آژانس: ایران بیش از ۱۷ کیلو اورانیوم ۲۰ درصد ذخیره کرده است
به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در فعالیت‌های هسته‌ای ایران مواردی وجود دارد که بسیار نگران کننده است. مدیرکل آژانس توافق جدید با ایران را به جعبه سیاهی تشبیه کرده که اطلاعات لازم را نگه می‌دارد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران که روز سه‌شنبه پنجم اسفند (۲۳ فوریه) منتشر شد، گفته است که در این فعالیت‌ها مواردی وجود دارد که کارشناسان را بسیار نگران کرده است. ذخایر غیرقانونی اورانیم غنی شده ایران بنابر این گزارش به بیش از سه تن افزایش یافته است. در گزارش آمده است که بر میزان این ذخایر نسبت به ماه نوامبر ۵۰۰ کیلوگرم دیگر اضافه شده است. این اورانیوم همچنین شامل بیش از ۱۷ کیلوگرم (۱۷،۶) اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده است.
در توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران مجاز شده است که حداکثر ۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای کم ذخیره کند.
آژانس در گزارش خود همچنین ابراز نگرانی عمیق کرده است که ایران توضیحی در مورد منشا ذرات اورانیوم در دو سایتی که سال گذشته مورد بازرسی این نهاد قرار گرفته بودند، ارائه نداده. این اطلاعات می‌تواند روشنگر ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران باشد. پیرامون سومین سایتی که منشا ذرات اورانیوم در آن یافت شده نیز جمهوری اسلامی توضیحی به آژانس نداده است.
دو ماه و نیم پیش مجلس شورای اسلامی قانون “اقدام راهبردی برای لغو تحریم” را تصویب و دولت روحانی را به اجرای آن مکلف کرد. از جمله این که دولت باید «بلافاصله اقدامات لازم برای تولید اورانیوم غنی شده با خلوص ۲۰ درصد را آغاز کند و سالانه هم به میزان ۱۲۰ کیلوگرم از آن را ذخیره نگه دارد.»
جعبه سیاه فعالیت‌های هسته‌ای ایران
در سفر دو روز پیش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران مذاکراتی میان او و مقام‌های دولت ایران انجام شد که بر اساس آن بازرسی‌های فنی برای راستی‌آزمایی تا سه ماه دیگر ادامه خواهند یافت و تعداد بازرسان نیز کاهش نمی‌یابد، اما دسترسی به سایت‌های هسته‌ای محدودتر از قبل می‌شود. گروسی در پایان این سفر به خبرنگاران گفت: «صادقانه بگویم، دسترسی‌ها کمتر خواهد بود، اما سطح نظارت ضرور برای راستی‌آزمایی را حفظ کرده‌ایم.»
طرفین همچنین توافق کرده‌اند که بازرسی‌های سرزده کماکان ادامه یابد. به گفته گروسی این توافق “فنی” و “موقتی” است. جزئیات این توافق محرمانه است اما رافائل گروسی ، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی هسته ای، در یک سخنرانی در موسسه تحقیقاتی “ابتکار مهار خطر اتمی” (Nuclear Threat Initiative) سیستم این توافق را مانند جعبه سیاه‌ای توصیف کرد که در آن داده‌ها، حتی در مورد حساس ترین فعالیت‌های ایران مانند غنی سازی اورانیوم، جمع‌آوری می‌شود.
به گفته گروسی این سیستمی است که به آژانس امکان ادامه نظارت و ثبت کلیه فعالیت‌های هسته‌ای کلیدی ایران را که در طول این مدت انجام می‌شوند، می‌دهد تا این نهاد در پایان آن بتواند همه این اطلاعات را بازیابی کند. رافائل گروسی در این باره گفت: «به عبارت دیگر، ما دقیقا خواهیم فهمید که چه اتفاقی افتاده است، دقیقا چند قطعه ساخته شده است، دقیقاً چه مقدار ماده پردازش، یا تصفیه شده یا غنی شده است و غیره و غیره.»
او در این باره به نگرانی برخی طرف‌ها اشاره کرد: «برخی می‌گویند در پایان، اگر ایران بخواهد (و چنین توافقی صورت نگیرد) می‌تواند این اطلاعات را از بین ببرد. بله، اما اگر در پایان آن توافق حاصل نشود، همه چیز از بین می رود.»
گروسی درباره اهمیت توافق خود با دولت ایران تاکید کرد که اگر این توافق رخ نمی‌داد: «وضعیت برگشت‌پذیر یا قابل بازیابی نبود.» او گفت آنگاه «ما باید در واقع کور با چشم بسته پرواز می‌کردیم، بدون اینکه تصوری از آنچه در رابطه با فعالیت‌های غنی سازی و سایر فعالیت های هسته‌ای ایران در حال رخ دادن است، داشته باشیم.»
گروسی گفته است که امیدوار است در زمانی که این توافق فنی میان ایران و آژانس برقرار است، مذاکرات میان ایران با آمریکا و اتحادیه اروپا بر سر توافق هسته‌ای در سطح بالاتری انجام شود.
منبع:DW
