سقوط ایران به رتبه ۱۳۸ «فساد مالی» در جهان در گزارش تازه «شفافیت بین‌المللی»
گزارش تازه «شفافیت بین‌المللی» نشان می‌دهد که ایران در سال ۲۰۱۸ در میان ۱۸۰ کشور جهان، از نظر فساد مالی، گسترش و مقابله با آن، در جایگاه ۱۳۸ قرار گرفته‌است؛ این بدترین رتبه ایران طی چند سال اخیر است.
سازمان شفافیت بین‌المللی، هر ساله گزارشی از وضعیت کشورهای جهان ارائه می‌کند؛ در این گزارش شاخص فساد از یک تا صد به کشورها تعلق می‌گیرد. شاخص صفر برای کشورهای «به‌شدت فاسد» و شاخص صد متعلق به کشورهای «شفاف» است.
شاخص ایران در سال ۲۰۱۸ میلادی ۲۸ در نظر گرفته شده‌است. در سال ۲۰۱۷ این شاخص برای ایران ۳۰ بود، در سال ۲۰۱۶، ۲۹ و یک سال پیش از آن نیز ۲۷. رتبه ایران در مقایسه با دیگر کشورها نیز طی سه سال اخیر بدتر شده‌است. سال پیش این رتبه ۱۳۰ و یک سال قبل از آن نیز ۱۳۱ بود.
ایران در سال ۲۰۱۳ میلادی (در گزارشی که آذر ۱۳۹۲ منتشر شد) در رتبه ۱۴۴ جهان قرار داشت.
فریدون خاوند، کارشناس و تحلیل‌گر اقتصادی، در توضیح عملکرد سازمان «شفافیت بین المللی» می‌گوید این نهاد برای اندازه‌گیری پدیده فساد مالی در کشورها از خط کشی استفاده می‌کند به نام «شاخص ادراک فساد».
این شاخص بر پایه بررسی مدیران و مدیریت دولتی، نظرخواهی از فعالان اقتصادی و کسانی که در امور یک کشور صاحب نظر هستند، تهیه می‌شود. به همین ترتیب فساد مالی از دیدگاه این سازمان به معنی «سوء‌استفاده» از موقعیت سیاسی و دولتی با هدف دستیابی به منافع مادی و شخصی‌ست.
این سازمان فرادولتی که مقر آن در برلین است یادآوری می‌کند که هیچ یک از کشورهایی که صاحب سیستم دمکراتیک هستند کم‌تر از پنجاه امتیاز نگرفته‌اند، و نیز به‌ندرت کشوری که صاحب این نوع ساز و کار سیاسی نیست، بیشتر از ۵۰ امتیاز گرفته‌است.
سازمان شفافیت بین‌المللى پیش از این تاکید کرده بود که ابزار قانونى بازرسى، درجه امکان اجراى قانون، وجود رسانه‌هاى مستقل و جامعه مدنى فعال از جمله پیش‌شرط‌های لازم براى مبارزه با فساد و رشوه‌خوارى هستند.
گزارش تازه نهاد آلمانی نشان می‌دهد که بیش از دو سوم ۱۸۰ کشور بررسی‌شده، کم‌تر از ۵۰ امتیاز گرفته‌اند.
شفاف‌ترین کشورها نخست: دانمارک (۸۸ امتیاز)، دوم: نیوزلند، سوم: فنلاند، سنگاپور، سوئد و سوئیس هستند. در بین این کشورها تنها سنگاپور است که از یک سیستم باز و دمکراتیک برخودار نیست و در رتبه‌بندی آزادی رسانه‌ها از سوی «گزارشگران بدون مرز» در جایگاه ۱۵۱ جهان قرار دارد.
در پایین‌ترین جایگاه -یا به‌عبارتی بدترین کشور از نظر «شاخص ادراک فساد»- سومالی‌ست و سپس سوریه، سودان جنوبی، یمن و کره شمالی قرار دارند.
در میان کشورهایی که امسال پیشرفت خوبی کرده‌اند استونی، سنگال و گینه قرار دارند، کشورهایی که سقوط کرده‌اند: استرالیا، شیلی، ترکیه و مکزیک. سازمان شفافیت بین‌المللی در فهرست کشورهای «تحت نظر» ایالات متحده، جمهوری چک، برزیل و مجارستان را قرار داده‌است. آمریکا در حال حاضر با ۷۱ امتیاز از صد، در جایگاه ۲۲ قرار دارد.
از کشورهای هم‌جوار ایران، افغانستان با ۱۶ امتیاز در جایگاه ۱۷۲، عربستان با ۴۹ امتیاز در جایگاه ۵۸، عراق با ۱۸ امتیاز در جایگاه ۱۶۸ قرار دارند. ژاپن در رتبه ۱۸ جهان، چین در جایگاه ۸۷، روسیه (همانند ایران) در جایگاه ۱۳۸ و هند در رتبه ۷۸ قرار گرفته‌است.
منبع: رادیو فردا
