تنگناهای آزادی مذهب در ایران امروز
یکشنبه هشت دسامبر مراسمی به همت انجمن جمهوریخواهان ایران (واشنگتن دی سی) در دانشگاه جرج واشنگتن برگزار شد که موضوع اصلی آن وضعیت آزادی مذهب در ایران امروز بود.گزارشی از این مراسم.
در ابتدای این مراسم به احترام جانباختگان اعتراضات آبان ۹۸ یک دقیقه سکوت اعلام شد. سخنران اول مراسم جک هیلی فعال حقوق بشر آمریکایی بود که در آمریکا با عنوان آقای حقوق بشر شناخته می‌شود. جک هیلی در سخنانی کوتاه تاکید کرد باید راه حل مبارزه با نقض حقوق بشر را از کسانی گرفت که خودشان از نقض حقوق بشر رنج می‌برند. او حاضران را تشویق کرد که هدف بزرگی داشته باشند و در دفاع از اعلامیه جهانی حقوق بشر به عنوان سندی مترقی تلاش کنند.
تبعیض علیه اهل سنت در قانون نهادینه شده است
در ادامه محمدحسن حسین‌بر فعال بلوچ و اهل سنت درباره تضییع حقوق اهل سنت در ایران سخت گفت. او تاکید کرد در ایران آمار رسمی از جمعیت اهل سنت وجود ندارد اما تخمین زده می‌شود حدود یک چهارم جمعیت ایران سنی هستند. حسین‌بر گفت با وجود جمعیت بالا اهل سنت از حق انتخاب شدن برای مقامات بالا مانند رهبری و ریاست‌جمهوری محروم‌اند. او تاکید کرد در عمل حتی اجازه نداده‌اند در تمام این سال‌ها یک وزیر سنی انتخاب شود. حتی برای استخدام در ادارات دولتی در امتحان گزینش سوالاتی درباره فقه شیعه و ولایت فقیه می‌کنند و در بسیاری از دستگاه‌ها از جمله دستگاه اطلاعاتی و نظامی عملا استخدام اهل تسنن ممنوع است. حسین‌بر با اشاره به اینکه تبعیض در قانون اساسی و قوانین موضوعه نهادینه شده است، گفت: «بر اساس قانون اساسی، مذهب رسمی کشور شیعه اثنی‌عشری است که این تا ابد غیرقابل تغییر است.»
حسین‌بر در ادامه گفت در کلانشهر تهران اهل سنت اجازه ساختن یک مسجد ندارند و سنی‌ها به شیوه‌های مختلف تشویق می‌شوند که مذهب خود را به تشیع تغییر دهند. او یادآوری کرد چند سال قبل قدیمی‌ترین مسجد اهل سنت در مشهد را یک شبه تخریب کردند و حتی یک امام جمعه را که به افغانستان رفت در هرات ترور کردند. حسین‌بر همچنین از مولوی فضل‌الرحمن کوهی یاد کرد که رسما از اعتراضات اخیر مردم حمایت کرد و همراه هفت نفر از هوادارانش بازداشت شد و دو هفته است هیچ خبری از او نیست.
ایران در رتبه پنجم کشورهایی است که به مسیحیان ستم می‌کنند
در ادامه این مراسم کشیش فرهاد سبک‌روح که از آیین صابئین مندایی به مسیحیت گرویده، صحبت کرد. او سابقه بازداشت و آزار طولانی در ایران داشته که آخرین بار سال ۲۰۱۱ بازداشت و مجبور به ترک ایران شده است.
کشیش فرهاد سبک‌روح در ابتدای سخنانش از جانباختگان اعتراضات اخیر یاد کرد و گفت عجیب است که هنوز در قرن ۲۱ باید برای این دور هم جمع شویم که افراد زیادی در ایران فقط به خاطر عقیده خود مورد آزار و ستم‌اند. او تاکید کرد من مسیحی از چه حقوقی دفاع کنم وقتی هموطنان ما از نقض حقوق بشر خون گریه می‌کنند. به عنوان یک مسیحی و عضوی از جامعه ایران که خودم هم زخم‌خورده هستم چه حرفی داریم جز اینکه بخواهیم به این وضعیت خاتمه داده شود. امروز بسیاری از اقلیت‌های مذهبی از سر فشارها راه مهاجرت از وطن را پیش گرفته‌اند.
سبک‌روح در ادامه گفت ایران در رتبه پنجم کشورهایی است که به مسیحیان ستم و جفا می‌کنند. او با نام بردن از لیست بلندی از کسانی که جان خود را در ایران به خاطر اعتقاد به مسیحیت از دست داده‌اند گفت فقط در سال گذشته بیش از ۱۷۰ نوکیش مسیحی بازداشت شده‌اند و برای چهار نفر حکم اعدام قطعی صادر شده است. عده زیادی هم از تحصیل در دانشگاه یا ارتقای شغلی محروم شده‌اند.
کشیش سبک‌روح گفت بسیاری از کلیساها به ویژه کلیساهای پروتستان تعطیل شده‌اند. فقط به کلیساهایی که به زبان ارمنی یا آشوری عبادت می‌کنند اجازه فعالیت می‌دهند و فعالیت یکی دو کلیسای فارسی زبان باقی مانده نیز مشروط به حضور نماینده وزارت اطلاعات در جلسات نیایش آنهاست. ایجاد کلیساهای خانگی و زیرزمینی هم به عنوان اقدام علیه امنیت ملی مورد تعقیب قرار می‌گیرد.
سبک‌روح در پایان گفت: «۱۷ سال به طور مداوم مورد بازجویی بودم اما آرزویی جز آرامش، امنیت و آزادی برای کشورمان ایران ندارم.»
