گزارش شانزدهمین روز اعتراضات سراسری در ایران

خبرگزاری هرانا – اعتراضات معروف به “اعتراضات شهریور”، از روز ۲۶ شهریورماه در پی جان باختن دختر ۲۲ ساله ای به نام مهسا (ژینا) امینی بر اثر عملکرد گشت پلیس امنیت اخلاقی در تهران آغاز شد و کماکان ادامه دارد. شهروندان معترض امروز نیز در شماری از شهرها و دانشگاه های کشور دست به تجمعات زدند. تا زمان تهیه این گزارش تعداد ۱۰۳ شهر از ۳۱ استان به همراه ۴۸ دانشگاه کشور در مجموع ۲۸۹ اعتراض گسترده را در ۱۶ روز اخیر رقم زدند.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، امروز یکشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۱، اعتراضات سراسری در ایران همچنان ادامه یافت.

امروز یکشنبه ۱۰ مهر، به عنوان شانزدهمین روز از اعتراضات، شهروندان در شهرهایی از جمله تهران، اصفهان، بوشهر و شماری از دانشجویان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه آزاد نجف آباد، دانشگاه تهران، دانشگاه زکریای رازی کرمانشاه، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، دانشگاه علوم‌ پزشکی کردستان – سنندج، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشگاه اصفهان، دانشگاه آزاد شهرقدس در تهران، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه “شهید باهنر” – کرمان، دانشگاه آزاد اسلامشهر، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه “شهید بهشتی”، دانشگاه مازندران – بابلسر، دانشگاه شیراز، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه آزاد سوهانک، دانشگاه یزد، دانشگاه آزاد تهران (واحد علوم و تحقیقات)، دانشگاه خوارزمی تهران و دانشگاه “شهید چمران” – اهواز علیرغم جو شدید امنیتی و حضور سنگین نیروهای گارد ویژه دست به تجمعات اعتراضی زدند.

اعتراضات مسالمت آمیز دانشجویان در شماری از دانشگاه ها با حضور نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد، گفته می شود تعداد پرشماری از دانشجویان معترض توسط نیروهای اتظامی-امنیتی بازداشت شدند.

همزمان ویدئویی از پرتاب گاز اشک آور به درون محوطه دانشگاه اصفهان و سرکوب خشونت بار دانشجویان معترض در شبکه های اجتماعی منتشر شده است.

شورای صنفی دانشجویان کشور، در خبری از حبس شدن شماری از دانشجویان دانشگاه تهران در ساختمان حفاظت فیزیکی حراست (مجاور درب پایینی ۱۶ آذر) خبر داده و عنوان کرده است: «این دانشجویان پیشتر توسط نیروهای حراست در محوطه دانشگاه بازداشت شده اند.»

همچنین بر اساس تصاویر منتشر شده از دانشگاه صنعتی شریف، امروز نیروهای انتظامی-امنیتی با شلیک گلوله های ساچمه ای موجب مصدومیت تعدادی از دانشجویان شدند.

دانشجویان معترض در این تجمعات شعارهایی از جمله “دانشجو بیدار است”، “مرگ بر دیکتاتور”، “نترسید نترسید، ما همه با هم هستیم”، “بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب”، “آزادی، آزادی، آزادی”، “زن، زندگی، آزادی”، “ننگ ما، ننگ ما، بسیج الدنگ ما”، “دانشجوی زندانی، آزاد باید گردد”، “دانشگاه امنیتی نمیخوایم نمیخوایم” سر دادند.

شعارها علیه حکومت و رهبر آن نیز به طور مستمر در تجمعات دانشجویی یا شهری به گوش می خورد.

امروز همچنین تعدادی از بازاریان و کسبه در شهرهای اصفهان و پیرانشهر به نشانه اعتراض با بستن اماکن کسب خود دست به اعتصاب زدند.

همزمان هشتگ #مهسا_امینی در توییتر بعنوان یک رکورد بی سابقه جهانی بیش از ۲۰۰ میلیون بار بازنشر و توئیت شد.

