وقتی دعای مشترک چارلز سوم با پاپ، طوفانی تازه در بریتانیا به پا می‌کند
رهبران فرقه تاریخی اورنج در ایرلند شمالی، با ارسال نامه‌های تند به پادشاه چارلز سوم، حضور او در مراسم دعای مشترک با پاپ لئو چهاردهم را «نقض سوگند تاج‌گذاری» خواندند.
— رویدادی که سایه‌ی قرن‌ها تنش مذهبی بین پروتستان و کاتولیک را دوباره زنده کرده است.
رهبران ارشد گروه پروتستانی Orange Order ، با ارسال نامه‌هایی رسمی به پادشاه چارلز سوم، نسبت به شرکت او در مراسم دعای مشترک با پاپ لئو چهاردهم اعتراض کرده‌اند. این گروه که ریشه در سنت پروتستان اصلاح‌شده دارد، در نامه خود تصریح کرده‌اند که حضور پادشاه در این مراسم، «نقض سوگند تاج‌گذاری و بی‌احترامی به تعهدات دینی» اوست.
به نوشته‌ی Irish Times، این نامه که از سوی رهبران محلی در ایرلند شمالی و اسکاتلند امضا شده، از پادشاه خواسته شده تا به عهد خود در برابر خدا بازگردد و جایگاه خود را به‌عنوان مدافع ایمان پروتستان حفظ کند. در این بیانیه رسمی آمده است که بسیاری از اعضای خانواده اورنج، از تصمیم پادشاه عمیقا ناامید شده‌اند.
در بخشی از نامه شعبه «مارکت‌هیل» در ایرلند شمالی آمده است: «اعلیحضرت سوگند یاد کرده‌اند که مدافع ایمان پروتستان باشند. متاسفانه اکنون شاهد تضعیف این سوگند بوده‌ایم، ابتدا با مماشات با اسلام و اکنون با زانو زدن در برابر کلیسایی که کشیشان آن، قاتلان برادران و خواهران ما را تبرئه می‌کنند.»
این اعتراضات پس از آن شدت گرفت که چارلز سوم در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۵ در مراسم دعای مشترک با پاپ لئو چهاردهم در کلیسای سیستین واتیکان شرکت کرد و این نخستین بار در طول حدود ۵۰۰ سال اخیر است که یک پادشاه بریتانیایی در دوران سلطنت خود، در مراسمی مذهبی با رهبر کلیسای کاتولیک حاضر می‌شود.
برای درک حساسیت این ماجرا، باید به ریشه‌های تاریخی آن بازگشت:
در سال ۱۵۳۴ میلادی، «هنری هشتم» با جدا کردن کلیسای انگلستان از پاپ و رم، پایه‌گذار اصلاحات انگلیکان شد. از آن زمان تاکنون، پادشاه یا ملکه بریتانیا، نه تنها رهبر سیاسی کشور بلکه رئیس کلیسای انگلستان نیز هست. در نتیجه، هر پادشاه هنگام تاج‌گذاری سوگند می‌خورد که از ایمان پروتستان محافظت کند. این سوگند در قانون تاج‌گذاری ۱۶۸۸ (Coronation Oath Act) ثبت شده است و تعهدی رسمی در برابر خدا و مردم محسوب می‌شود.
فرقه یا سازمان برادری اورنج (Orange Order)، در سال ۱۷۹۵ پس از درگیری‌های خونین میان کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها در ایرلند شمالی تاسیس شد. نام این گروه از «ویلیام سوم اورنج» پادشاه پروتستان هلندی‌تبار بریتانیا گرفته شده که در نبرد معروف بوین (Battle of the Boyne) در سال ۱۶۹۰ بر ارتش کاتولیک جیمز دوم پیروز شد، نبردی که در حافظه جمعی پروتستان‌ها، نماد پیروزی ایمان اصلاح‌شده بر سلطه رم است.
هر سال در دوازدهم ژوئیه، اعضای اورنج با رژه‌های خیابانی این پیروزی را جشن می‌گیرند؛ رویدادی که هنوز هم در برخی مناطق ایرلند شمالی باعث تنش‌های مذهبی و سیاسی می‌شود.
از دید اعضای اورنج، پادشاه چارلز سوم باید ادامه‌دهنده سنت ویلیام اورنج باشد، نه شریک گفت‌وگو با پاپ. از این‌رو، دیدار اخیر او با رهبر کلیسای کاتولیک، در نظر آنان حرکتی نمادین از عقب‌نشینی مذهبی و هویتی است.
در مقابل، مدافعان گفت‌وگوهای بین‌کلیسایی معتقدند که این اقدام نشانه‌ی آشتی، وحدت مسیحی و احترام متقابل میان دو شاخه بزرگ مسیحیت است، حرکتی که با روحیه‌ی همگرای پادشاه جدید سازگار است.
تحلیلگران مذهبی بریتانیا معتقدند این رویداد صرفا یک مسئله آیینی نیست، بلکه بازتاب بحران بزرگ‌تری در هویت مذهبی و سلطنتی بریتانیا است. در حالیکه جامعه بریتانیا روزبه‌روز سکولارتر می‌شود، حفظ عنوان‌هایی چون «مدافع ایمان پروتستان» با چالش‌های عملی روبه‌روست.
یک تحلیلگر در روزنامه The Guardian نوشت: «پادشاه می‌خواهد نماد وحدت برای همه مسیحیان باشد، نه تنها برای پیروان کلیسای انگلستان. اما همین تلاش می‌تواند از سوی سنت‌گرایان، خیانت به سوگند مذهبی تلقی شود.»
دیدار پادشاه چارلز سوم با پاپ لئو چهاردهم، اگرچه در ظاهر حرکتی نمادین برای وحدت مسیحی بود، اما در عمق خود شکاف تاریخی میان دو مذهب را دوباره فعال کرد.
از یک سو، فرقه اورنج آن را تهدیدی برای ایمان اصلاح‌شده و نشانه فراموشی میراث پروتستانی می‌داند و از سوی دیگر، بسیاری از روحانیون انگلیکان، آن را گامی به سوی صلح مذهبی و گفت‌وگوی مسیحی تعبیر می‌کنند.
در نهایت، شاید مسئله تنها بر سر یک دعا در واتیکان نباشد، بلکه پرسشی بنیادین‌تر درباره جایگاه مذهب، سلطنت و هویت دینی در قرن بیست‌و‌یکم بریتانیا در میان باشد.
