حاشیه‌نشینی؛ گزارشی از کودکان محروم از تحصیل در محله خاورشهر

کودکان در محله خاورشهر، از مناطق حاشیه‌ای تهران، در سایه فقدان امکانات آموزشی و رفاهی در وضعیت نامناسبی بسر ‌می‌برند. بسیاری از آنها امکان استفاده از بستر فضای مجازی را ندارند و به دنبال شروع پاندمی کرونا و تعطیلی مدارس از تحصیل باز مانده‌اند. اغلب این کودکان برای تامین مخارج زندگی در سنین پایین مجبور به انجام کارهای سخت مانند جمع آوری ضایعات و آجر هستند. همچنین ازدواج زود هنگام این کودکان به دلیل فقر و مشکلات اجتماعی از دیگر معضلات این منطقه است. بی توجهی مسئولین و عدم رسیدگی آنها به مصائب و مشکلات این محله‌ها در کنار فقر، مشکلات اقتصادی و فقدان امکانات بهداشتی، از عمده دغدغه‌های مردم محله خاور شهر هستند و در این میان کودکان قربانیان اصلی این بی تدبیری‌اند.

به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایلنا، کودکان در محله خاور شهر تهران، در سایه فقدان امکانات آموزشی و محرومیت از تلفن هوشمند و تبلت، از تحصیل بازمانده‌اند.

بنابر گفته ساکنان این مناطق کودکان آن‌ها بعد از شیوع کرونا، درس را رها کردند و به جمع‌آوری ضایعات پرداختند. فقر شدید اقتصادی، بدیهی‌ترین حق‌شان یعنی آموزش را از آنها گرفته، طوری که حتی برخی از این کودکان نمی‌دانند باید به شکل مجازی درس بخوانند و تصور می‌کنند درس و مشق فعلا تعطیل است.

سودابه یکی از ساکنان این منطقه است، او دو  دختر ۷ و ۸ ساله دارد که هر دو دانش آموز هستند.

او می‌گوید: “هیچ یک از بچه‌هایی که در این محدوده زندگی می‌کنند، گوشی موبایل ندارند و معلم بعضی از بچه‌ها هم به آن‌ها گفته‌اند که حضوری به مدرسه بیایند، اما همسر من اجازه نداد به خاطر کرونا دخترانم به مدرسه بروند، چون اگر کرونا بگیرند ما هزینه درمان آن‌ها را نداریم”.

او ادامه می‌دهد: “ما گوشی اندروید نداریم که با معلم فرزندان‌مان ارتباط بگیریم، در اینجا هیچ امکانات و شرایط خوبی وجود ندارد که بخواهیم از طریق آن به بچه‌ها کمک کنیم. من ۳۹ سال سن دارم، بیسوادم، نمی‌توانم به کودکانم در درس‌هایشان کمک کنم. مجبورم برای اینکه به درس کودکانم کمک کنم، سراغ همسایه‌ها بروم تا به آن‌ها درس بدهند، اما بعضی وقت‌ها آن‌ها هم ما را به خانه‌شان راه نمی‌دهند”.

سوادبه می‌گوید: “اینجا هر کسی تلویزیون ندارد، آن‌هایی که دارند اصلا مدرسه تلویزیونی را نمی‌بینند، چون این شبکه روی تلویزیون ما قطع است.”

سمیه زن میانسال دیگری است که با فرزندان و نوه‌هایش در یک اتاق زندگی می‌کنند، او درباره وضعیت آموزشی آنها می‌گوید: “ما فقط یک تبلت داشتیم که بچه‌ها با شیطنت آن را شکستند”.

محدثه ششم ابتدایی‌ست. او از همه بچه‌ها بزرگتر است، تبلتی که با شیطنت بچه‌ها شکست، متعلق به او بود، محدثه از طریق همین تبلت هم خودش درس می‌خواند و هم به بچه‌های دیگر کمک می‌کرد.

سهیل دانش‌آموزی که به علت شیوع کرونا، بسته شدن مدرسه این منطقه و نداشتن گوشی تلفن همراه از آموزش جا مانده است، درباره وضعیت خود می‌گوید: “من کلاس دوم ابتدایی هستم، از زمان شروع کرونا، فقط دوشنبه‌ها به مدرسه می‌روم و بقیه روز را ضایعات جمع می‌کنیم. الان که مدارس تعطیل است، وقتی دوباره باز شود، به مدرسه خواهیم رفت”.

