عثمان محمدپرست، استاد پرآوازه دوتارنوازی ایران درگذشت
استاد شهیر دوتارنوازی ایران و خطه خراسان، عثمان محمدپرست در سن ۹۴ سالگی در خواف درگذشت. بسیاری او را با ترانه مشهور “نوایی” خراسان می‌شناسند که در ذهن و خاطره ایرانیان جاودان شده است.
عثمان محمدپرست در ۱۳۰۷ در خواف خراسان به دنیا آمد. او به عثمان خوافی نیز شهرت دارد.
از ۱۰ سالگی نواختن دوتار را آموخت. گرچه پدرش مخالف نوازندگی او بود، اما ذوق و استعداد فرزند، نظر پدر را تغییر داد.
او بعدها در باره آغاز فعالیت موسیقایی خود گفته بود: «از دوازده یا سیزده سالگی با دوتار هم‌نواز شدم و روزها و شب‌ها بعد از فراغت از کار که جوهر هر مرد خوافی است، به سماع روحانی با خویشتن خویش می‌پرداختم و هیچ گاه استادی در این زمینه نداشتم. دوتار یعنی عشق، “دوتار”، ساز آرام و ملایمی است که هم نوازنده را آرامش می‌دهد و هم مردمی را که علاقمند به این ساز هستند.»
از چاووشی و سرحدی گرفته تا دیگر مقام‌های دیار خراسان، از آثاری موسیقایی هستند که عثمان محمدپرست به گونه‌های مختلف اجرا کرده است.
عثمان محمدپرست درباره خاستگاه دوتارنوازی می‌گوید: «خاستگاه دوتار، سه شهر خواف، تایباد و تربت جام است که بیشتر به آهنگ‌های فارسی و محلی می‌پردازند و بعد از آن هم در قوچان، شیروان و بجنورد “دوتار” رایج است که با آن آهنگ‌های کردی و ترکی می‌زدند. از آنجا هم به ترکمن‌ها در گنبد کاووس رسید که با دوتار، آهنگ‌های ترکمنی می‌نواختند.»
ترانه “نوایی نوایی” او نخستین بار در سال ۱۳۵۳ اجرا شد.
نخستین کاشی ماندگار در راستای حفظ میراث ناملموس کشور بر سر در منزل عثمان محمدپرست نصب شده است.
این استاد چیره‌دست موسیقی سنتی خراسان با بسیاری هنرمندان موسیقی مانند جلیل شهناز، محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، فرهنگ شریف، اکبر گلپایگانی و اصغر بهاری همکاری داشت.
او به صراحت محدودیت‌ها و نگاه منفی جاری در جمهوری اسلامی علیه موسیقی و حرام دانستن آن را به انتقاد می‌گرفت و از بی‌توجهی حکومت به مفاخر موسیقی و هنر شکایت داشت.
فروردین سال گذشته سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس، طی مراسمی در شهرستان خواف، نشان سفیر مدرسه‌سازی را به عثمان محمدپرست اهدا کرد.
او بانی و مشوق ساخت بیش از۹۰۰ مدرسه در ایران شناخته می‌شده است.
عثمان محمدپرست در ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ (۱۹ مه ۲۰۲۲) در سن ۹۴ سالگی در بیمارستان ۲۲ بهمن خواف خراسان درگذشت.
منبع: DW
