کانادا: قوانین ایکائو در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی ناکارآمد و نیازمند تغییر است

در پی انتشار گزارش سازمان هواپیمایی ایران درباره سرنگونی پرواز ۷۵۲ توسط سپاه پاسداران، یک نهاد کانادایی روز پنجشنبه ۲۸ اسفند خواستار تغییر قوانین بینالمللی حاکمبر حوزه بررسی سوانح هوایی شد.
کتی فاکس، رئیس اداره ایمنی حملونقل کانادا (تیاسبی)، در نشستی خبری در اوتاوا به خبرنگاران گفت که این سازمان در صدد است تا در این زمینه با ایکائو، سازمان هوانوردی بینالمللی، طی هفتهها و ماههای آتی وارد مذاکره شود.
خانم فاکس با بیان اینکه قوانین بینالمللی حاکمبر روند بررسی سوانح هوایی موسوم به «انکس ۱۳» تا پیش از این واقعه کارآمد بود، افزود تحقیقات مربوط به سرنگونی هواپیمای اوکراینی نشان داد که این قوانین با محدودیتهایی روبهروست.
به گفته خانم فاکس، بر اساس قوانین فعلی ایکائو، اختیارات کلی در زمینه تحقیق و بررسی دلایل سرنگونی هواپیما به جمهوری اسلامی واگذار شده و این در حالی است که نیروهای مسلح ایران در شلیک به پرواز پیاس ۷۵۲ نقش داشتهاند.
رئیس اداره ایمنی حملونقل کانادا تاکید کرد در موارد نادری از این دست که نظامیان یک حکومت در سرنگون کردن هواپیمایی مسافربری دست دارند، اصلاحات تازه در انکس ۱۳، امکان حضور ناظران مستقل و هیات نمایندگانی از کشورهای درگیر را بهمنظور شفافیت بیشتر فراهم خواهد کرد.
به گفته خانم فاکس، گزارش نهایی سازمان هواپیمایی ایران در مورد ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی دلایل اصلی حادثه را روشن نمیکند.
او تصریح کرد: «به باور ما گزارش نهایی که دیروز از سوی ایران منتشر شد، ناقص است و بیش از آنکه پاسخگوی ابهامات باشد، پرسشبرانگیز است».
هواپیمای مسافربری اوکراینی بامداد ۱۸ دی سال ۹۸ به فاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بینالمللی تهران در پی اصابت دو موشک توسط پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
حکومت ایران پس از چند روز سکوت بالاخره اذعان کرد که پدافند ضد هوایی تهران به دلیل «خطای انسانی» به این هواپیمای بوئینگ که عازم کییف بود، شلیک کرده است.
در گزارش نهایی سازمان هواپیمایی ایران که روز ۲۷ اسفند منتشر شد، آمده است پدافند ضد هوایی به دلیل تنش شدید بین ایران و آمریکا در آن روزها در حالت «آماده باش» قرار داشت.
کتی فاکس با اشاره به انجام تحقیقات کامل در مورد سرنگون شدن یک هواپیمای مسافربری کره جنوبی توسط روسیه و سرنگون شدن هواپیمای مسافربری ایران توسط آمریکا در دهه ۱۳۶۰ گفت: «استدلال نهادهای مسئول در ایران که میگویند تحقیق در مورد جنبههای نظامی حادثه ناممکن است، پذیرفتنی نیست».
او افزود: «به دلیل فقدان جزئیات دقیق در این گزارش ما نمیتوانیم تایید کنیم اقدامات جدیدی که نهادهای مسئول در ایران به آن اشاره کردهاند واقعا خطر هوانوردی غیرنظامی در حریم هوایی آن کشور را کاهش خواهد داد یا نه».
کتی فاکس در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد اداره ایمنی حملونقل کانادا معمولا در مورد گزارش سایر کشورها اظهارنظر نمیکند اما از آنجایی که در جریان سرنگونی هواپیمای اوکراینی «۸۵ شهروند کانادایی جان خود را از دست دادهاند» تصمیم گرفته است که در این مورد اظهارنظر کند.
کتی فاکس افزود حکومت ایران به کارشناسان اداره ایمنی حملونقل کانادا اجازه داد که در بخشی از این تحقیقات شرکت کنند اما «بسیار کمتر از آن حدی بود که ما درخواست کرده بودیم».
به گفته او، دو بازرس این نهاد در سفری شش روزه به ایران از محل سقوط هواپیما بازدید و با بازرسان ایرانی دیدار و گفتگو کردند.
یکی از بازرسان اداره ایمنی حملونقل کانادا نیز در روند بازخوانی اطلاعات موجود در جعبه سیاه این هواپیما که ماه ژوئیه در پاریس انجام شد، حضور داشته است.
اوکراین که یازده شهروند آن در جریان سرنگونی پرواز ۷۵۲ جان خود را از دست دادند، روز چهارشنبه گزارش سازمان هواپیمایی کشوری ایران را «تلاشی مذبوحانه برای پنهان کردن دلایل واقعی سرنگونی هواپیما» توصیف کرد.
کانادا نیز اعلام کرد که این گزارش به پرسشهای اساسی در مورد دلایل سرنگونی هواپیما پاسخ نداده و خواستار تحقیق «جامع و شفاف» مطابق با استانداردهای بینالمللی شد.
منبع: رادیو فردا