تلاش چین و روسیه برای وحدت‌عمل در برابر تحریم‌های غرب
وزیران خارجه چین و روسیه پس از یک دیدار رسمی اعلام کردند که دو کشور اقدامات مشترکی برای مقابله با سلطه اقتصادی غرب انجام خواهند داد. آنها در رابطه با برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی هم موضع‌گیری کردند.
در پی تحریم‌های ایالات متحده، اتحادیه اروپا و بریتانیا علیه روسیه و چین، وزیران خارجه این دو کشور قصد خود را برای برنامه‌ریزی مشترک علیه تحریم‌ها و اقدامات تنبیهی مشابه در آینده اعلام کردند.
وانگ یی و سرگئی لاوروف پس از یک دیدار رسمی در روز سه‌شنبه، ۲۳ مارس (سوم فروردین) در شهر نانینگ در جنوب چین اعلام کردند که افزایش همکاری‌های دو کشور به نفع جامعه جهانی خواهد بود.
آنها تصریح کردند که در حال تلاش برای پیشرفت بیشتر جهانی در زمینه مسائل گوناگون، از تغییرات اقلیمی گرفته تا پاندمی کووید۱۹ هستند.
وانگ در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای روس خود به‌شدت از «تحریم‌های هماهنگ» اتحادیه اروپا، ایالات متحده، بریتانیا و کانادا علیه مقامات چینی انتقاد کرد و گفت، جامعه بین‌المللی این گونه اقدامات را نمی‌پذیرد.
دخالت در «امور داخلی کشورهای دیگر»
سرگئی لاوروف نیز ضمن بیان این که تحریم‌ها روسیه و چین را به هم نزدیک می‌کند، غرب را به «تحمیل قوانین خود بر دیگران» متهم کرد.
در بیانیه مشترکی که پس از دیدار دو مقام بلندپایه صادر شد آمده است، هیچ کشوری نباید در «امور داخلی کشورهای دیگر» دخالت کند و به دنبال تحمیل شکل دموکراسی خود به کشور دیگری باشد.
وزیران خارجه چین و روسیه نخستین ملاقات خود را روز دوشنبه انجام دادند. سرگئی لاوروف پس از دیدار با همتای چینی خود تاکید کرد، دو کشور باید از سیستم پرداخت جهانی تحت سلطه غرب خارج شوند.
او در این راستا به سوئیفت (جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی) اشاره کرد. لاوروف همچنین مایل است که برای کاهش وابستگی خود به ایالات متحده ارزهای ملی جایگزین دلار آمریکا شوند.
چین و روسیه در دوران جنگ سرد رقیب یکدیگر بودند اما به دلیل مخالفت با نظام‌های لیبرال به رهبری ایالات متحده و همچنین همکاری در امور نظامی، فناوری و بازرگانی، در سال‌های اخیر روابط نزدیکی با یکدیگر برقرار کرده‌اند.
دلایل تحریم‌ها
اتحادیه اروپا چند روز پیش به دلیل سرکوب اقلیت مسلمان اویغور در چین چند سیاستمدار و یک موسسه چینی را تحریم کرد. پکن در واکنش به این اقدام، ۱۰ سیاستمدار و چهار موسسه اروپایی را مورد تحریم قرار داد.
ایالات متحده نیز چند روز پیش ۲۴ مقام چینی را به اتهام دست‌داشتن در «کاهش سطح خودمختاری هنگ‌کنگ» به فهرست تحریمی‌های خود افزود.
اتحادیه اروپا چند بار روسیه را به دلایل گوناگون تحریم کرده است. آخرین اقدام تنبیهی اتحادیه، در رابطه با مسموم‌کردن آلکسی ناوالنی، از رهبران اپوزیسیون روسیه صورت گرفت.
تازه‌ترین تحریم‌های آمریکا علیه روسیه به دلیل ساخت خط لوله گازی نورداستریم۲ اعمال می‌شوند.
روز سه‌شنبه ماریس پین، وزیر خارجه استرالیا و نانایا ماهوتا، همتای نیوزیلندی او در بیانیه مشترکی نگرانی خود در مورد وضعیت حقوق بشر در غرب چین را ابراز کردند و خواهان «تحقیق‌های مستقل» در این زمینه شدند.
موضع‌گیری درباره برجام
توافق هسته‌ای با ایران یکی دیگر از موضوع‌های مورد تبادل وانگ یی و سرگئی لاوروف بود. آنها از واشنگتن خواستند، هر چه زودتر به توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی بازگردد و تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران را لغو کند.
وزیران امور خارجه چین و روسیه همچنین تاکید کردند که باید جمهوری اسلامی را به پایبندی کامل به برجام تشویق کرد.
آنها علاوه بر این پیشنهاد دادند که «یک پلتفرم امنیتی و گفتمان منطقه‌ای» برای برطرف‌کردن نگرانی‌های امنیتی کشورهای منطقه ایجاد شود.
وانگ یی و لاوروف در رابطه با کشمکش‌های تهران و واشنگتن بر سر مذاکرات جدید اظهار نظر نکردند.
این در حالی است که حتی رهبر جمهوری اسلامی ایران هم به این نتیجه رسیده است که بازگشت به برجام بدون تغییراتی در مفاد آن امکان‌پذیر نیست.
علی خامنه‌ای در سخنان نوروزی خود ضمن تاکید بر این نکته گفت، «شرایط به نفع آمریکا تغییر نکرده، به نفع ما تغییر کرده».
به همین دلیل به اعتقاد او، «اگر چنانچه بناست برجام تغییر پیدا کند، باید تغییر به نفع ایران پیدا کند نه این‌ها.»
منبع: DW