از دیگر سو، امروز امجد امینی، پدر مهسا امینی طی مصاحبه ای با رویداد ۲۴ گفت که هیچ کس درباره علت مرگ دخترش به او پاسخ نمیدهد و در مراجعاتش به پزشک قانونی «دست به سر» شده است.

صالح نیکبخت، وکیل خانواده مهسا امینی نیز گفت: “به اعتقاد من و نیز پزشکان معتبر، مهسا به طور قطع قبل از اینکه به مرکز گشت ارشاد برسد، مورد ضربه قرار گرفته است. همچنین بعد از حضور در بازداشتگاه نیز احتمال ورود ضربه به او زیاد است”.

از دیگر سو، اعتراضات خونین روز جمعه ۸ مهر در زاهدان که تلفات زیادی بر جای گذاشت همچنان در وضعیت قطعی اینترنت منطقه ادامه دارد. مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان با انتشار ویدیویی شماره کشته شدگان این واقعه را حدود ۴۰ مفر اعلام کرد و از نحوه مدیریت نیروی انتظامی در این واقعه انتقاد کرد.

بازداشت شدگان

کماکان اطلاع دقیقی از میزان بازداشت شدگان در دست نیست اما بر اساس تخمین ها و تجربیات قبلی، تعداد بازداشت شدگان هزاران تن تخمین زده می شود.

در روز جاری هویت ۳۱ تن دیگر از شهروندان و دانشجویان از جمله امیرقاضی‌ زاده، بابک همرنگ، رضا قربانی، هاله ارشادی در اردبیل، محمد عارف جهانگیری در سنندج، سالار طاهر افشار در کرمانشاه، علی هدایتی‌ وردی، سارا شمسایی، البرز نظامی، حمیدرضا علی‌ عسگری، قاسم خدادادی، پرویز جنگال، محمدحسین شهابی مجد، علی داعی ناصری، علی شوروزی⁩، مائده امیرسیافی، سارا نادری، حسن محمدپناه در تهران، زانیار باقری در سقز، جواد احمدی یئکانلی در خوی، علی محمد دوست‌ حسینی در یزد، باوان لطفی در مهاباد، سالار جهدکاران در گرگان، علی لطیفی در اراک، فردین فتحی در دهگلان، محمد حاجی رسول پور در بوکان، هیوا ولدبیگی، آرمان نقشی، آروین خانمرادی، مختار صادقی، فواد ولدبیگی در پاوه، که طی روزهای اخیر بازداشت شده اند، توسط هرانا احراز شد.

همچنین سامان غزالی، که پیشتر در جریان اعتراضات بازداشت شده بود، امروز یکشنبه ۱۰ مهرماه از زندان مهاباد به بازداشتگاه اطلاعات سپاه در ارومیه منتقل شد.

امروز فرمانده انتظامی کردستان مدعی شد: “تاکنون بیش از ۱۵۰ نفر که در جریان اغتشاشات اخیر بازدداشت شده بودند، با اخذ ضمانت آزاد شده اند”.

اطلاعاتی مربوط به بازداشت های فله ای نیز منتشر شده است که نیازمند بررسی بیشتر و تایید هستند. از جمله میتوان به اخبار بازداشت ۳۰ تا ۴۰ دانشجوی دانشگاه شریف توسط نیروهای امنیتی اشاره کرد.

دادستان لرستان نیز از بازداشت ۱۲ شهروند معترض در تاریخ ۱۰ مهر خبر داد، همزمان فرمانده نیروی انتظامی گیلان از بازداشت ۶ شهروند معترض بین ۱۴ تا ۲۲ سال خبر داد.

دادستان مرکز استان سیستان و بلوچستان در خصوص اعتراضات روز جمعه ۸ مهر، گفت: تاکنون ۸ شهروند دستگیر شدند.

از سوی دیگر مدیر حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبایی از آزادی ۹ تن از دانشجویان بازداشتی خبر داد و رئیس دانشگاه تهران مدعی شد: دانشجویانی که در پی حوادث روز شنبه ۹ مهر ماه بازداشت شده بودند امروز یکشنبه آزاد شدند.

