کرونا در ایران؛ ۵ استان رکورددار مرگ، عدم کاهش ترددها

به گفته سخنگوی وزارت بهداشت در چند استان ایران میزان موارد بستری و مرگ بر اثر کرونا از میانگین کشوری بسیار بالاتر است. معاون تحقیقات این وزارت‌خانه که با انتقاد از مدیریت کرونا استعفا داد با اتهام‌هایی روبرو شده است.

سخنگوی وزارت بهداشت روز یک‌شنبه، دوم آذر اعلام کرد که در شبانه روز گذشته ۱۳ هزار و ۵۳ بیمار مبتلا به کووید۱۹ در ایران شناسایی شد و ۴۷۵ مبتلا جان باختند.

سیما سادات لاری می‌گوید در حال حاضر نزدیک به پنج هزار و ۸۰۰ بیمار کرونایی “در وضعیت شدید این بیماری” تحت مراقبت و مداوا قرار دارند.

موج سوم شیوع کرونا در ایران که از اواخر شهریور آغاز شد همچنان با شدت ادامه دارد. در یک هفته اخیر هیچ روزی به جز شنبه تعداد مبتلایان جدید کمتر از ۱۳ هزار نفر نبوده است. در روز شنبه هم شمار مبتلایان شناسایی شده به این رقم بسیار نزدیک بود.

از آغاز موج سوم کرونا تا کنون همواره ۲۷ استان ایران در وضعیت قرمز و چهار استان در وضعیت هشدار قرار داشته‌اند اما شدت ابتلا و مرگ و میر در مناطق مختلف تفاوت دارد.

استان‌های رکوردار مرگ و بستری

سخنگوی وزارت بهداشت می‌گوید در روزهای گذشته بیشترین میزان مرگ و میر ناشی از کرونا مربوط به پنج استان یزد، خراسان جنوبی، ایلام، آذربایجان غربی و سمنان بوده است.

او افزود به جز آذربایجان غربی، در چهار استان دیگر موارد بستری مبتلایان به بیماری کووید۱۹ نیر “با فاصله قابل توجهی” بیشتر از میانگین کشوری بوده است.

سخنگوی وزارت بهداشت گفت: «پیروزی بر کرونا نیازمند کارزاری مبتنی بر همبستگی میان حاکمیت و شهروندان است و ما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند تقویت عزم ملی برای مبارزه با بیماری هستیم.»

ظاهرا همبستگی میان حاکمیت و شهروندان چندان قوی نیست و بی‌اعتمادی مردم به کارگزاران حکومت یکی از علت‌های اصلی آن عنوان می‌شود.

بی‌اعتمادی به حاکمیت و کاهش نیافتن ترددها

ناکارآمدی، عدم شفافیت، پنهان‌کاری، اظهارات ضد و نقیض، تصمیم‌گیری‌های غیرکارشناسی و دخالت مراکز قدرت در سیاست‌های مربوط به مقابله با گسترش همه‌گیری کرونا از انتقادهایی است که در فضای مجازی و رسانه‌ها زیاد تکرار می‌شوند.

در مواردی بی‌توجهی شهروندان به دستورالعمل‌های بهداشتی می‌تواند از یک سو بازتاب این بی‌اعتمادی و از سوی دیگر پیامد فراهم نکردن زیرساخت‌های لازم توسط نهادهای حکومتی باشد. بخشی از ازدحام در وسائل نقلیه عمومی حاصل کمبود شدید واگن مترو و اتوبوس است که شهردار و رئیس شورای شهر تهران بارها از آن گلایه کرده‌اند.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، رییس ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در کلان‌شهر تهران می‌گوید محدودیت‌های شدیدی که از اول آذر ماه اعلام شده تا کنون به کاهش تردد منجر نشده است.

علیرضا زالی در عین حال می‌گوید هنوز برای قضاوت زود است و اگر محدودیت‌ها “موفق، موثر و کارا” باشد تاثیر آن در حوزه مرگ و میر بین یک ماه تا ۴۰ روز دیگر و در زمینه کاهش سیر بیماری حداقل تا سه هفته دیگر مشخص می شود.

او خاطر نشان کرد تنها موردی که ممکن است در آن اثر بخشی محدودیت‌ها  زودتر دیده شود در مراجعه بیماران سرپایی به مراکز درمانی است که آن هم ۱۴ تا ۱۵ روز دیگر و پس از طی شدن دوره نهفتگی بیماری کووید۱۹ مشخص خواهد شد.

پرونده‌سازی برای معاون منتقد و مستعفی

انتقاد به سیاست‌های حکومت در زمینه مقابله با شیوع کرونا فقط به بخشی از شهروندان و برخی کارشناسان محدود نیست. سه روز پیش رضا ملک‌زاده، معاون وقت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با انتقاد شدید از “مدیریت بسیار غلط  و پرنقص در پاندمی کرونا” از سمت خود استعفا داد.

ملک‌زاده در نامه‌ای به سعید نمکی، وزیر بهداشت به اشاره به سخنان اخیر او مبنی بر این که متخصصان ایرانی به زودی در زمینه تولید واکسن کرونا معرکه می‌کنند خطاب به او یکی از دلایل کناره‌گیری خود را “ظهارات غیرعلمی و ناشی از شتابزدگی جناب عالی در مورد تولید واکسن ایرانی کرونا که هنوز در حال طی مراحل اولیه بوده و شما مدعی معرکه گرفتن برای تولید آن شده‌اید” ذکر کرد.

با استعفای ملک‌زاده حمله‌های شدید اصول‌گرایان به او شروع شد تا جایی که سایت مشرق، معاون مستعفی وزیر بهداشت را به دادن اطلاعات طبقه‌بندی شده به بیگانگان متهم کرد. برخی اتهام‌های مالی نیز به ملک‌زاده زده می‌شود.

شماری از تشکل‌های بسیج دانشجویی در دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز در بیانیه‌ای ابراز تردید کردند که استعفای معاون وزیر “بهانه‌ای برای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت و عدم پاسخ‌گویی نسبت به افعال و ترک افعال در دوره مسئولیت نباشد”.

دانشجویان بسیجی از ملک‌زاده خواسته‌اند درباره اتهام‌هایی نظیر “تأسیس شرکت دارویی و تصدی سمت ریاست هیئت مدیره آن، هم‌زمان با حضور در سمت معاونت وزیر و تجویز برخی داروهای بی‌تأثیر برای درمان کرونا” توضیح دهد.

وزیر بهداشت بارها ادعا کرده که ایران در مبارزه با کرونا به کامیابی‌های بزرگی دست یافته و بزرگ‌ترین علت آن “حمایت‌های بی‌بدیل مقام معظم رهبری” بوده است. با چنین سخنانی حمایت اصول‌گرایان از سعید نمکی بسیار شدت گرفته است.

بر این اساس برخی ناظران حمله‌های اصول‌گرایان به معاون سابق وزیر بهداشت را بی‌ارتباط با مسائل سیاسی نمی‌دانند. رضا ملک‌زاده، از اعضای ارشد حزب کارگزاران است و حسین مرعشی، سخنگوی این حزب چندی‌ پیش او را یکی از گزینه‌های احتمالی برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ معرفی کرد.

منبع: DW