رئیس آژانس هسته‌ای: گفت‌وگو با ایران باید ظرف چند هفته از سر گرفته شود
رئیس آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای می‌گوید ایران در غنی‌سازی ۲۰ درصدی مصمم است و گفت‌وگو با ایران این کشور بر سر احیای برجام و ادامه کار بازرسان بین‌المللی باید هر چه سریع‌تر آغاز شود.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، گفته است که برای از سرگیری گفت‌وگو با ایران، نه چند ماه بلکه تنها چند هفته وقت باقی است.
گروسی دوشنبه (۱۱ ژانویه) در گفت‌وگویی با رویترز نکست، بر اهمیت مذاکره هرچه سریع‌تر با جمهوری اسلامی تأکید کرد.
او گفت که ایران برنامه غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را با جدیت پیش میبرد و به زودی می‌تواند ماهانه حدود ۱۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تولید کند.
ایران، در راستای کاهش از تعهدات برجامی خود، به غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم در سایت زیرزمینی فردو دست زده و اعلام کرده است که قصد دارد ماه آینده بازرسان آژانس انرژی هسته‌ای را از ایران اخراج کند.
گروسی گفت که به اعتقاد او ایران، “مصمم است” که تهدید خود را عملی کند. او بر لزوم دستیابی به “درکی روشن از چگونگی پایبندی دوباره به مفاد و شروط اولیه توافق برجام” تاکید کرد.
مجلس شورای اسلامی روز ۱۲ آذر با تصویب قانون “اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها” دولت را ملزم کرد که سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ذخیره کند. در مصوبه مجلس آمده است که چنانچه تحریم‌های بین المللی به طور کامل برداشته نشود، ایران نیز از انجام تمام تعهداتی که با توافق برجام به عهده گرفته امتناع خواهد کرد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت حسن روحانی، تصریح کرد، با این که “دولت اجرای این قانون را به مصلحت نمی‌داند” اما ملزم به اجرای آن است.
در همین راستا احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیئت رئیسه مجلس روز شنبه نهم ژانویه، برابر ۲۰ دی‌ماه اعلام کرد: «اگر تا سوم اسفند، آمریکا تحریم‌های مالی، بانکی و نفتی را حذف نکند؛ قطعا بازرسان آژانس را از کشور اخراج و حتما اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهیم کرد».
البته بعدترسخنگوی وزارت خارجه ایران تلاش کرد که این سخنان امیرآبادی را تعدیل کند، ولی فریدون عباسی، رییس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ایران روز شنبه در گفت و گو با سایت خانه ملت دوباره گفت: «اگر تا اسفند ماه سال جاری غربی‌ها به تعهدات خود عمل نکنند، از بازرسی‌های آژانس ممانعت می‌کنیم.»
بنا بر این تهدیدها، جو بایدن که در ۲۰ ژانویه به طور رسمی سمت ریاست جمهوری آمریکا را به دست می‌گیرد، یک ماه مهلت دارد که تحریم‌های وضع شده بر ایران را لغو کند.
“راه بسیار دشوار” جو بایدن
به گفته کارشناسان، غنی‌سازی ۲۰ درصدی راه ایران را برای تهیه بمب اتمی هموارتر می‌کند، هرچند جمهوری اسلامی بارها تأکید کرده است که هدفش تولید جنگ‌افزار هسته‌ای نیست.
بر اساس توافق برجام که در سال ۲۰۱۵ (تیرماه ۹۴) میان ایران و شش قدرت جهانی به امضا رسید، تهران پذیرفت که بسیاری از فعالیت‌های هسته‌ای را متوقف کند و اورانیوم را در سطحی پایین که قابل بهره‌برداری برای تولید سلاح هسته‌ای نباشد غنی‌سازی کند.
در مقابل، شش قدرت جهانی (پنج به علاوه یک) پذیرفتند که تحریم‌های بین المللی بر ایران به تدریج لغو شود.
اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ به کاخ سفید، که مخالف سرسخت توافق هسته‌ای با ایران بود، ایالات متحده در مه ۲۰۱۸ به طور یکجانبه از برجام خارج شد و در همین راستا، تحریم‌های سنگینی علیه تهران وضع کرد و برنامه “حداکثر فشار بر ایران” را به اجرا گذاشت.
جو بایدن که قرار است از بیستم ژانویه کار خود را در کاخ سفید آغاز کند، در هفته‌های گذشته بارها اعلام کرده مایل به برگرداندن آمریکا به برجام است، مشروط بر آن که ایران به تعهداتش در چارچوب این توافق بازگردد.
بایدن اما گفته است که بازگشت ایالات متحده به برجام چندان آسان و سریع نخواهد بود، بلکه “راه بسیار دشواری” در پیش است و در گفت‌وگوهای آینده با ایران علاوه بر برنامه هسته‌ای، برنامه موشکی ایران و همچنین “نقش تنش‌آفرین ایران در منطقه” نیز باید در دستور کار قرار گیرد.
