تظاهرات جمعی از ایرانیان در واشنگتن: خطای ساختاری، نه اشتباه شخصی

گروهی از جمهوریخواهان ایران دراجتماعی در شهر واشینگتن با بازماندگان قربانیان سرنگونی هواپیمای اواکراینی ابراز همدردی کردند. سخنرانان این همایش، سرنگونی هواپیما را نشانه دیگری از معضلی ساختاری در حکومت ایران عنوان کردند.

بعد از ظهر روز بیست‌ونهم دی‌ماه، تعدادی از ایرانیان ساکن شهر واشنگتن و حومه آن، برای ادای احترام به کشته شدگان در سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی در ایران گرد هم آمدند. این تجمع که به دعوت انجمن جمهوریخواهان ایران در واشنگتن دی‌سی شکل گرفته بود از مقابل ساختمان آزادی در این شهر آغاز شد و پس از راهپیمایی کوتاه شرکت‌کنندگان تا مقابل ساختمان کنگره امریکا ادامه یافت.

بعد از پخش سرود «ای ایران» در ابتدای برنامه خانم ماریا روهیلی، از فعالان مدنی امریکایی طی سخنانی ضمن یادآوری تحولاتی که با گذشت سالیان طولانی در شعارها و خواسته‌های اعتراضی مردم ایران اتفاق افتاده، تاکید کرد که امروز خواست مردم  تغییرات اساسی در ساختار حکومت است.  او به عنوان مثال بر تغییر شعار «نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم» به شعار «بترسید، بترسید، ما همه با هم هستیم» اشاره کرد و آن را نشانه‌ای از رویارویی مستقیم با سرکوب گران دانست. به نظر خانم روهیلی کم شدن شعار «الله اکبر» نیز نمود دیگری از تغییرات اساسی در اندیشه اعتراضی است. او یادآوری کرد که در سال ۱۳۸۸ شعارهای مذهبی بخشی از شعارهای اصلی اعتراضات بود، اما امروز دیگر این شعارها به حاشیه رفته است. خانم روهیلی همچنین شعارهای مستقیم علیه رهبر جمهوری اسلامی را نیز تحولی مهم در سمت و سوی اعتراضات دانست.

او همچنین در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد که آنچه در ایران با ادعای حکومت اسلامی وجود دارد، در واقع دولت نیست بلکه یک باند مافیایی و دسته‌ای جنایتکار است که هیچ نشانه‌ای از واقعیت یک دولت مسئول را ندارد. به گفته او اینکه درصد بالایی از جوانان دچار اعتیاد شده‌اند یا بیکارند، اینکه ساختار اقتصادی دچار فساد شده یا اینکه محیط زیست در ایران به شدت تخریب شده و کمبود آب و آلودگی هوا بخشی از روزمرگی عادی مردم شده، نشانه‌هایی است از اینکه این گروه مافیایی توان اداره کشور را ندارند، چرا که به گفته خانم روهیلی اولین وظیفه هر دولتی اداره کشور و به‌سامان کردن این مشکلات است، در حالی که حاکمان ایران توان چنین کاری را ندارند. خانم روهیلی ادامه داد که به همین دلیل اساسا در ایران، دولتی وجود ندارد و تنها یک مافیا بر آن حاکم است. او سقوط هواپیمای مسافربری را نیز نشانه دیگری بر این ناتوانی در اداره حکومت دانست، چرا که ناتوانی ساختاری آن را نمایان می کند. خانم روهیلی ضمن تاکید دوباره بر فقدان دولت در ایران، اضافه کرد که همین مساله موجب می‌شود که در مقابل اعتراضات مردم تنها از ابزار سرکوب استفاده شود و کشتار معترضان و یا زندان و  شکنجه آنها تنها پاسخ این باند به مردم است.

“اهمیت جلب افکار عمومی”

او در پایان سخنانش به تفاوت شیوه برخورد «باند حاکم» در ایران با اعتراضات آبان‌ماه و اعتراضات چند روز اخیر پرداخت و علت سرکوب گسترده در آبان‌ماه را شنیده نشدن صدای مردم ایران در خارج کشور و عدم جلب توجه رسانه‌ها و افکار عمومی به آن دانست. به گفته او همین تفاوت نشان می‌دهد که اهمیت جلب توجه افکار عمومی تا چه اندازه مهم است، چرا که حاکمان ایران زیر نگاه بین‌المللی امکان سرکوب گسترده را ندارند.

