مکانیسم ماشه یا جنگ، جمهوری اسلامی در دوراهی بقا و تقابل
مکانیسم ماشه یا جنگ، جمهوری اسلامی را در دوراهی تقابل با تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی قرار داده است.
هشدار صریح سه کشور اروپایی عضو برجام به دبیرکل سازمان ملل مبنی بر فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» تا پایان آگوست، حاکی از پایان صبر دیپلماتیک غرب در برابر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی است. این ابزار حقوقی در صورت فعال شدن، تمام تحریم‌های بین‌المللی لغو شده در سال ۲۰۱۵ را بازخواهد گرداند؛ تحریم‌هایی که می‌تواند اقتصاد بحران‌زده ایران را بیش از پیش به مرز فروپاشی برساند.
رد پیشنهاد تمدید شش‌ماهه توافق هسته‌ای، ادامه غنی‌سازی در سطح بالاتر از محدوده برجام و امتناع از بازگشت بازرسان آژانس به ایران، نشان می‌دهد که حاکمیت همچنان بر سیاست «مقاومت نمادین» پافشاری می‌کند؛ سیاستی که در ظاهر ایستادگی اما در عمل، کشور را در مسیر انزوای کامل قرار داده است. اختلاف‌نظر آشکار میان مقامات جمهوری اسلامی از پذیرش محدودیت‌های موقت در برابر لغو تحریم‌ها تا مواضع سختگیرانه علیه غنی‌سازی صفر، نشان‌دهنده شکاف و سردرگمی در تصمیم‌گیری است.
در بیرون مرزها، اسرائیل با رزمایش مشترک ارتش و دستگاه‌های امنیتی‌اش تحت عنوان «سپیده‌دم»، عملا خود را برای حمله مجدد به زیرساخت‌های هسته‌ای و موشکی ایران آماده می‌کند. این در حالیست که مقامات اروپایی تهدید می‌کنند ادامه مسیر فعلی تهران می‌تواند نه‌تنها به فعال‌سازی مکانیسم ماشه، بلکه به یک درگیری تمام‌عیار نظامی منجر شود، جنگی که ثبات خاورمیانه و حتی جنوب اروپا را به خطر می‌اندازد.
در چنین شرایطی، فشار اروپا برای بازگرداندن تحریم‌ها را نمی‌توان صرفا اقدامی تنبیهی دانست، بلکه این یک تلاش پیشگیرانه نیز هست تا شاید با اعمال فشار اقتصادی و سیاسی، مانع از آغاز یک حمله نظامی از سوی اسرائیل شود و تهران را به بازگشت به میز مذاکره مستقیم با آمریکا وادار کند.
اما جمهوری اسلامی امروز بر سر یک دو راهی واقعی قرار گرفته است: یا عقب‌نشینی تاکتیکی در برنامه هسته‌ای و موشکی به امید کاهش فشارها و یا ادامه مسیر تقابل که نتیجه‌ای جز تشدید تحریم‌ها، انزوای دیپلماتیک و خطر جنگ نخواهد داشت. سخنان اخیر مسعود پزشکیان مبنی بر ضرورت مذاکره با هماهنگی علی خامنه‌ای، حاکی از آگاهی حاکمیت به عمق بحران‌هاست، اما تجربه نشان داده که حتی در آستانه خطر، اولویت نظام بیش از آنکه رفاه و امنیت مردم باشد، حفظ ساختار قدرت و ادامه سیاست‌های پرهزینه است.
