حمله لفظی «ماتئو سالوینی» معاون نخست‌وزیر ایتالیا به مهاجران
در یک گردهمایی انتخاباتی در شهر «باری»، «ماتئو سالوینی» نخست‌وزیر ایتالیا، طی اظهاراتی به مهاجران حمله لفظی کرد.
اظهاراتی سالوینی درباره مهاجران به ویژه مهاجران مسلمان، تنش‌های سیاسی و واکنش‌ها به سیاست‌های مهاجرتی ایتالیا را تشدید کرده است.
ماتئو سالوینی از رهبران حزب راست‌گرای «لیگا» و معاون نخست‌وزیر ایتالیا، در یک گردهمایی انتخاباتی در شهر باری خطاب به مهاجرانی که به گفته او «به ایتالیا احترام نمی‌گذارند» گفت: «گورشان را از اینجا گم کنند». وی ضمن انتقاد از ورود وسیع مهاجران به‌ویژه مسلمانان به کشور، افزود: «از کسانی که به شهرهای ما می‌آیند انتظار می‌رود به فرهنگ، نمادها، دین و قانون اساسی ما احترام بگذارند.»
در این گفتار، سالوینی تاکید کرد کسانی که حاضر نباشند «به شیوه‌ای مسیحی و اصیل» رفتار کنند، باید «گورشان را از اینجا گم کنند و به جایی که از آن آمده‌اند بازگردند.» مواضع سالوینی را می‌توان در چارچوب سیاست‌های سختگیرانه مهاجرتی ایتالیا دید که «کنترل مرزها»، «خروج مهاجران غیرقانونی» و «حمایت از هویت ملی» را محور خود قرار داده است.
با این حال، مطالعات میدانی نشان می‌دهد که افکار عمومی ایتالیا در این موضوع، چندصدایی است. در یک بررسی گسترده مشخص شده است که درصد قابل‌توجهی از شهروندان هنوز به اصل «پذیرش مهاجر» باور دارند و موضع سختگیرانه صرف، نمایانگر همه جامعه نیست.
از منظر جامعه مدنی و کلیساها نیز واکنش‌ها متفاوت بوده‌اند، برخی نشریات کاتولیک سیاست‌های سالوینی را شدیدا نقد کرده‌اند. برای مثال، هفته‌نامه کاتولیکی «فامیگلیا کریستیانا» در تیتر خود او را با شیطان مقایسه کرده بود.
کلیساهای محلی در ایتالیا و نیز نشریات کاتولیک، ضمن تاکید بر آموزه مسیحی درباره «همدلی با غریبه»، با مواضع ضدمهاجرتی سالوینی مخالفت کرده‌اند. به‌عنوان نمونه، کشیشی در اومبریا در یک سخنرانی گفته بود: «نیروی شیطانیِ نژادپرستی وجود دارد و سالوینی به این نیرو دامن زده است.»
از دیدگاه مسیحی، عباراتی چون «گورشان را از اینجا گم کنند» نه تنها بیگانه‌ستیزانه ارزیابی می‌شوند، بلکه با مفهوم «ناجی دردِ انسان‌های دردمند» نیز در تناقض است. این تناقض میان سخنان سیاسی و ارزش‌های مسیحی، بحث‌هایی را حول «هویت مسیحی» و «پذیرش دیگران» در جامعه غربی برانگیخته است.
در این زمینه، مهم است به این نکته اشاره شود که سالوینی در سخنان خود، ورود مهاجران را با خطر برهم خوردن بافت اجتماعی، ارزشی و اقتصادی کشور مرتبط دانسته است؛ یعنی ترکیبی از نگرانی فرهنگی، اقتصادی و هویتی را مطرح کرده است.
از منظر حقوق بین‌الملل و مقررات اروپایی، اظهارات مشابه می‌توانند تحت عنوان «تحقیر مهاجران» و یا «تحریک علیه اقلیت‌ها» تلقی شوند و زمینه نقد بین‌المللی را فراهم کنند. برای نمونه، نهادهای اروپایی هشدار داده‌اند که ایتالیا در برخی موارد با «پروفایل نژادی» برخورد داشته است.
پرونده‌هایی نیز در دادگاه‌های ایتالیا در جریان هستند که به سیاست‌های سختگیرانه دولت ایتالیا در مواجهه با مهاجران پرداخته‌اند؛ به عنوان مثال، حکم دادگاه عالی این کشور، دولت را موظف به جبران خسارت برای مهاجرانی کرد که به مدت ده روز بر روی یک کشتی نگه‌داشته شده بودند.
این واقعیت نشان می‌دهد که سیاست‌های مهاجرتی نه فقط عرصه داخلی، بلکه عرصه حقوقی و بین‌المللی را نیز درگیر کرده‌اند و می‌تواند برای مخاطبین مسیحی که به موضوع عدالت، پذیرش مهاجران و آزادی‌های مدنی اهمیت می‌دهد، معنای خاصی داشته باشد.
مسیحیت که ارزش‌هایی مانند محبت همسایه، مهمان‌نوازی، همدلی با مستضعفان و پذیرش «دیگری» را در مرکز قرار داده است، با مواضعی که مهاجران را «بیگانه» یا «مزاحم» می‌داند، وارد تعارض می‌شود.
اظهارات سالوینی دقیقا در نقطه تقاطع سیاستِ هویت‌محور، نگرانی اقتصادی، دین و فرهنگ قرار می‌گیرند؛ این ترکیب می‌تواند برای کلیساها، نهادهای مذهبی و موسسات خیریه مسیحی که با مهاجران سر و کار دارند، نقطه عطفی باشد برای بازاندیشی در مورد اینکه: «چگونه می‌توان هم امنیت کشور و هم کرامت انسانیِ مهاجران را تامین کرد؟»، «کلیسا و موسسات مسیحی چه نقشی در خصوص در میان گذاشتن صدای مهاجران و تشویق به گفت‌وگو دارند؟»، «چگونه می‌توان از سوگیری‌های هویتی جلوگیری کرد که ممکن است به نفی دیگری منجر شود؟»
این رخداد برای سازمان‌های مسیحی، فرصتی‌ست تا نه فقط سیاست را پوشش دهد، بلکه عمق معنایی آن را از منظر اخلاق مسیحی و حقوق بشر برجسته کند.