بعد از اظهارات خانم روهیلی، حاضران در جمع شعارهایی در مخالفت با حکومت ایران سر دادند. از جمله این شعارها، خواست نابودی جمهوری اسلامی و همچنین تأسیس دموکراسی در ایران بود. آنها فریاد می‌زدند: «نه به تئوکراسی، آری به دموکراسی» و همچنین «جمهوری اسلامی نابود باید گردد» ، «زندانی سیاسی آزاد باید گردد» و «حقوق زنان حقوق بشر است»، «حقوق برابر برای همه زنان» و «آزادی مطبوعات برای ایران»

در ادامه مراسم خانم فریبا راد، نماینده انجمن جمهوریخواهان ایران در واشنگتن دی‌سی بیانیه این گروه را خواند. در بخشی از این بیانیه آمده بود: « حکومت ایران بار دیگر دست به جنایتی بزرگ زد تا با شلیک موشک سپاه به هواپیمای مسافربری به سیاهه انبوه جنایت‌های خود بیفزاید. آنها به روال همیشگی خود کوشیدند تا با دروغ و پنهان‌کاری مردم و جهانیان را فریب دهند که این بار ورود مقامات کشورهای دیگر و هوشیاری مردم در شبکه‌های اجتماعی این فرصت را از آنها گرفت.» در بخش دیگری از این بیانیه با اشاره به اعتراض‌های مردم در آبان ماه و همچنین اعتراض‌های بعد از سقوط هواپیما، تاکید شده بود: «شعارهای مردم این بار به طور مستقیم نهاد ولایت فقیه وشخص خامنه‌ای را همراه با بازوی سرکوب او سپاه پاسداران هدف گرفته بود. مردم باز با صدای بلند فریاد زدند که از هر دو جناح حکومت چه اصلاح‌طلب و چه اصول‌گرا خسته شده‌اند و در جستجوی آینده روشنی در سایه دموکراسی، عدالت و آزادی هستند.» در پایان این بیانیه نیز آمده بود: «ما انجمن جمهوریخواهان ایران – واشنگتن دی سی- ضمن اعلام تسلیت به خانواده‌های جانباختگان هواپیمای مسافری اعلام می‌کنیم در کنار ملت ایران می‌ایستیم و با صدای بلند می‌گوییم راه بهروزی و سعادت ملت ایران تنها در یک خواسته خلاصه می‌شود: جمهوری اسلامی باید برود.»

پس از قرائت بیانیه انجمن جمهوریخواهان، آقای جلیل آزادیخواه، از فعالان سیاسی مستقل کُرد، پشت تریبون رفت و در ابتدای سخنان خود با مردم بلوچ که این روزها به دلیل جاری شدن سیل در منطقه، دچار مشکلات فراوان شده و تعدادی از آنها جان خود را از دست داده‌اند، ابراز همدردی کرد .او همچنین با خانواده و بازماندگان کشته شدگان در هواپیمای مسافربری اوکراینی ابراز همدردی کرد. آقای آزادیخواه تاکید کرد که این افراد درواقع به قتل رسیده و ترور شده‌اند، اما نام این اقدام از طرف حکومت خطای انسانی گذاشته شده است.

