۵۰۳ خبرنگار زندانی، رکورد تازه سرکوب جهانی
در گزارش سالانه RSF، آمار ۵۰۳ خبرنگار زندانی و دهها کشته و مفقود، چهرهای عریان از گسترش سرکوب جهانی علیه رسانهها ترسیم میکند.
بر اساس تازهترین گزارش Reporters Without Borders (RSF) تا ۱ دسامبر ۲۰۲۵، در مجموع ۵۰۳ خبرنگار در سراسر جهان زندانیاند، رقمی که تقریبا برابر با سال گذشته است.
کشور چین با ۱۲۱ خبرنگار زندانی، همچنان در مقام اول «بزرگترین زندان خبرنگاران جهان» باقی مانده است. پس از چین، کشورهایی مانند روسیه، میانمار، بلاروس و ایران در میان ده کشور اول قرار دارند. همچنین بیثباتی و وحشت علیه رسانهها، تنها به زندان ختم نمیشود. گزارش RSF نشان میدهد ۶۷ روزنامهنگار طی ۱۲ ماه گذشته جان خود را از دست دادهاند.
از این تعداد، تقریبا نیمی از قربانیان در منطقه جنگزده نوار غزه بودهاند و پس از آن کشور مکزیک با ۹ کشته در رتبه بعدی قرار دارد.
ایران در گزارش سالانه RSF با ۲۱ روزنامهنگار زندانی جزو کشورهایی است که بیشترین تعداد خبرنگاران بازداشتشده را دارد. همچنین این سازمان هشدار داده است که وضعیت آزادی مطبوعات در ایران در مقیاس جهانی بسیار وخیم است. در جدیدترین شاخص آزادی رسانهها، ایران در میان ۱۸۰ کشور، در رتبهای بسیار پایین قرار گرفته است.
گزارشگران بدون مرز تاکید کردهاند که فشار، بازداشت و تهدید خبرنگاران در ایران، (به ویژه پس از اعتراضهای گسترده) نشاندهنده تلاش برای خاموش کردن صدای مستقل است.
علاوه بر زندانیان و کشتهشدگان، ۱۳۵ نفر از فعالان رسانهای در ۳۷ کشور مفقود شدند و برخی بیش از سه دهه است که ناپدید شدهاند. همچنین ۲۰ خبرنگار به گروگان گرفته شدهاند، به ویژه در مناطق جنگی یا تحت کنترل گروههای مسلح.
کشورهایی مانند سوریه و یمن بیشترین تعداد مفقودین و گروگان گرفتگان را دارند؛ بسیاری از این خبرنگاران حتی پس از سالها هنوز یافت نشدهاند.
RSF میگوید سال ۲۰۲۵ یکی از «خطرناکترین سالها برای خبرنگاران» بوده است؛ نه فقط به دلیل جنگ و تعارضات، بلکه بهخاطر سرکوبهای گسترده علیه رسانه مستقل در کشورهای مختلف. مطابق این گزارش، دولتها و شبهنظامیان با استفاده از قضیه امنیت و نظامیگری، خبرنگاران را هدف قرار داده و یا آنها را به گروگان گرفتهاند و با این کار حق دسترسی آزاد مردم به اطلاعات را زیر پا گذاشتهاند.
در منطقه خاورمیانه، خفقان بر آزادی رسانه همراه با نقض جدی حقوق خبرنگاران ادامه دارد، به ویژه در کشورهایی که درگیر جنگ یا سرکوب سیاسیاند.
«آنیا اوسترهاوس» مدیر اجرایی سازمان گزارشگران بدون مرز ضمن ابراز نگرانی عمیق اظهار کرد: «وقتی کسانی که گزارشهای انتقادی تهیه میکنند، لازم است ترس از آزادی یا حتی از دست دادن جان خود را داشته باشند، یعنی دموکراسی در سرتاسر جهان در خطر است.»
این گزارش هشدار میدهد که سکوت بینالمللی در برابر چنین سرکوبهایی میتواند به بیاعتبار شدن اصول آزادی بیان و مطبوعات منجر شود.
