استاد دانشگاه کوپرنیکوس لهستان در ایران زندانی شده است؛ ورشو واکنش نشان داد
سخنگوی دانشگاه کوپرنیکوس در لهستان روز پنج‌شنبه، ۱۶ تیرماه، در گفت‌وگویی اختصاصی با رادیوفردا تایید کرد که یکی از استادان این دانشگاه از تقریباً یک سال پیش در ایران محبوس است.
مارتین چیژنیفسکی، سخنگوی دانشگاه نیکولائوس کوپرنیکوس در لهستان، روز پنج‌شنبه به رادیوفردا گفت: «متاسفانه می‌توانم این اطلاعات را تایید کنم. اما این اطلاعات تازه نیست. سه استاد دانشگاه ما در سپتامبر ۲۰۲۱ بازداشت شدند. دو تن از آنها آزاد شدند، اما یکی از اساتید ما همچنان در ایران زندانی است. ما در ارتباط مداوم با وزارت خارجه لهستان و همچنین خانواده این استاد هستیم.»
خبرگزاری دولتی ایرنا، خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، و تلویزیون حکومتی ایران روز چهارشنبه فیلم تهیه شده توسط اطلاعات سپاه پاسداران را منتشر کردند که نشان می‌داد معاون سفیر بریتانیا در تهران و چند فرد دیگر به «جاسوسی» و نمونه‌برداری از خاک مناطق نظامی متهم شده‌اند.
طبق ادعای موجود در این فیلم، یک خارجی دیگر به نام ماچِی والچاک که استاد دانشگاه در لهستان بوده و به عنوان گردشگر به ایران سفر کرده بود نیز در میان این افراد بوده است.
آقای والچاک و سه همکار او در این فیلم خبری تلویزیون حکومتی متهم می‌شوند که در جریان یک برنامه تبادل علمی، از خاک یک منطقه بیابانی در ایران نمونه‌برداری کرده‌اند. تلویزیون حکومتی ایران می‌گوید که این اقدام آنها دقیقاً مصادف با یک آزمایش موشکی سپاه در استان کرمان بوده است.
حال دانشگاه کوپرنیکوس در لهستان تایید کرده است که آقای والچاک از تابستان سال گذشته که در ایران بازداشت شده کشور را ترک نکرده، بلکه در دادگاه به سه سال زندان محکوم شده و در حال حاضر مشغول گذراندن دوران حبس خود است.
به گفته سخنگوی این دانشگاه، تصمیم برای مخفی نگه داشتن این اتفاق از سوی دانشگاه و وزارت خارجه لهستان گرفته شده است: «می خواستیم به وزارت خارجه خود و همچنین استاد دانشگاه‌مان در این زمینه کمک کنیم.»
وزارت خارجه لهستان نیز در بیانیه کوتاهی که روز پنج‌شنبه منتشر کرد آقای والچاک را «دانشمندی بسیار خوشنام» توصیف کرده و می‌گوید که او در ایران به خدمات کنسولی و حقوقی دسترسی داشته است. این وزارتخانه در عین حال می‌گوید که قرار نیست اطلاعات دیگری از این پرونده منتشر شود.
سخنگوی دانشگاه کوپرنیکوس درباره دسترسی به آقای والچاک به رادیوفردا گفت: «ما مستقیم با او در تماس نیستیم، با دیپلمات‌های لهستانی در تهران صحبت می‌کنیم. و آنها دو بار موفق به دیدار با او شده‌اند.»
در فیلم اطلاعات سپاه پاسداران آمده بود که «دیپلمات‌ها» از جمله یک دیپلمات ارشد بریتانیا و همسر رایزن فرهنگی اتریش هنگام «نمونه‌برداری از خاک منطقه ممنوعه» در کویر مرکزی ایران توسط پهپادهای سپاه رصد و شناسایی شده‌اند.
اما اتهام نمونه‌برداری از خاک منطقه در حالی علیه استاد لهستانی دانشگاه و این افراد مطرح شده است که به گفته جفری لوئیس، از کارشناسان مرکز جیمز مارتین در مونترِی در کالیفرنیا، اطلاعات بسیار اندکی می‌توان از ترکیبات شیمیایی نمونه خاک پس از گذشت مدتی از مانورهای نظامی کسب کرد.
آقای لوئیس تصریح کرد، بنابراین من واقعاً هیچ ارزش قابل توجهی برای تهیه نمونه خاک (در ایران) نمی‌بینم و گمان می‌کنم که این (رویداد) احتمالاً کار یک سرویس امنیتی «جوگیر شده» باشد تا این که معاون سفیر بریتانیا بخواهد نوعی کار هوشمندانه اطلاعاتی انجام داده باشد.
سایمون شِرکلیف، سفیر بریتانیا در تهران، نیز روز پنج‌شنبه در یک پیام توئیتری نوشت: «این گزارش‌ها مبنی بر این که معاون سفیر کشورمان در حال حاضر بازداشت است بسیار جالب است… …. او در دسامبر گذشته [بیش از شش ماه پیش] در پایان پست خود ایران را ترک کرد.»
حکومت جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته چندین شهروند خارجی یا دوتابعیتی را به اتهام‌های گوناگون از جمله «جاسوسی، همکاری با نهادهای امنیتی خارجی و یا اقدام علیه نظام» بازداشت و تعدادی از آنها را با زندانیان وابسته به جمهوری اسلامی در خارج مبادله کرده است.
حکومت ایران به سبب همین گونه اقدامات در سال‌های اخیر بارها به پیاده کردن سیاستی موسوم به «دیپلماسی گروگان‌گیری» متهم شده است.
نام ماتسی والچاک در حالی به فهرست بلندبالای خارجی‌های زندانی در ایران افزوده می‌شود که کمیسیون سیاست خارجی پارلمان بلژیک روز چهارشنبه، ۱۵ تیر، به یک «توافق» با ایران برای مبادله زندانیان بین دو کشور چراغ سبز داد، توافقی که اعتراض شدید فعالان و سازمان‌های حقوق بشری را در پی داشته است.
منبع: رادیو فردا
