تخریب کلیسا در چهارراه ادیان تهران

کلیسای ادونتیست ها که یادگار معماری دوره مدرنیسم بود و در چند قدمی چهارراه ادیان تهران قرار داشت، شبانه تخریب شد. صلیب این کلیسا به عنوان بزرگترین صلیب بتنی تهران و ایران و به عنوان یکی از شاخصه های هویتی شهر بود. در تیر ماه سال ۱۳۹۴ شبانه داخل این کلیسا تخریب شده بود.

خطر تخریب و موضوع خرابکاری شبانه از طرف تارنمای سفرنویس چند روز قبل به مدیران میراث تهران انجام شده بود که پاسخ مناسبی دریافت نشد و پیرو پیگیری از شهردار منطقه ۱۲ مبنی بر اینکه آیا منطقه مجوزی برای تخریب کلیسای ادونتیست ها صادر کرده است، آقای سعادتی اعلام کردند؛ اتفاق جدیدی نیافتاده است!

داستان تخریب کلیسای ادونتیست ها از سال ۱۳۹۴ آغاز شد، مالکِ عمارتِ جنوبِ غربی کلیسا، پس از خرید چند عمارت پیرامونی قصد برج سازی در خیابان جمهوری را داشت، یکی از خانه های خریداری شده که دقیقا در جنوب کلیسا قرار داشت خانه تاریخی قاجاری ماوثاله بود که در طرح تفصیلی شهر تهران به عنوان اثر ارزشمند معرفی شده بود. خانه قاجاری ماوثاله متعلق به یکی از آخرین حاخام های یهودی ایران بود. این خانه هم در همان سال ۱۳۹۴ تخریب شد.

نکته) نمی دانم چه کسی برای اولین بار نام تقاطع جمهوری و ۳۰ تیر را “چهارراه ادیان” نام گذاری کرد اما دقیقا در این بخش از شهر که در چند قدمی همان چهارراه ادیان قرار دارد، یک کلیسا، خانه یکی خاخام یهودی و یک کافه رستوران متعلق به جامعه ارامنه به نام کافه نادری قرار داشت! آقای مسجد جامعی، شما نامگذاری کردید، یادمان نمی رود، اما انگار به مصلحت نیست که در این پرونده ورود کنید، حداقل تا امروز که اصلا، هیچ واکنشی از شما نیست، این را هم یادمان نمی رود

پس از گزارش تخریب خانه ماوثاله توسط سفرنویس، کار تخریب کلیسای ادونتیست ها به تاخیر افتاد. اما مالک بعد از چند ماه شبانه داخل کلیسا را کاملا تخریب کرد، محراب، گچ بری های مزین به ده فرمان حضرت موسی و تزئینات داخلی کلیسای ادونتیست ها تخریب شد و طبق اظهارات افراد محلی، مالک درصدد تخریب شبانه این کلیسا افتاد.

سفرنویس گزارش دیگری مبنی بر تخریب داخلی کلیسا منتشر کرد و مدیران میراث وقت، قول همکاری و ثبت این اثر، به عنوان بزرگترین صلیب کلیسای ایران و نشانه معماری مدرنیسم در تهران را دادند. این کلیسا از شاهکارهای معماری دوره پهلوی دوم بوده و  صلیب سیمانی که به ارتفاع حدودی ۸ متر در جداره این بنا به نحو زیبایی گنجانده شده است. عمارت کلیسای ادونتیست ها در سال ۱۳۲۸ بنا شده و معمار آن تاکنون نامشخص است.

و دوباره خبری منتشر شد که نشان از احتمال تخریب مغازه خودکار فروشی برلیان داشت. همان مغازه‌ای که عکس‌هایش در کودتای ۲۸ مرداد دیده می‌شود و سال‌ها محل خرید خودکارهای لوکس و شیک بود!

اما داستان تخریب به همین جا ختم نشد و در آذر ماه سال ۱۳۹۶ ستاد اجرایی فرمان امام بخشی از کافه نادری که در شرق همین کلیسا واقع شده بود را به مزایده گذاشت!

شش دانگ یک قطعه زمین که با وضع موجود و به صورت قطعی واگذار می گردد،ضمناً زمین موصوف جز حیاط هتل نادری بوده و اعمال ید مالکانه به عهده خریدار می باشد/ متراژ عرصه ۴۷۵/۵ مترمربع / پهنه S۱۲۳ (عملکرد در مقیاس منطقه) با حداکثر ۶ طبقه و ۳۴۰ درصد تراکم ساختمانی مجاز / رقم ۲۱میلیارد و ۶۰۰میلیون ریال / آدرس: خیابان جمهوری اسلامی، بعد از خیابان سی تیر، قسمتی از هتل نادری

مالک قصد خرید این بخش و الحاق آن به املاک خود را گرفته بود که خبر مزایده بازنشر عمومی شد، این بار اواخر مدیریت شورای شهر وقت بود، تمامی مدیران پای کار آمدند و ستاد اجرایی هم با توجه به حجم گستردگی خبر، اعلام کرد، فعلا مزایده انجام نمی شود. به نظرم بد نیست نظر چند مدیر وقت را دوباره بازخوانی کنیم؛

حالا نه دیگر کلیسا باقی مانده و نه خانه ماوثاله، آن زمان میراث سازمان بود و در حال حاضر میراث وزارت خانه شده! میراث در ابتدا اعلام کرد این بنا ارزشمند است اما به یکباره نمی دانم چرا مجوز تخریب صادر کرد!!! نمی دانم وزارت میراث چه نقشی در حفظ میراث این سرزمین دارد، اصلا اگر این وزارت خانه نباشد، چه می شود!!!

اما داستان تخریب و تصرف عمارتهای متعلق به جامعه ادونتیستها به همین جا ختم نشده، در سال ۱۳۹۸ باغ متعلق به جامعه ادونتیستها در چیذر که قبلا توسط ستاد اجرایی مصادره شده بود، درختان آن شبانه قطع شد، باغی ۲۰ هزار متری، همان زمان بانو طیبه سیاوشی شاه‌عنایتی که نماینده مردم تهران در مجلس بود موضوع را پیگیری کرد.

کلیسای دیگر جامعه ادونتیستها که در خیابان ولی عصر تهران قرار دارد هم، حال روز خوبی ندارد، دیوار این کلیسا در نوروز ۳ سال قبل با نام؛ نگاره های نوروزی با برچسب ها و المانهای کودکانه مزین شد، کاری که معمولا با جداره دیوارهای مهد کودک انجام می دهند نه دیوار یک مکان مقدس! درختان این باغ کلیسا هم در حال خشک شدن است. مدیران میراث و مدیران شهرداری یادتان نرود خیابان ولیعصر را ثبت ملی کرده اید، اگر زمانی خواستید اینجا را تخریب کنید، حافظه تاریخی داشته باشید.

منتظر روزهای خوب می مانیم …