محمدعلی طاهری پس از سال‌ها زندان حالا در حصر خانگی است
مهدی سنگ‌سفیدی مربی عرفان حلقه و از شاگردان محمدعلی طاهری سخنران دیگر این مراسم بود.
او با پخش یک کلیپ درباره وضعیت این گروه و محمدعلی طاهری گفت بنا بر اعلام منابع حکومتی یک درصد جمعیت ایران پیرو عرفان حلقه هستند؛ جمعیتی که از ده سال پیش سرکوب آنها و تلاش برای حذف رهبر معنوی‌شان محمدعلی طاهری شروع شده است. سنگ‌سفیدی تاکید کرد من امروز اینجا صدای محمدعلی طاهری، مجموعه عرفان حلقه و انسان‌هایی هستم که برای ظلم‌ستیزی و حق‌طلبی تلاش می‌کنند.
این سخنران به معرفی محمدعلی طاهری بنیانگذار عرفان حلقه پرداخت و گفت دریافت‌های معنوی ایشان سال‌ها قبل شروع شد و پس از مدتی آموزش همگانی را شروع کردند. اما در دهه ۱۳۸۰ مامورین امنیتی قرارگاه ثارالله بارها طاهری را بازداشت و شکنجه و سرانجام زندانی کردند که تا اردیبهشت امسال زندانی بود و پس از آن در حصر خانگی است.
سنگ‌سفیدی همچنین تاکید کرد در این مدت بسیاری از شاگردان ایشان هم بازداشت و شکنجه شدند که خبرگزاری هرانا با ذکر اسامی به ۳۰۰ نفر از آنها اشاره کرده است اما برآورد ما بیش از هزار نفر است. او در پایان گفت عصر امروز عصر رویارویی اندیشه‌هاست و با شمشیر نمی‌توان به جنگ اندیشه‌ها رفت.
جامعه ایران متحول شده و به آزار بهاییان واکنش نشان می‌دهد
کاویان صادق‌زاده میلانی پزشک و مدافع حقوق بشر از آیین بهایی آخرین سخنران این مراسم بود. او با اشاره به اصل ۱۲ قانون اساسی درباره مذهب رسمی کشور گفت حتی در مناطقی که اهل تسنن اکثریت دارند هم آپارتاید و تبعیض مذهبی رایج است. میلانی گفت البته آپارتاید مذهبی هم لایه‌های مختلفی دارد و در اصل ۱۳دبه ادیان مسیحی، یهودی و زرتشتی اشاره شده است اما از ادیانی مانند هندو و بودایی نامی برده نشده است. او همچنین گفت در اصل ۱۴ قانون اساسی گفته شده که حکومت و مردم موظف‌ند با عدل و قسط با پیروان مذاهب دیگر رفتار کنند اما صحبتی از حق نیست و عدل و قسط هم مفاهیمی نسبی و قابل تفسیر هستند. میلانی تاکید کرد همه اینها در تضاد با اصول حقوق بشر و یک جامعه باز و دموکراتیک و بدون آزار و اذیت مذهبی است.
میلانی با اشاره به آزار و اذیت بهاییان در ابتدای انقلاب گفت: «در کودکی پدرم که از رهبران جامعه بهایی بود ربوده شد و دیگر هیچ خبری از او به دست نیامد و حتی جسد و جنازه‌ای هم به ما تحویل داده نشد.» او در ادامه گفت: «آن زمان از جامعه روشنفکر و سیاسی ایران کسی صدایش در نیامد اما خوشبختانه امروز جمهوریخواهان در این باره نشست برگزار می‌کنند. این نشان می‌دهد ما متحول شده‌ایم، جامعه ایران متحول شده است و شاید به خاطر بی‌رحمی و شقاوت جمهوری اسلامی مسیر تحولی که اروپا در چند صد سال رفت را به این سرعت طی کرده‌ایم.»
میلانی در پایان سخنانش گفت: «مطالبه همه ما که آزار و اذیت دیده‌ایم از کسانی که به دنبال قدرت در ایران فردا هستند این است که از این دوره درس عبرت بگیرند و مسئولیت‌پذیر باشند.» او همچنین تاکید کرد که در ایران حتی بسیاری از شیعیان هم آزادی بیان و قلم ندارند و تحت آزار هستند.
سکولاریسم مقید به موازین دمکراسی راه حل مساله است
در پایان این مراسم مجری برنامه به قرائت بیانیه انجمن جمهوریخواهان (واشنگتن دی سی) به مناسبت روز جهانی حقوق بشر پرداخت. در بخشی از این بیانیه آمده است: «تا زمانی که سکولاریسم مقید به موازین دمکراسی در ایران محقق نشود، مشکلات قربانیان نبود آزادی مذهب در ایران به شکل اساسی حل نمی‌شود. اگرچه باورمندان به مذاهب دیگر و فرق عرفانی عمدتا داعیه سیاسی ندارند و تنها می‌خواهند از حقوق خود استفاده کنند، اما ویژگی ساختار قدرت جمهوری اسلامی، دین زدایی در جامعه و کاهش شیعیان باورمند باعث شده است تا استیفای حقوق آنها عملا تهدیدی برای بقای نظام باشد.»
در بیانیه پایانی همچنین آمده است: «ازاین رو پاسخ مشکلات در این حوزه در تحلیل آخر سیاسی است و به باور ما گذار مسالمت آمیز به دمکراسی با تکیه به کثرت گرایی فرهنگی می‌تواند مشکلات در حوزه آزادی‌های مذهبی و عقیدتی را حل کند، ازاین رو از نیروهای سیاسی دمکراسی خواه و همچنین قائلان به مدارا و تسامح مذهبی و فرهنگی انتظار می رود تا در برنامه ها و مواضع شان به مشکلات و تنگناها در حوزه فوق توجه بیشتری نشان دهند.»
منبع: DW