او با اشاره به وضعیت زندگی مردم در ایران که هر روز با مشکلات و بحرانهای جدیدی مواجه می شوند و امکان زندگی در آرامش ندارند، و هر روز در انتظار جنایت یا کشتاری جدید هستند، اضافه کرد که  این وضعیت از همان ابتدای پیروزی انقلاب و تاسیس جمهوری اسلامی برای بخش بزرگی از مردم وجود داشت و اتفاق جدیدی نیست. آقای آزادیخواه تاکید کرد که کناره‌گیری چند نفر در داخل حکومت چاره کار ایران نیست، بلکه باید هر آنچه که به این حکومت مرتبط است، از ساختارهای سیاسی و حقوقی تا اقتصادی و فرهنگی به طور کامل تغییر کند تا امکان بهروزی مردم فراهم شود. به گفته آقای آزادیخواه، حکومت جمهوری اسلامی همواره با بحران زندگی می‌کند و ادامه حیات آن به بحران وابسته است، به همین دلیل در آینده نیز این بحران‌ها تداوم خواهد داشت. او قاچاق، فساد، تبعیض و کشتار را بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت حکومت ایران دانست و در عین حال ابراز امیدواری کرد که حکومت ایران بخش بزرگی از طبقه حامیان خود و در نتیجه سرمایه اجتماعی‌اش را از دست داده است. آقای آزادیخواه خواستار تأسیس یک حکومت دموکراتیک سکولار بر مبنای معیارهای جهانی حقوق‌بشر در ایران شد و تأکید کرد که رفتن جمهوری اسلامی برای همه ملل ساکن ایران از جمله کُرد، تُرک، عرب، فارس و بلوچ مفید خواهد بود و هر روز بقای این حکومت ضرری بزرگتر به مردم است. آقای آزادیخواه همچنین وظیفه ایرانیان خارج از کشور را آن دانست که صدای مردم داخل برای تغییر باشند و یک لحظه هم از این وظیفه غافل نباشند.

“پیوند مردم ایران و لبنان”

پس از این سخنان بار دیگر حاضران شعارهایی در اعتراض به حکومت ایران سر دادند. از جمله برخی شعارهای مردم داخل ایران که «کشته ندادیم که سازش کنیم، رهبر قاتل رو ستایش کنم» و «خامنه ای ننگ به نیرنگ تو، خون چکد از چهره بی‌رنگ تو» همچنین شعار «نان، کار، آزادی» چند بار سر داده شد.

سپس جمعیتی که تا آن زمان در مقابل ساختمان آزادی واشنگتن جمع شده بودند، به سمت ساختمان کنگره آمریکا حرکت کردند. در هوای سرد شهر واشنگتن، شعارهای حاضران، پلاکاردهایی که در دست داشتند و جمعیتی که در پیاده‌رو به سمت کنگره حرکت می‌کرد، توجه عابران را نیز جلب کرده بود و تعدادی از شهروندان از حاضران در برنامه علت این تجمع و معنی شعارهای فارسی را می‌پرسیدند.

حدود ساعت ۲:۳۰ بعد از ظهر بود که جمعیت حاضران، مقابل کنگره امریکا رسیدند. در آنجا حاضران به احترام جان‌هایی که در ساقط کردن هواپیمای مسافربری از دست رفته بود، یک دقیقه سکوت کردند و بعد هم شعارهایی سر داده شد. پس از آن آقای نزار زاکا، شهروند آمریکایی-لبنانی که چند سال در ایران زندانی شده بود، در جمع حاضران سخنرانی کرد. آقای زاکا، درسخنان کوتاه خود با اشاره به دوره طولانی چهارساله‌ای که بدون هیچ گناهی توسط جمهوری اسلامی زندانی شده بود، گفت که نگران کسانی است که در زندان مانده‌اند و فراموش شده‌اند. او از کسانی خبر داد که هیچ جرمی ندارند و به گفته آقای زاکا انسانهایی فرهیخته، باسواد و از بهترین افراد این جامعه هستند. او ضمن ابراز نگرانی مجدد درباره سرنوشت کسانی که هنوز در زندانهای ایران مانده‌اند ابراز امیدواری کرد که سازمان ملل حقوق آنها را پیگیری کند. چرا که به گفته آقای زاکا این افراد تنها شهروند یک کشور نیستند، بلکه شهروند جهانی هستند. او در بخش دیگری از سخنانش به نزدیکی تاریخی دو ملت ایران و لبنان اشاره کرد و گفت که خواست هر دو ملت یکی است.

