اوکراین: از ایران به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت می‌کنیم
معاون وزیر خارجه اوکراین گفته کشورش پرونده سقوط هواپیمای مسافربری را دیر یا زود به دیوان بین‌المللی دادگستری خواهد برد. او گفته اوکراین چهار بار به ایران پیشنهاد مذاکره داده اما هیچ جوابی دریافت نکرده است.
معاون وزیر امور خارجه اوکراین اعلام کرده که ممکن است این کشور دیر یا زود درباره پرونده سقوط هواپیمای مسافربری علیه ایران به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت برد.
یِوِن اِنین روز دوشنبه ۱۶ تیر به خبرنگاران گفت: «به طور مشخص ما واقعا به یک تیم جدی حقوقی نیاز داریم چرا که این موضوع می‌تواند یک رویارویی بسیار جدی باشد. ما خود را آماده کرده‌ایم که دیر یا زود به دیوان بین‌المللی دادگستری برویم و مقامات ایران را وادار کنیم تا با یک توافق پیش از دادگاه موافقت کنند و این میسر نخواهد بود مگر با داشتن شواهد و مدارک مناسب. هرچه این شواهد محکم تر باشند شانس رسیدن به توافق بزگتر و سریعتر خواهد بود.»
به گفته قائم‌مقام وزیر خارجه اوکراین، این کشور حداقل چهار بار یادداشت‌هایی همراه با یک پیشنهاد مشخص برای شروع مذاکرات در سریع‌ترین زمان ممکن به ایران ارائه کرده است. اما به گفته او هیچ پاسخ مشخص رسمی از ایران دریافت نکرده است.
اِنین گفته: «ما تمایل آنها [ایران] برای گفت و گو را از برخی مصاحبه‌های آنها متوجه شدیم.»
به گفته معاون وزیر خارجه اوکراین، ساز و کار مذاکره مبتنی بر اطلاعاتی است که از تحقیقات تکنیکی و جنایی به دست می‌آید و هدف مذاکره این است که بر اساس مسئولیت بین‌المللی ایران، این کشور را نه تنها وادار به عذرخواهی بلکه دادن تضمین برای تکرار نشدن این حادثه در آینده و نیز پرداخت غرامت کند.
واکنش ایران
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با سایت میزان درباره پرونده سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین گفت: «هر کشوری در قضیه حادثه هواپیمای اوکراینی شیطنت انجام دهد به ضرر خودش تمام می‌شود؛ دلیلش این است که راه این موضوع توسط حقوق بین‌الملل مشخص شده است. موضوع، موضوع مشخصی است و هر کسی بخواهد از چارچوب بیرون برود، خودش ضرر می‌کند.»
محسن بهاروند گفته ایران با “حسن نیت” موافقت کرده که جعبه سیاه هواپیما به اوکراین منتقل شود ولی اوکراین گفته توانایی خوانش این جعبه را ندارد و جعبه باید به کشور ثالثی منتقل شود.
این در حالی است که با گذشت هفت ماه از این حادثه ایران تا کنون جعبه‌های سیاه را به هیچ کشوری نفرستاده و در آخرین اظهار نظر اعلام شده که ۳۰ تیر جعبه‌ها به فرانسه ارسال خواهند شد.
معاون وزارت خارجه ایران ادعا کرده که این طرف اوکراینی بوده که “وقت تلف کرده” و گفته: «به هر حال گاهی حسن‌نیت زیاد باعث سوء‌تفاهم طرف مقابل می‌شود.»
شش کشوری که اتباعشان در هواپیمای اوکراینی بودند بارها از ایران خواسته‌اند یا وارد مذاکره شود و یا جعبه‌های سیاه را تحویل دهد و هیچکدام از این درخواست‌ها تا کنون از سوی ایران انجام نشده است.
در حالی که وزیر خارجه اوکراین گفته چهاربار پیشنهاد مشخص به ایران فرستاده و ایران جواب نداده است، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی به میزان گفته است: «طرف اوکراینی خیلی وقت ما را تلف کرد و برای مذاکره درخصوص پیش‌نویس مورد اشاره با ما وارد مذاکره نشد؛ لذا ما تصمیم گرفتیم با توجه به تعلل اوکراین و عدم تمایل کشور‌های ذی‌مدخل برای تشکیل جلسه جهت تعیین تکلیف حادثه مزبور به سبب شیوع کرونا، با دفتر بررسی سوانح هوایی فرانسه جهت انتقال جعبه سیاه هماهنگی‌های لازم را به عمل آوریم.»
بهاروند درباره فایل صوتی گفت‌وگوی یک مسئول ایرانی با یکی از بازماندگان سقوط هواپیما گفت: «اولاً ما این صوت را نشنیدیم و نمی‌دانیم از کجا آمده است؛ ثانیا ممکن است کسی با یکی از بازماندگان این فاجعه صحبتی کند و سعی کند او را دلداری بدهد؛ اینکه این را به عنوان یک فکت ذکر کنند، نه سندیتی دارد و نه از وجاهت قانونی برخوردار است؛ آنچه که مسلم است و الان گزارش تکمیل شده ما نشان می‌دهد یک خطای انسانی عامل این حادثه بوده است؛ اگر ما بنا به ادعا‌های برخی محافل رسانه‌ای تعمدی در کارمان بود الان نباید ۶ نفر را بازداشت و مهیای محاکمه می‌کردیم.»
شبکه خبری “سی‌بی‌سی” کانادا در گزارشی فاش کرد، یک فایل صوتی ۹۱ دقیقه‌ای ضبط‌شده در هفتم مارس سال جاری را به دست آورده که حاوی گفت‌وگوی عضوی از خانواده یکی از قربانیان سانحه سرنگونی هواپیمای اوکراینی با حسن رضایی‌فر، رئیس کمیته تحقیقات ایران در مورد این واقعه است.
بر پایه اظهاراتی که در این “فایل صوتی” آمده، مقام‌های ارشد ایران در ۱۸ دی سال گذشته به این دلیل آسمان این کشور را پروازممنوع اعلام نکردند تا حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه‌های آمریکا در عراق فاش نشود.
پرواز PS752 هواپیمای مسافربری اوکراین (UIA) بوئینگ -۷۳۷ در روز ۱۸ دی ماه سال ۱۳۹۸ (هشتم ژانویه) شش دقیقه پس از بلند شدن از باند فرودگاه “امام خمینی” در نزدیکی تهران هدف دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد. تمامی ۱۷۶ سرنشین این هواپیما کشته شدند.
ایران سه روز پس از این حادثه اعتراف کرد که “به طور تصادفی به هواپیمای مسافربری شلیک کرده است”. پیش از آن مقامات ایرانی در سخنان ضد و نقیض خود علت سقوط هواپیما را نقص فنی اعلام کرده بودند. اما در نهایت از جمله تحت فشار بین‌المللی شلیک به هواپیما را تأیید کرده و دلیل آن را “خطای انسانی” دانستند.
منبع: DW
