درگیری ارمنستان و آذربایجان؛ نگرانی از ورود ترکیه به مناقشه
خطر شعله‌ور شدن یک جنگ تمام عیار بین آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره‌باغ به نگرانی‌های بین‌المللی دامن زده است. شمار قربانیان افزایش یافته است. ارمنستان از دخالت و حضور نظامی ترکیه در این مناقشه خبر می‌دهد.
رویارویی نظامی بین دو جمهوری آذربایجان و ارمنستان همچنان ادامه دارد. شمار قربانیان حملات متقابل در حال افزایش است. در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان بر تلاش‌های دیپلماتیک خود برای پایان دادن به این رویارویی افزوده‌اند، حمایت ترکیه از آذربایجان به این تخاصم ابعاد خطرناک‌تری بخشیده است.
الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان غروب یکشنبه ۲۷ سپتامبر (ششم مهر) در بخش‌های وسیعی از این کشور وضعیت جنگی اعلام کرد و تردد شبانه در این مناطق را ممنوع نمود. پیش از او نیز، نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در سراسر کشور اعلام وضعیت جنگی کرده بود.
خبرگزاری آلمان روز دوشنبه ۲۸ سپتامبر با انتشار گزارشی از باکو و ایروان از شدت گرفتن رویارویی نظامی بین دو جمهوری آذربایجان و ارمنستان خبر داده بود. گفته می‌شود که تعداد زیادی از نیروهای نظامی این دو کشور در اثر تداوم حملات کشته و زخمی شده‌اند.
اکنون وقوع یک جنگ تمام عیار بین دو کشور منطقه را تهدید می‌کند. خبرگزاری‌ها از پیشروی نیروهای نظامی آذربایجان در منطقه مورد مناقشه قره‌باغ خبر داده‌اند. خبرگزاری آلمان حتی از تصرف برخی از روستا توسط ارتش آذربایجان گزارش داده است.
افزایش شمار قربانیان
نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان حملات آذربایجان را به‌مثابه اعلان رسمی جنگ علیه مردم کشور خود ارزیابی کرده است.
خبرگزاری آلمان مناقشه اخیر دو کشور در منطقه قره‌باغ را شدیدترین رویارویی نظامی دو کشور ظرف چند دهه گذشته خوانده است. بر اساس آمار رسمی ارائه شده، گفته می‌شود در جریان درگیری‌های خونین اخیر، دست‌کم ۱۶ سرباز کشته و بیش از ۱۰۰ نفر دیگر مجروح شده‌اند. این در حالی است که برخی از منابع خبری تعداد قربانیان را بیش از این اعلام کرده‌اند.
در حالی که آذربایجان مدعی است در جریان این درگیری‌ها پنج نفر از نیروهای این کشور کشته و مجروح شده‌اند، ارمنستان اعلام کرده است که ارتش آذربایجان تا کنون ۲۰۰ نفر قربانی داده است.
بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ نیز، شماری از افراد غیرنظامی نیز در جریان این درگیری‌ها کشته و زخمی شده‌اند. ثبت دقیق تعداد قربانیان در شرایط کنونی ممکن نیست.
دخالت و حضور نظامی ترکیه
دولت ارمنستان غروب یکشنبه از حمایت و پشتیبانی ترکیه از نیروهای نظامی آذربایجان خبر داده است. وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرده است که نیروهای نظامی آذربایجان از جنگ‌افزارهای ساخت ترکیه در حملات خود استفاده کرده‌اند. حتی گفته می‌شود که از پهپادهای نظامی ترکیه در این درگیری‌ها استفاده شده است.
نیکول پاشینیان، در همین ارتباط با امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه تماس تلفنی داشته و از رئیس جمهوری فرانسه درخواست کرده است تا مانع از دخالت بیشتر ترکیه در مناقشه بین دو کشور گردد.
ترکیه رسما درباره ادعای حضور نظامی این کشور در مناقشه بر سر منطقه قره‌باغ اعلام موضع نکرده است. این در حالی است که اردوغان پشتیبانی ترکیه از الهام علی‌اف را پنهان نمی‌کند.
حضور نظامی ترکیه در مناقشه بر سر منطقه کوهستانی قره‌باغ می‌تواند به این رویارویی ابعاد جدیدی بخشیده و باعث شعله‌ور شدن یک جنگ تمام عیار گردد.
تلاش‌های دیپلماتیک بین‌المللی
اتحادیه اروپا، آلمان و روسیه نیز طرفین درگیر در این مناقشه را دعوت به خویشتن‌داری کرده و از آن‌ها درخواست کرده‌اند به رویارویی نظامی پایان داده و به پای میز مذاکره بازگردند.
هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان نیز تاکید کرده است که گروه مینسک سازمان همکاری و امنیت اروپا که هدایت آن برعهده نمایندگان سه کشور فرانسه، روسیه و آمریکا است، برای میانجیگری آمادگی دارد.
افزون بر آن، جمهوری اسلامی ایران نیز که با هر دو کشور مناسبات خوبی دارد، از آمادگی خود برای میانجیگری سخن گفته است.
جمهوری آذربایجان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی کنترل خود بر منطقه کوهستانی قره‌باغ را از دست داد. پس از آن، در سال ۱۹۹۴ بین دو جمهوری نوبنیاد آذربایجان و ارمنستان آتش بس برقرار شد.
آتش‌بسی که طی سالیان گذشته بارها بی‌ثباتی خود را نشان داده است. در جریان آخرین رویارویی نظامی بین دو کشور در سال ۲۰۱۶ بیش از ۱۲۰ نفر کشته شده بودند.
منبع: DW