” پرونده رهبران فرهمند و منجی و کاریزماتیک در ایران “

در ادامه مراسم پیام خانم غزاله هاشمی نماینده مردم در سنای ایالتی ویرجینیا خوانده شد. خانم هاشمی در پیام خود عمیقترین همدردیهای خود را به خانواده و بازماندگان این تراژدی بزرگ ارسال کرده بود. او با اشاره به ملیتهای متنوع در میان قربانیان فاجعه، تاکید داشت که خانواده‌ها حق دارند پاسخ روشنی در اینباره و علل حادثه دریافت کنند. او اضافه کرده بود بگذارید یاد این افراد، نامشان، صدایشان و چهره‌هایشان را به یاد آوریم و به خانواده آنها اطمینان دهیم که آنچه آنها از دست داده‌اند همان چیزی است که ما هم از دست داده‌ایم.

در پایان این برنامه آقای علی افشاری از اعضای انجمن جمهوریخواهان ایران طی سخنانی گفت امروز جمع شده‌ایم تا سوگوار مسافران مظلومی باشیم که با خطای مصیبت‌بار حکومت از بین رفتند. او تاکید کرد که این فاجعه مصیبت‌بار خطای انسانی نیست، بلکه خطای سیستماتیک حکومتی است خودکامه، فاسد و ناکارآمد که در چهار دهه حیات خود جنایت‌های بزرگی را مستقیم و غیرمستقیم انجام داده است. آقای افشاری اضافه کرد که علاوه بر این فاجعه، اعتراض ما به بستری است که فاجعه‌آفرین شده و این ساختار معیوب فاجعه‌ها را ادامه خواهد داد. افشاری تاکید کرد که در نگاهی عمیق‌تر، آنچه موجب چنین فجایعی می‌شود فقدان احترام به انسان و انسان‌مداری در ساختار فکری و عملی جمهوری اسلامی است و نحوه برخورد با این مساله نشان می‌دهد که تا چه اندازه جان انسان از دیدگاه حاکمان ایران بی‌ارزش است، چرا که در هیچ بخشی از حکومت کسی حاضر به قبول مسئولیت نبوده است.

افشاری همچنین گفت که «رهبر خودکامه» جمهوری اسلامی در سخنرانی خود  «با کمال وقاحت» این اتفاق بسیار دردناک را ناچیز نشان داد و کوشید خشم خود را نشان دهد که چرا اعتراضات مردمی به پنهان‌کاری و کتمان حقیقت، منجر به حاشیه رفتن مانور قدرت حکومت در تشییع‌جنازه قاسم سلیمانی «سردار ولایت استبداد»‌شده است. افشاری همین برخورد را نشانه دیگری از بی‌اعتنایی حکومت به جان انسان‌ها دانست. او همچنین گفت که آمران و عاملان ساقط کردن هواپیما «که حتی ممکن است عمدی بوده باشد»، باید بر اساس موازین عدالت محاکمه شوند. به گفته او این تنها یک خواست ملی نیست، بلکه خواسته‌ای بین‌المللی نیز هست.

آقای افشاری در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد که حاضران در این جمع همانند بسیاری از مردم ایران خواستار گذار غیرخشونت‌آمیز به دموکراسی هستند. به گفته او مردم ایران مردمی متحد هستند که باید متحد مقاومت کنند تا ساختار سرکوب برچیده شده و در برابر اراده ملت تسلیم شود. آقای افشاری تاکید داشت که آنچه اتحاد مردم را حفظ می‌کند «نهادهای سنتی با دوران سپری‌شده مربوط به اعصار گذشته» نیستند، بلکه توافق و رضایت آحاد جامعه ایران ملات همبستگی ملی است.  او جامعه فعلی ایران را متشکل از مردمی دانست که دیگر «ابرانسان» در آن جایی ندارد و مشروعیت حکومتش جایی در آسمان یا خارج از اراده مردم نیست و در این جامعه انسان‌های متوسط گردهم آمده‌اند که حقوق شهروندی برابر دارند . به گفته او مردم ایران، با وجود تمام تکثر اجتماعی، فرهنگی، دینی و اتنیکی در قرن بیست و یکم به رشدی رسیده‌اند که با اتکا به خود، مشکلاتشان را حل کنند و نیازی به نجات‌دهنده ندارند. آقای افشاری ابراز امیدواری کرد که پرونده رهبران فرهمند و منجی و کاریزماتیک در ایران بسته شود.

منبع: DW