الهام یکی دیگر از ساکنین این خانه‌ها یک گوشی اندروید دارند که دو فرزندش از آن استفاده می‌کنند، او درباره وضعیت آموزشی کودکانی که در این منطقه هستند، می‌گوید: “ما هیچ اصراری به آموزش و پرورش نداریم که برای هر یک از دانش‌آموزان تبلت یا گوشی بیاورد، اما اگر برای هر خانواده یک تبلت هم بیاورند تا هر دو یا سه نفر با یک تبلت درس بخوانند، کافی است”.

بنابر گفته این افراد اینترنت در خاورشهر آنتن‌دهی مناسبی ندارد و همین امر، دانش‌آموزان این منطقه را با مشکلات بیشتری مواجه کرده است. گرچه دانش‌آموزان اینجا اکثرا گوشی اندروید ندارند، اما همان یکی دو مورد هم به علت سرعت پایین شاد و آنتن‌دهی ضعیف، نمی‌توانند از آموزش مجازی زیاد استفاده کنند.

الهام ادامه می‌دهد: “اینجا اینترنت اصلا آنتن نمی‌دهد، ما هر بار بیش از ۲۰ هزار تومان پول بسته اینترنت می‌دهیم که با آن هم فقط می‎توان دو هفته از شاد استفاده کرد”.

یکی دیگر از مشکلات این منطقه قطعی مکرر برق است، به گفته ساکنان، روزانه دو تا سه ساعت برق قطع می‌شود.

الهام می‌گوید: “برق ندارند باتری گوشی‌هایشان را شارژ کنند و این امر موجب بروز مشکل در حین آموزش آنلاین کودکان و عصبانیت معلم‌هایشان می‌شود.

او ادامه می‌دهد: “معلم‌هابه این مسئله فکر نمی‌کنند که شاید فرزندان ما اینترنت نداشته باشند، شاید پدرشان هیچ پولی نداشته باشد که برای آن‌ها گوشی و بسته اینترنت بخرد. می‌گویند به ما ربطی ندارد، باید سرکلاس مجازی حاضر باشند. اگر این کار را نکنیم از نمره بچه‌ها کسر می‌کنند یا می‌گویند بچه شما باید به مدرسه بیاید و ما مسئولیتی در قبال آن‌ها نداریم.”

الهام می‌گوید: “اینجا، اهالی نان خوردن ندارند، چه برسد به گوشی موبایل، پدرهایشان هم کار ندارند به همین خاطر بچه‌ها مجبورند ضایعات جمع کنند، اما حیف است که اینها کودکان کار و ضایعات جمع کن شوند”.

ساکنان این منطقه می‌گویند اینجا پدران بچه‌هایشان را می‌فرستند که کار کنند، دخترها هم که به سن ۱۵ سال برسند، به ناچار باید ازدواج کنند.

امیرمحمد دانش‌آموز پنجم ابتدایی است که پدرش او را برای کار به نانوایی می‌فرستد. او می‌گوید: “قبلا با تلویزیون درس می‌خواندم، اما الان صفحه تلویزیون‌مان هیچ تصویری نشان نمی‌دهد، ما شبکه مدرسه تلویزیونی را نداریم که بخواهم برنامه‌های آن را ببینیم”.

محسن کلاس چهارم ابتدایی است، می‌گوید: “درس‌هایم را برای بعد گذاشتم، کار هم نمی‌کنم چون کار نیست. همان موقع که کار بود، از جمع آوری ضایعات مبلغی در می‌آوردم، ولی الان همان کار را هم نمی‌توانم بکنم”.

به گفته زاغه نشینانِ خاورشهر، بعضی از کودکان این منطقه تا شب کار می‌کنند تا فقط برای ناهار و شام نان گرم بیاورند، حتی بعضی از پدر و مادرها، فرزندانشان را برای جمع‌کردن آجر می فرستند، تا پولی را که از این طریق بدست می‌آورند، صرف خرید نان ‌کنند.

منبع: ‌هرانا