هرانا پیش تر لیست مفصلی از افرادی که در طی اعتراضات اخیر در شهرهای مختلف ایران بازداشت شده اند منتشر کرده بود. برای مشاهده این لیست به این لینک مراجعه نمایید.

کشته شدگان و زخمی ها:

توسل نیروهای یگان ویژه به خشونت زیاد یا استفاده از سلاح های مرگبار منجر به کشته شدن تعدادی از شهروندان شده است.

برای مطالعه جزییات بیشتر در رابطه با خشونتها و مصدومین مربوط به هفت روز اول اعتراضات به این لینک مراجعه نمایید.

امروز اطلاعاتی در خصوص جان باختن دو کودک با هویت نامعلوم، اسماعیل حسین زهی، امیرحسین میرکازهی، یک زن (هویت نامشخص)، (نام نامشخص) گنگوزهی‌ ریگی، وحید هوت، محسن گمشا دزهی، عمران حسن‌زهی، امین گله‌ بچه، امید (نام خانوادگی نامشخص)، حمید عیسی‌ زهی، علی‌ اکبر حلقه بگوش، نعمت‌ الله کُبدانی، عمر شهنوازی، عبدالرحمن بلوچی‌ خواه، امین‌ الله قلجایی، موسی نهتانی (آنشینی)، لال‌ محمد عالی‌ زهی، بلال آنشینی، لال‌ محمد آنشینی، صلاح‌ الدین گمشادزهی همگی در زاهدان توسط خبرگزاری حال وش و همچنین کمپین فعالین بلوچ منتشر شد، هرانا همچنین اطلاعاتی هویتی مربوط به پویا شیدا در ارومیه، امیرحسین بساطی در کرمانشاه را دریافت کرد.

همچنین منابع محلی از جمله امام جمعه زاهدان از جان باختن حداقل ۴۰ شهروند و مصدومیت ده ها تن در زاهدان طی اعتراضات روز جمعه ۸ مهر خبر دادند.

از سوی دیگر استاندار کردستان از جان باختن ۴ شهروند در اعتراضات این استان خبر داد.

هرانا تاکنون به هویت بیش از ۱۵۰ تن از شهروندان کشته شده در جریان اعتراضات اخیر دست یافته است که صحت شماری از آنان تاکنون مستقلا توسط این خبرگزاری راستی آزمایی و تایید شده است.

پایگاه های خبری وابسه به نهادها امنیتی نیز از مرگ علی بیک، نیروی سپاه در زاهدان، مهدی زاهد لویی نیروی بسیج در قم، مجتبی امیری‌ دوماری نیروی بسیج در قشم و داوود عبداللهی، فرمانده یگان امداد مریوان خبر دادند.

هرانا پیش تر لیست مفصلی از افرادی که گفته میشود در اعتراضات اخیر جان باخته اند منتشر کرده است، برای مشاهده این لیست و جزییات به این لینک مراجعه نمایید.

اختلال در ارتباطات

اختلال در اینترنت و شبکه ارتباطات سیار از نخستین روزهای اعتراضات اخیر روئیت شد. از ۲۹ شهریورماه قطع ارتباطات و اختلالات بخصوص در کردستان و سایر کانون های اعتراضی به اوج رسید. شبکه ارتباطات سیار از جمله همراه اول، ایرانسل و رایتل دچار اختلالات تعمدی شدند.

از شروع اعتراضات سراسری تا کنون اینستاگرام، واتس اپ، اسکایپ، اپ استور، وایبر، گوگل پلی، کلش آوکلنز، استارلینک، لینکدین و دیسکورد فیلتر شدند.

همچنین امروز یکشنبه ۱۰ مهر وزارت ارتباطات، با انتشار بیانیه نوشت: هیچ دستوری جهت رفع فیلتر واتس‌اپ صادر نشده است.

