اذعان مسئولان دولتی به بیپولی در شرایط تحریم
ادامه تحریم‌های نفت و محصولات پتروشیمی، دولت ایران را وارد مرحله جدیدی از “بیپولی” کرده است. مسئولان دولتی کتمان نمی‌کنند که بخش خصوصی ضعیف شده و این “پدر همیشه پول‌دار” حالا حتی آه در بساط ندارد.
مسئولان دولتی در ایران این روزها بیشتر از همیشه درباره کسری بودجه دولت حرف می‌زنند. شاه بیت قصیده بیپولی دولت را خود حسن روحانی در سفر چند هفته پیش خود به یزد خواند. روحانی در جمع مردمی که پلاکاردهای اعتراضی در دست داشتند و خواستار بهبود وضعیت معیشتی خود شده بودند، چند بار تکرار کرد که چرا کسی از “رقم‌های میلیاردی برنگشته به خزانه” صحبت نمی‌کند.
علی ربیعی، سخنگوی دولت هم روز سه‌شنبه ۱۲ آذر، در جمع صنعتگران گفت که در این شرایط که دولت بودجه توسعه ندارد، مردم به امید نیاز دارند. سخنان ربیعی اما سراسر ناامیدکننده بود. او اذعان کرد که “دوران سرمستی ارزی” کشور به آخر رسیده است.
مسئولان دولت دیگر کتمان نمی‌کنند که بخش خصوصی در ایران ضعیف شده و بسیاری از بنگاه‌ها و کارگاه‌های کسب و کار مجبور شده‌اند کرکره‌ها را پایین بکشند تا دستکم بیشتر از این مدیون کارگرها نشوند.
موج اعتراض‌های چند ماهه کارگران مجتمع نیشکر هفت تپه، هپکو تهران و اراک و تعدادی دیگر از صنایع دولتی و خصوصی نیز به دلیل تعدیل‌های گسترده نیرو، نبود مواد اولیه و در نتیجه نبود صادرات و فروش اتفاق افتاده است.
ایران نفت دارد، مشتری جرات خرید ندارد
دستمزدهای معوقه بسیاری از کارگران و کارکنان شرکت‌ها و صنایع در ایران گاه تا به بیش از ۱۵ ماه می‌رسد. این موضوع سازمان‌های برنامه و بودجه و گسترش و نوسازی صنایع ایران را دست به دامن دولت کرده تا چاره‌اندیشی کند ولی معاون اول و سخنگوی دولت، هر دو در جمع صاحبان صنایع اعلام کرده‌اند که “باید نگاه به خارج از کشور معطوف باشد”.
آنها همچنین از روزنه‌های ارتباطات بین‌المللی سخن گفتند، ولی با وجود برقراری تحریم‌ها، هیچ یک از کارشناسان اقتصادی در ایران روزنه امیدی نمی‌بینند.
مسیرهای درآمدزایی دولت نیز دستخوش فراز و فرودهای شدیدی شده است. در این وضعیت، مدیریت منابع و هزینه‌کرد و تامین مخارج برای دولتی که نفت دارد ولی مشتری ندارد، دشوار است.
کاهش چشمگیر صادرات نفت به روزانه ۳۰۰ هزار بشکه، افت تقاضای کشورها برای نفت و محصولات پتروشیمی از یک طرف و ناتوانی در فروش نفت و دریافت پول به دلار و یا یورو، دولت را مستاصل کرده است. مسئولان وزارت نفت هم اگرچه گفته بودند می‌توانند نفت ایران را خیلی سریع بفروشند، ولی موفق به چنین کاری نشدند.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری، درباره وضعیت فروش نفت ایران گفته که کشورهای دوست و همسایه نزدیک ایران هم برای خرید نفت “جرات” ندارند.
تحریم‌های نفتی و صنایع پتروشیمی جمهوری اسلامی دو سال پیش با دستور رئیس جمهوری آمریکا آغاز و در مرحله نخست، ممنوعیت و محدودیت‌های شدیدی برای فروش و صادرات محصولات پتروشیمی اعمال شد. پتروشیمی‌بعد از نفت، مهمترین محصول صادراتی ایران است.
نوسان‌های ارزی نیز چالش دیگری برای جمهوری اسلامی است. از سوی دیگر، دولت برای تامین منابع درآمدی خود در لایحه بودجه ۱۳۹۹، روی افزایش درآمدهای مالیاتی و گمرکی حساب ویژه باز کرده است؛ افزایش‌هایی که پیش‌درآمد آن در بنزین خودنمایی کرد و منجر به اعتراض‌های اخیر شد.
منبع: DW
