اتهام “ارتکاب جنایت جنگی” به نیروهای افغان مورد حمایت سیا

دیده‌بان حقوق بشر واحدهای ویژه دستگاه امنیتی افغانستان را به ارتکاب “جنایات جنگی” شدید متهم کرده است. این واحدها از حمایت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) برخوردارند و توسط آنها آموزش دیده و تجهیز شده‌اند.

سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی نیروهای ویژه دستگاه امنیتی افغانستان را به اقداماتی نظیر هجوم شبانه به خانه‌ها، شکنجه و کشتار غیرنظامیان و قتل شهروندان بی‌گناه در محل زندگی‌شان متهم کرده است.

“اشپیگل آنلاین” پنج‌شنبه ۳۱ اکتبر (نهم آبان) نوشته در این گزارش ۱۴ حمله شدید در فاصله زمانی پایان ۲۰۱۷ تا میانه ۲۰۱۹ مستندسازی شده که این نهاد حقوق بشری آنها را مصداق جنایت جنگی ارزیابی کرده است.

دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید واحدهای ویژه افغان بدون مجوز و برخلاف قانون شهروندان غیرنظامی را کشته یا ربوده و ناپدید کرده است. این واحدها همچنین متهم به یورش مسلحانه به چند درمانگاه شده‌اند.

در گزارش این نهاد تاکید شده که نیروهای ویژه افغان گرچه زیرمجموعه سازمان امنیت افغانستان محسوب می‌شوند و به وسیله سازمان سیا آموزش دیده و تجهیز شده‌اند، اما خارج از سلسله مراتب فرماندهی این سازمان‌ها عمل می‌کنند.

بنابر این گزارش بخش بزرگی از شبه نظامیان نیروهای ویژه افغان از سوی سازمان سیا جذب شده و به لحاظ تجهیزات نظامی و لجستیکی پشتیبانی می‌شوند.

یورش شبانه و بازداشت خودسرانه

یکی از وظایف این واحدها تعقیب و بازداشت شورشیان و شبه‌نظامیان ضد حکومت افغانستان عنوان می‌شود. با این همه در گزارش دیده‌بان حقوق بشر تصریح شده که این گروه عملیات خود را به طور عمده شبانه انجام می‌دهند و در مواردی از اعلام محلی که بازداشت‌شدگان به آنجا منتقل می‌شوند اطلاعی به اعضای خانواده و بستگان آنها نداده‌اند.

نیروهای آموزش دیده توسط سازمان سیا همچنین متهم شده‌اند که در مواردی دست به “اعدام صحرایی” بازداشت‌شدگان زده‌اند.

تحقیقات دیده‌بان حقوق بشر حاکی است که بسیاری از یورش‌های شبانه بر مبنای اطلاعات مخدوش امنیتی صورت گرفته، در مواردی مهاجمان هویت ساکنان خانه را اشتباه گرفته‌اند و انگیزه واقعی برخی حمله‌ها رقابت و اختلاف سیاسی میان گروه‌های مختلف بوده است.

بنا بر این گزارش بسیاری از یورش‌های شبانه با حمله‌های هوایی همراه بوده که در آن غیرنظامیان بی‌هدف یا بی‌تناسب با ظنی که به آنها می‌رفته به قتل رسیده‌اند.

دیده‌بان حقوق بشر در گزارش خود خواستار انحلال واحدهای ویژه دستگاه امنیتی افغانستان شده است. سازمان ملل برآورد می‌کند از ابتدای سال جاری میلادی تا ماه سپتامبر ۲۰۵ غیرنظامی در عملیات این واحدها کشته شده‌اند. این تعداد به نسبت دوره زمانی مشابه در سال پیش ۱۶ درصد افزایش داشته است.

افزایش کم‌سابقه حمله‌های هوایی آمریکا

این نهاد حقوق بشری می‌گوید در ماه سپتامبر تعداد حمله‌های هوایی توسط نظامیان آمریکا در افغانستان نیز شدت گرفته و به بیشترین میزان از سال ۲۰۱۳ به این سو رسیده است.

رئیس جمهوری ایالات متحده در مراسم یادبود حمله القاعده به برج‌های مرکز تجارت جهانی نیویورک در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ اعلام کرد که در روزهای گذشته نیروهای آمریکایی در افغانستان “دشمن” را شدیدتر از هر زمان دیگر هدف قرار داده‌اند.

دونالد ترامپ پیش‌بینی کرده بود این حمله‌ها در روزهای آینده با شدت ادامه خواهد داشت. واشنگتن هفتم دسامبر و پس از کشته شدن یک نظامی آمریکایی در حمله انفجاری گروه طالبان، مذاکرات صلح میان نمایندگان آمریکا و اسلامگرایان افراطی را متوقف کرد.

زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور افغانستان اول سپتامبر اعلام کرده بود که نمایندگان آمریکا و طالبان پس از ۹ دور مذاکره در قطر “در آستانه” رسیدن به توافق نهایی هستند و او برای رایزنی و مشورت با دولت مرکزی به کابل سفر می‌کند.

قرار بود پس از این توافق، مذاکرات مستقیم میان کابل و نمایندگان طالبان آغاز شود. خلیل‌زاد ابراز امیدواری کرده بود با این مذاکرات یک “افغانستان متحد و با اقتدار” شکل بگیرد که برای ایالات متحده، متحدانش و دیگر کشورها تهدیدی نباشد.

برنامه‌های مستقل سیا در افغانستان

با آغاز حضور نظامیان ائتلاف به رهبری آمریکا در افغانستان در سال ۲۰۰۱، سازمان سیا نیز به صورت موازی و جدا از این نیروها برنامه جذب، آموزش و تجهیز شبه‌نظامیان محلی برای مقابله با ستیزه‌جویان شبکه القاعده و گروه طالبان را در دستور کار قرار داد.

با افزایش گزارش‌ها درباره عملیات خشونت‌آمیز این نیروها انتقاد از آنها نیز افزایش یافته است. دیده‌بان حقوق بشر در تازه‌ترین گزارش خود که بر اساس گفت‌وگو با ۳۹ شاهد عینی یورش‌های شبانه در ولایت‌های کابل، قندهار، غزنی، هلمند، ننگرهار، پکتیا، ارزگان، وردک و زابل و گزارش نهادهای حقوق بشری محلی تنظیم شده، خواستار تحقیق مستقل درباره فعالیت واحدهای ویژه شده است.

دیده‌بان حقوق بشر ضمن در خواست انحلال این گروه‌ها از آمریکا و دولت مرکزی افغانستان، خواهان همکاری در انجام تحقیقات درباره عملکرد آنها و پیگرد قضائی کسانی شده که به گفته این سازمان مرتکب جنایت جنگی شده‌اند.

Menschenrechtler werfen afghanischen Sondereinheiten Kriegsverbrechen vor

https://www.spiegel.de/politik/ausland/human-rights-watch-wirft-afghanischen-sondereinheiten-kriegsverbrechen-vor-a-1294210.html

منبع:‌ DW