستان و بلوچستان از هفته گذشته آغاز شد. هواشناسی استان پیش‌بینی کرده بود میزان بارندگی‌ها بین ۵۰ تا ۹۰ میلی‌متر و در برخی نقاط، بیشتر از ۱۰۰ میلی‌متر باشد.
اوایل امسال هم استان سیستان و بلوچستان گرفتار سیل شده بود و همان زمان ستاد مدیریت بحران استان تصویب کرد تا رودخانه‌ها لایروبی شوند، اما به گفته دهمرده از هشت ماه پیش تا سیل اخیر، هیچ اقدامی برای لایروبی انجام نشد.
هشت ماه پیش، محمد حاج‌رسولی‌ها، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب کشور، در جلسه کارگروه آب، کشاورزی و منابع طبیعی سیستان و بلوچستان نسبت به انباشته شدن ماسه بادی در نقاط مختلف استان بعد از یک دوره خشکسالی ابراز نگرانی کرده و گفته بود رودخانه‌های استان حتما باید لایروبی شوند.
در همین جلسه، اصلاح هندسی رودخانه‌ها هم به عنوان یکی دیگر از چالش‌ها و گلوگاه‌های بروز مشکل در استان مطرح شده بود که به نوشته ایرنا، اتابک جعفری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان، انجام آن را اولویت مدیریت منابع آب استان دانست.
“در لایروبی رودخانه نمی‌شود تبلیغات کرد”
با همه این هشدارها و تاکیدها برای لایروبی، مشخص نیست چرا سازمان‌های مسئول، نسبت به لایروبی و اصلاح هندسی رودخانه‌ها اقدامی نکردند تا دستکم میزان خسارت‌ها در سیل اخیر کاهش پیدا کند.
هدایت فهمی، کارشناس سابق منابع آب وزارت نیرو، در این باره به برخی رسانه‌ها گفت: «در لایروبی رودخانه‌ها هیچ شوی تبلیغاتی برای مسئولین اتفاق نمی‌افتد. به همین دلیل است مساله به این مهمی در کشور به خوبی اجرا نمی‌شود.»
او در همین حال اعتبارات لایروبی رودخانه‌ها را “مبلغی ناچیز” دانست که تناسبی با سطح رودخانه‌ها در کشور ندارد.
بیشترین خسارت به کشاورزی
در سیل اخیر، حجم بارندگی‌ها در ۱۷ ایستگاه بارندگی به ۱۰۰ تا ۱۸۶ میلی‌متر رسید. این در حالی است که حجم بارش‌های یک سال زراعی در سیستان و بلوچستان، حدود ۱۰۰ میلی‌متر است. نتیجه این شد که بخش کشاورزی این استان آسیب ببیند و محصولات آماده برداشت در سیل غوطه‌ور شوند.
به گفته غلام حیدر زورقی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان، در سیل اخیر ۶۱۳ میلیارد تومان به بخش کشاورزی استان خسارت وارد شده است.
مزارع، باغ‌ها، قنات‌ها، جاده‌های دسترسی به مزارع، تأسیسات آب و خاکی، دام و دامپروری، نهرهای سنتی و کانال‌های آبیاری، بندهای آبخیزداری، استخرهای پرورش ماهی و تأسیسات شیلات از جمله بخش‌های آسیب‌دیده در حوزه کشاورزی هستند.
شهرستان‌های کنارک، نیکشهر، چابهار، قصرقند، دلگان، مهرستان، سرباز، بمپور، فنوج، سوران و خاش هم بیشترین خسارت را در بخش کشاورزی متحمل شدند.
بیشترین محصولات آسیب‌دیده هم مربوط به باغ‌های میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، مزارع محصولات خارج از فصل و دامداری‌های استان بوده است.
۳۳۲ میلیارد تومان، خسارت زیرساخت‌های شهری
برآوردهای اولیه ستاد مدیریت بحران استان نشان می‌دهد خسارت سیلاب به زیرساخت‌های شهری حدود ۲۴ شهرداری، مبلغی حدود ۳۳۲ میلیارد تومان است.
در همین حال ایوب کرد، مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای سیستان و بلوچستان، از خسارت ۱۵۰ میلیارد تومانی به بدنه جاده‌ها و ابنیه فنی راه‌های نیمه شمالی استان خبر داده است.
به دنبال این سیل که از شامگاه پنجشنبه ۱۹ دی (نهم ژانویه) در مناطقی از سیستان و بلوچستان جاری شد، تعداد زیادی از روستاها زیر آب رفتند و گفته شده از ۵۰ آبادی و روستا هیچ خبری در دست نیست. هیچ راه ارتباطی‌ای با آنها وجود ندارد و اوضاع مردم وخیم است.
منبع: DW
