اعتراض اقلیم کردستان به ایران برای بستن رودخانه زاب
قطع آب رودخانه زاب کوچک به مشکلی بزرگ بین ایران و اقلیم کردستان تبدیل شده است. زاب از ایران سرچشمه می‌گیرد از خاک اقلیم می‌گذرد و به دجله می‌ریزد. ایران دلیل قطع آب را اعلام نکرده است. مقامات عراقی هم سکوت کرده‌اند.
اقلیم کردستان عراق اعلام کرد که ایران از عید فطر امسال (۵ تیر/۲۶ ژوئن) جریان آب زاب کوچک را بدون اعلام قبلی یا مشورت با مقامات عراقی و اقلیم کردستان قطع کرده است. زاب کوچک یکی از پرآب‌ترین رودخانه‌های دائمی ایران است و در سرتاسر سال خشک نمی‌شود.
در سال‌های اخیر با تشدید خشکسالی دریاچه ارومیه ایده انتقال آب این رودخانه به دریاچه ارومیه بحث‌های زیادی را در ایران برانگیخت.
طبق معاهده بین‌المللی انتقال آب رودخانه‌های مرزی مشکلاتی ایجاد می‌کند که برای حل و فصل آن پیش از هرچیز نیاز به مشورت و راه‌کارهای مشترک با کشورهای همسایه دارد.
فعالان زیست‌محیطی می‌گویند که مشکلات رودخانه‌های مرزی علاوه بر زاب کوچک به تالاب هورالعظیم و رودخانه هیرمند هم مربوط می‌شود. هورالعظیم بزرگ‌ترین تالاب استان خوزستان است که در مرز ایران و عراق واقع شده و حدود یک سوم این تالاب در ایران و دوسوم آن در کشور عراق قرار دارد.
هیرمند هم رودخانه مرزی است که از افغانستان به ایران وارد می‌شود. ایران پیرامون بهره‌برداری از حقابه خود به افغانستان اعتراض کرده است.
یک کارشناس زیست‌محیطی در تهران در این رابطه به دویچه وله گفت “بحث اساسی در ایران علاوه بر رودخانه‌ها و تالاب‌های مرزی بر سر ضعف مدیریت آب است”. به نظر این کارشناس از مسئله آب نباید “استفاده ابزاری” کرد و تعامل بر سر بهره‌برداری مشترک از رودخانه‌های مرزی با همسایگان می‌تواند به سود همه کشورهای ذینفع باشد.
مقامات عراقی اعتراضی نکردند
مقامات عراقی اعتراضی به قطع شدن آب زاب کوچک نکرده‌اند. ایران نیز در این باره سکوت اختیار کرده است. ولی اقلیم کردستان عراق به قطع شدن جریان آب زاب کوچک به شدت اعتراض کرده است.
مقامات اقلیم گفته‌اند که قطع ناگهانی آب پیامدهای منفی برای اهالی ۸۰ هزار نفری شهر کلادیزه در استان سلیمانیه عراق داشته و به بخش‌های ماهیگیری، کشاورزی و دامداری صدمه زده است. به گفته مقامات اقلیم قطع آب زاب انگیزه سیاسی دارد و برای “اعمال فشار و مقابله با برگزاری همه پرسی استقلال این اقلیم” اعمال می‌شود.
وزیر کشاورزی اقلیم: قطع آب زاب سیاسی است
عبدالستار مجید، وزیر کشاورزی و منابع آبی اداره اقلیم کردستان عراق در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی (۱۰ تیر/ اول ژوئیه) در همین زمینه گفت: «ایران از این مسئله به عنوان یک اهرم فشار استفاده می‌کند و به نوعی در حال نشان دادن نفوذ خود در منطقه است. ما فکر می‌کنیم این حمله‌ای از طرف ایران به تصمیم ما در برگزاری رفراندوم است.»
مقامات اقلیم همچنین خبردادند که درباره این مشکل با مسئولان مرکزی عراق مذاکره کرده‌اند “تا ایران را برای دست کشیدن از این تصمیم تحت فشار قرار دهند”.
وزیر کشاورزی اقلیم همچنین گفته است که ایران می‌خواهد به بهترین نحو از آب رودخانه زاب بهره‌مند شود ولی این موضوع نباید آسیبی به همسایگان آنها برساند.
منبع:DW