انجمن تجارت الکترونیک تهران نیز در واکنش به فیلترینگ و محدودیت های اعمال شده بر اینترنت در ایران در چند روز اخیر، با صدور بیانیه ای ضمن انتقاد از این شرایط، اعلام کرده است: “قطع دسترسی به اینستاگرام در ایران بیش از ۴۰۰ هزار کسب و کار را با خطر نابودی و امرار معاش بیشتر از یک میلیون نفر را با مشکلات جدی رو به رو کرده است.”

برای کسب جزییات بیشتر در رابطه با اختلال در اطلاع رسانی و قطع اینترنت هفت روز نخست اعتراضات به این لینک مراجعه نمایید.

واکنش ها

به دنبال بازداشت و جان باختن خانم امینی و سپس آغاز و تداوم اعتراضات به این رخداد، بسیاری از چهره ها و فعالین سیاسی، هنرمندان و چهره های ایرانی و بین المللی در مقابل این سیل رخدادها سکوت پیشه نکردند.

از آخرین موارد واکنش به اعتراضات جاری میتوان به موارد ذیل اشاره کرد؛

مولانا عبدالغفار نقشبندی، امام‌ جمعه‌ی موقت شهرستان راسک با انتشار بیانیه ای جان باختن شماری از نمازگزاران بی دفاع مسجد مکی زاهدان توسط ماموران نظامی را «اقدامی تبعیض آمیز و ترویج نفرت ۴۳ ساله علیه بلوچ و بلوچستان در بین نظامیان »خواند و اعلام کرد: «خطاب به همه ماموران نظامی میگویم که به این کشتار های بی رحمانه خاتمه دهید پیش از آنکه عنان اختیار از دست همگان خارج شود و وضعیت به نقطه ای بی بازگشت برسد.»

الن دی‌جنرس، مجری و تهیه کننده برنامه کمدی الن شو، در آمریکا در روز گذشته به مدت ۲۴ ساعت صفحه ی اینستاگرام خود را با بیش از ۱۲۸ میلیون مخاطب در اختیار نازنین نور، نویسنده و بازیگر ایرانی-امریکایی قرار داد، تا با انتشار مطالبی از اعتراضات اخیر در ایران حمایت کند.

در خارج از ایران، برخی از چهره های فرهنگی و ورزشی از جمله جانلوئیجی بوفون، دروازه‌ بان پیشین یوونتوس و تیم ملی ایتالیا، برایان آدامز، آهنگساز و خواننده کانادایی، کلِر دینز، بازیگر آمریکایی، گروه راک بریتانیایی کُلدپلی با انتشار مطالبی از اعتراضات اخیر در ایران حمایت کردند.

علاوه براین، «تیم فو»، هنرمند و معمار کانادایی، با الهام از شجاعت زنان ایرانی، مجسمه‌ای را برای میدانی در ایرانِ «پسا-جمهوری اسلامی» طراحی کرد. همچنین، امیلی شریدر، نویسنده، خواننده و فعال حقوق زنان، ترانه «برای» اثر شروین حاجی پور را بازخوانی کرد. او با انتشار ویدئویی در صفحه ی شخصی خود از اعتراضات سراسری مردم ایران حمایت کرد.

بیش از ۴۰۰ نویسنده، شاعر، مدرس دانشگاه، روزنامه‌نگار و مترجم داخل و خارج ایران از اعتراض و اعتصاب‌های سراسری حمایت کردند. آن‌ها از رهبران و اقشاری مثل معلمان، کارگران، وکلا و چهره‌های فرهنگی و هنری خواستند افکار عمومی را به «نافرمانی مدنی و اعتصاب و سازمان‌دهی آن» دعوت کنند.

همچنین جمعی از دانشجویان دانشگاه تبریز با انتشار بیانیه ای اعتراض خود را نسبت به بازداشت و همچنین رفتار خشونت آمیز نیروی انتظامی در برابر اعتراضات مدنی و آزادی‌خواهانه دانشجویان دانشگاه تبریز در تاریخ ۹ مهرماه ۱۴۰۱، اعلام کرده و از حضور در کلاس ها خودداری کردند.

شکوفه صفری، ملی پوش والیبال زنان ایران با انتشار یک استوری در صفحه شخصی خود، نوشت: «برای آرزوهامون که بخاطر مغزهای زنگ زده نابود شدن»، همچنین، شجاع خلیل زاده، مدافع تیم ملی فوتبال ایران نیز با انتشار ویدئوی «برای …» از شروین حاجی‌پور در صفحه ی شخص خود نوشت: برای تو که هنرمندی و میخونی، برای هم نوع و هموطنت پریشونی، برای احساس آرامشی که دادی، برای تو که، بیگناهی، برای شروین، برای مهسا امینی، برای حسین ماهینی، زن_زندگی_آزادی»

بابک تختی، پسر غلامرضا تختی، با انتشار متنی در صفحه شخصی خود، به استفاده از نام پدرش در یک کلیپ حکومتی در صداوسیما، اعتراض کرد و نوشت: «شرمتان بیاد از این بی شرفی. تختی هیچ ربطی به شما نداشت. هیچ شباهتی به سلطنت بی رحم اما پوسیده‌ ی شما نداشت. در این زمانه که بچه های زیبا و دلیر مملکت را به خاک و خون می کشید نام از تختی آوردن که سراسر زندگی و وجودش عشق به آنها بود نهایت بی شرفی و رذالت است.»

محسن فروزان، فوتبالیست، غلامرضا محمدی، آزادکار و سرمربی پیشین تیم ملی کشتی ایران، بهادر مولایی، ملی پوش پیشین وزنه برداری، نجمه آبتین، ملی‌پوش پیشین المپیکی تیروکمان ایران، احسان روزبهانی، بوکسور المپیکی، پریسا فرشیدی، ملی‌پوش پیشین تکواندوی ایران، یگانه خلیلی، لژیونر ایرانی تیم هلوسیا، پوپک بسامی، ملی پوش وزنه‌برداری زنان ایران از دیگر ورزشکاران ایرانی هستند که طی روز جاری با انتشار مطالب در صفحات شخصی خود و یا مصاحبه با خبرگزاری ها به وقایع ایران واکنش نشان دادند.

علاوه براین، مینا دریس، خواننده خوزستانی در صفحه ی شخصی خود با برداشتن حجاب اجباری از اعتراضات سراسری در ایران حمایت کرد.

در میان هنرمندان نیز، بهرام بیضایی، کارگران و نمایشنامه‌نویس، پیام دهکردی،‌ بازیگر و کارگردان تئاتر، برزو ارجمند، بازیگر و همسرش پارمیس زند با انتشار مطالبی حمایت خود را از اعتراضات ایران اعلام کردند. همچنین باران کوثری، با انتشار ویدیوئی در صفحه شخصی خود از نورپردازی آبشار نیاگارا به رنگ پرچم ایران، از مخاطبانش دعوت کرده بود که «برای آخرین پست» از طبیعت لذت ببرند و ساعاتی بعد از گذاشتن این متن صفحه شخصی وی از دسترس خارج شد.

علیه معترضین

روز جاری در جلسه علنی مجلس، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه «در وقایع اخیر اولین مسئله، چرایی و چگونگی جان باختن خانم امینی است» گفت: «موضوع باید بررسی و نتیجه اعلام شود و با هر قصور بدون هیچ اغماضی برخورد شود». وی در ادامه افزود: «مسئولان امنیتی کشور باید مقتدرانه با همه کسانی که مخل امنیت مردم هستند برخورد کنند و در این موضوع هیچ تسامحی نباید صورت گیرد.» همچنین اعلام کرد: «ایجاد آشوب در خیابان‌ها و رفتار‌های ضدامنیتی باعث ضعیف شدن انسجام اجتماعی می‌شود، اقتصاد مردم به خطر می‌افتد.»

۲۳۳ نماینده مجلس با انتشار بیانیه ای خواستار اشد مجازات برای معترضین شدند.

روز گذشته، سران سه قوه جمهوری اسلامی در مقر ریاست جمهوری ایران درباره اعتراضات دو هفته اخیر گفتگو کرده‌ اند. آنها در این دیدار از نقش دستگاه‌های دولتی در «مقابله با آشوبگری» قدردانی کرده‌ اند، همچنین «روسای قوای مجریه، مقننه و قضائیه، ضرورت شناخت و تبیین توطئه‌ های ایران‌ ستیزان و دشمنان انقلاب اسلامی را از سوی رسانه‌ ها و نخبگان مورد تاکید قرار دادند و از مردم شریف کشورمان که با بصیرت، زمان‌ شناسی و مرزبندی هوشمندانه، برنامه‌ ریزی‌ پیچیده و چندلایه دشمنان برای بحران‌ سازی در کشور را تا کنون ناکام گذارده‌ اند، قدردانی کردند».

همچنین، سازمان اطلاعات سپاه با انتشار پیامی نوشت: «بی شک فرزندان ملت سرافراز ایران اسلامی همچون گذشته انتقام خون پاک شهدای مظلوم زاهدان در جمعه سیاه را از دشمنان خواهند گرفت و حملات ناجوانمردانه معاندین مسلح، اشرار و آشوب طلبان را بی پاسخ نخواهد گذاشت و به فضل الهی بساط حرکات کور و ددمنشانه دشمنان را برمی چینند».

حسین سلامی، فرمانده کل سپاه، در واکنش به اعتراضات مردمی اخیر در پی کشته شدن مهسا امینی گفت: «می‌خواهند با فریب دادن بچه‌های ما، آن‌ها را به خیابان بکشند. این آخرین سیاست دشمن است و می‌خواهند مانند گذشته ما فقط دیکته برایشان بنویسیم اما ما هر درسی را بلدیم جز نوشتن دیکته».

حسین میرزایی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه که تیراندازی در دانشگاه‌ها کار «ضد انقلاب ها» بوده، مدعی شد: «نیروهای امنیتی ایران سلاح گرم به همراه نداشتند»، گفت: «اگر کسی اسناد و مدارکی دارد که نیروهای مسلح ما شلیک کردند، اسناد را بفرستد که بررسی کنیم. اصلا در دستور کار نیروهایی که برخورد می‌کردند، سلاح گرم نبوده است. اصلا سلاح گرم نداشتند».

روز جاری، اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات، کشته شدن شماری از نیروهای سپاه در زاهدان را به گروهک‌های تروریست وابسته به “استکبار جهانی” مرتبط دانست و گفت: «آنها بدانند که نتیجه اعمال ننگین خود و اغتشاش و آشوب و ترور مردم بی‌گناه را خواهند دید و پاسداران انقلاب اسلامی به جنایات مزدوران پاسخ قاطع خواهند داد.» گفتنی است، پیشتر حسین سلامی، فرمانده کل سپاه، نیز گفته بود: که نیروی نظامی گرفتن «انتقام خون» مامورانش را در دستور کار داده است.

عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران دلیل قطع اینترنت را «برای امنیت مردم» خوانده و مدعی شده که «بنابر اقتضائات امنیتی ظرفیت های اینترنت محدوده شده و این یک تصمیم امنیتی است و این پلتفرم ها مورد سوء استفاده برخی گروههای اغتشاشگر قرار گرفته است».

سیدمحمدنبی موسوی‌فرد، نماینده خوزستان نیز مدعی شد: «فقط بحث حجاب خاص نیست؛ این‌ که دشمنان فکر کردند انقلاب اسلامی از این موضوع عقب‌ نشینی می‌ کند، قطعا این اتفاق نخواهد افتاد».

روز جاری خبرگزاری فارس در خصوص تجمعات دانشجویان دانشگاه شیراز ادعا کرد: «صبح امروز تعدادی از دانشجویان دانشگاه شیراز در محوطه ورودی پردیس ارم این دانشگاه، شعارهایی چون (مرد، میهن، آبادی)، (زن، زندگی، آزادی) سردادند و یک سرود را با هم هم‌خوانی کردند و پس از دقایقی دانشجویان تجمع را ترک کردند و بر سر کلاس درس حاضر شدند و تجمع پایان گرفت.»

منبع : هرانا